میراث مکتوب – محمد بن محمد بن محمود الحافظی البخاری، معروف به خواجه محمد پارسا (د. ۸۲۲ ق)، دانشمند و صوفی بزرگ و از مشایخ نقشبندی چنانکه می‌دانیم تفاسیری بر پاره‌ای از سوره های قرآنی به زبان فارسی نگاشته بوده است؛ از آن جمله مجموعه ای نسبتاً بلند و بسیار ارزشمند در تفسیر به زبان فارسی و آمیخته به عربی دارد از سوره‌های قدر، بَیّنه، زلزال، عادیات، قارِعَه، تکاثر، عصر و هُمَزَه.
این کتاب تا آنجا که می دانم تاکنون به چاپ نرسیده است. تفسیر صبغه ای عرفانی دارد و البته از مطالب عام تفسیری و نقل اقوال و احادیث خالی نیست.
نسخه ای از این تفسیر را به تازگی در ترکیه دیده ام به خط و رقم عبد الرحمان جامی، شاعر و صوفی بلند قدر ایرانی که می دانیم خود از نقشبندیان بوده و محضر خواجه محمد پارسا را درک کرده بوده است. نسخه با خطی خوش و زیبا که جامی بدان شناخته بوده کتابت و استنساخ شده و خوشبختانه کامل است و حواشی متعدد هم در حاشیه برگها به خط خود جامی بر آن دیده می شود.
در پایان نسخه در برگ ۲۸۸ ب، رقم جامی چنین است: “وقع الفراغ من کتابه هذا التفسیر الذی أفاده قدوه زمانه خواجه محمد پارسا البخاری قدّس الله سرّه علی ید العبد الأفقر الأحقر عبد الرحمان بن أحمد الجامی بمحروسه هراه یوم الأحد الرابع من ربیع الأول سنه ثمان وأربعین وثمانمائه اللهم اغفر لجمیع المؤمنین والمؤمنات وصلّ علی النبیّ وآله الطیبین آمین”
نویسنده این سطور عکسی از این نسخه را فراهم کرده است. اگر ناشری متمایل باشد، بسیار شایسته است این نسخه عیناً به صورت چاپ نسخه برگردان منتشر شود و نیز خود تفسیر با تصحیحی شایسته در اختیار قرار گیرد.حسن انصاری
این کتاب تا آنجا که می دانم تاکنون به چاپ نرسیده است. تفسیر صبغه ای عرفانی دارد و البته از مطالب عام تفسیری و نقل اقوال و احادیث خالی نیست.
نسخه ای از این تفسیر را به تازگی در ترکیه دیده ام به خط و رقم عبد الرحمان جامی، شاعر و صوفی بلند قدر ایرانی که می دانیم خود از نقشبندیان بوده و محضر خواجه محمد پارسا را درک کرده بوده است. نسخه با خطی خوش و زیبا که جامی بدان شناخته بوده کتابت و استنساخ شده و خوشبختانه کامل است و حواشی متعدد هم در حاشیه برگها به خط خود جامی بر آن دیده می شود.
در پایان نسخه در برگ ۲۸۸ ب، رقم جامی چنین است: “وقع الفراغ من کتابه هذا التفسیر الذی أفاده قدوه زمانه خواجه محمد پارسا البخاری قدّس الله سرّه علی ید العبد الأفقر الأحقر عبد الرحمان بن أحمد الجامی بمحروسه هراه یوم الأحد الرابع من ربیع الأول سنه ثمان وأربعین وثمانمائه اللهم اغفر لجمیع المؤمنین والمؤمنات وصلّ علی النبیّ وآله الطیبین آمین”
نویسنده این سطور عکسی از این نسخه را فراهم کرده است. اگر ناشری متمایل باشد، بسیار شایسته است این نسخه عیناً به صورت چاپ نسخه برگردان منتشر شود و نیز خود تفسیر با تصحیحی شایسته در اختیار قرار گیرد.حسن انصاری