توانگرا دل درویش خود بدست آور/که مخزن زر و گنج درم نخواهد ماند
بر این رواق زبرجد نوشته اند به زر/ که جز نکویی اهل کرم نخواهد ماند
اما عده ای باید در امور نیکو کارانه با روابط عمومی خوب خود به ترویج فرهنگ وقف و غیر وقف کمک کنند. بی شک در تحقق این امور سهیم و اجر واقف نصیبشان می شود و مصداق این حدیث یا جمله حکیمانه هستند که «الدالّ علی الخیر کفاعله». و آیۀ شریفۀ« وتعاونوا علی البرّ و التقوی» هم مؤید چنین موضوعی است. پس اصل همکاری در امور انسانی و پسندیده بر احدی مخفی نیست.
از مؤسسات علمی دستگیری شود
طبعاً باید کمک کرد تا فرد علاقه مند و نیکو کار، با موضوع و برنامه ها و عملکرد و فعالیتهای یک نهاد یا مؤسسۀ پژوهشی آشنا شود. تا جایی که احساس کند کمک به تقویت و ترویج برنامه و اهداف این مؤسسه موجب ارتقای فرهنگ و دانش در کشور می شود و ماندگاری نیروهای نخبه و شیفته دانش را در پی خواهد داشت. این احساس تعالی، واقف یا فرد کمک کننده را همیشه راضی، شاکر و سربلند نسبت به عملکرد خود قرار می دهد. کاش می شد مثل بعض بلاد کفر، درصدی ولو نیم درصد، از محل مالیات های افراد و کارخانه جات و… به مؤسسات علمی و پژوهشی موفق و خوش نام تعلق می گرفت و کاش عده ای فقط وقفشان را صرف مدرسه سازی و درمانگاه و مسجد و … نمی کردند و به سازمانها و مراکز پژوهشی غیر دولتی هم گوشه چشمی داشتند.
گدایی خوب است؟
البته هر کس به فراخور وضع خود پاسخی دارد. گدایی در وقت اضطرار و ناچاری، شاید از باب حکایت« اکل میته » است. یعنی برای حفظ حیات و بقا، اگر انسان مجبور به ارتکاب اکل میته و دم شد، طبعاً به قدر کفایت، لازم است. شاید به همین دلیل است که « وقتی از حکیمی پرسیدند: در کار خیر حاجت به گدایی هست؟ در پاسخ گفت: آری. گدایی کن تا محتاج خلق نشوی!» بجز در حضرت کریم که به قول حافظ « به تمنا چه حاجتست».
چه اشکال دارد، کسی که عمری را برای تولید و ترویج فرهنگ گذاشته در وقت ضرورت به آب و آتش بزند تا نگذارد سرمایه های علمی و فرهنگی ارزشمندی که سالها زحمت کشیده، تخصص پیدا کرده و ناگاه به هر دلیل و یا به دلیل نسنجیده کاری مدیر مربوطه، تن به کار دگر دهد و آنچه پنبه کرده – طرفة العینی- رشته شود. اینجاست که برای جلو گیری از یک واقعه مولمه ولو با تکدی باید جلوی ضرر و زیان را گرفت. چرا که باز به قول حضرت حافظ« ناید باز تیری که بشد از شست».
چه باید کرد که:
« درم داران عالم را کرم نیست/ کرم داران عالم را درم نیست»
باید کوشید تا فرهنگ وقف رواج یابد، اگر هم کسی تمایل به وقف بخشی از اموال خود ندارد، افراد ثروتمند در تولید و ترویج طرحها و فعالیتهای علمی، فرهنگی و پژوهشی شریک و سهیم شوند. حال که زمانه دست ضنّت و عسرت بر سرمان گسترانیده و می رود که حاصل زحمات یاران شیدای فرهنگ، انیس گرد و غبار نسخ خطی شود، آستین بالا زده و آشنایانی جدید پیدا خواهیم کرد.-ان شاءالله-
اکبر ایرانی- میراث مکتوب