میراث مکتوب – کتابخانه اصلی دانشگاه اُپسالا که ساختمانش در سال ۱۸۴۱/۱۲۵۷ به اتمام رسید، بیش از پنج میلیون کتاب و نشریه را در خود جای داده که نزدیک به ۶۲۰۰۰ آن نسخه خطی است. این کتابخانه معروف، از همان آغاز افزون بر کتاب های چاپی، به گرد آوردن نسخه های خطی نیز پرداخت و امروز، نسخه های خطی فارسی آن در شمار گران بهاترین مجموعه های این کتابخانه است. مقدار زیادی از این نسخه های خطی را پژوهشگران و مسافران سوئدی از ترکیه و نواحی ماوراء النهر، خریداری کرده و به کشور خود برده اند که در قفسه های کتابخانه دانشگاه معروف اُپسالا جای گرفته و بقیه از راه اهدای کتاب به آن جا راه یافته است. از آن جمله، ده پانزده نسخه خطی را سلطان عثمانی عبدالحمید دوم به اسکار دوم پادشاه سوئد هدیه داده که نامشان را در این کتابخانه زنده نگاه داشته است.
در تابستان امسال، یعنی در روز ۲۴ ژوئیه برابر با سوم مرداد ماه ۱۳۹۱، فهرست تمامی نسخه های خطی فارسی این کتابخانه برای نخستین بار، در یک مجلد ۴۵۰ صفحه ای، به قلم علی محدث انتشار یافت. پیش از محدث، دو فهرست نگار دیگر به نام های سی. جی. تورنبرگ C.J.Tornberg و ک. وی. زترستین K.V. Zetterstéen نیز فهرست هایی از نسخه های خطی فارسی آن کتابخانه منتشر کرده بودند اما فهرستی که محدث نوشته مشتمل بر نسخه های خطی دیگری ست که در فهرست های قبلی وجود ندارد.
تعداد مجلداتی که محدث آمده در این فهرست آورده، به ۴۵۹ می رسید و نزدیک به ۷۰۰ نسخه خطی فارسی را در خود جای داده اند به نحوی که هر یک از آنها دست کم دارای یک نسخه خطی فارسی است. این فهرست به زبان فارسی نوشته شده و قرار است در آینده نزدیک، در حجمی کوچک تر، به زبان انگلیسی نیز انتشار یابد. این فهرست مشتمل است بر پنج نقاشی مینیاتور عالی برگرفته از شاهنامه فردوسی (نسخه خطیO Cels. 1).
از جمله نسخه های خطی فارسی موجود در این فهرست که با ظرافت بسیار تذهیب شده، نسخه ای ست متعلق به قرن نهم هجری از رباعیات خیام در باره خوش گذراندن زندگی که یکی از دیپلمات های سوئدی به نام آلبرخت الوف ایهره Albrecht Elof Ihre آن را در ۱۸۷ سال پیش، یعنی در سال ۱۸۲۵ میلادی، در شهر قسطنطنیه خریده و با خود به سوئد برده است.
علی محدث، طرحیار کتابخانه دانشگاه اُپسالا یک سی دی نیز از نسخه خطی فارسی منظومه عاشقانه جلال و جمال را منتشر ساخته است. این نسخه با ۳۴مینیاتور رنگی گرانبها تزیین یافته که هریک اثر هنر ی منحصر بفردی بشمار می رود. این نسخه خطی نفیس را کنت کارل گوستاو لوون هلم Count Carl Gustaf Löwenhjelm که زمانی در قسطنطنیه به کارهای دیپلماتیک اشتغال داشته، در سال ۱۸۳۹، یعنی در ۱۷۳ سال پیش، به کتابخانه دانشگاه اُپسالای سوئد هدیه کرده است. نام انگلیسی فهرست نسخ فارسی این کتابخانه که انتشارات دانشگاه اُپسالا آن را چاپ کرده، چنین است: Catalogue of The Persian Manuscripts in Uppsala University Library: [In Persian] by Ali Muhaddis
و می توان آن را آنلاین سفارش داد: http://www.ub.uu.se/en/Collections/Manuscript-Collections/Oriental-manuscripts/
در تابستان امسال، یعنی در روز ۲۴ ژوئیه برابر با سوم مرداد ماه ۱۳۹۱، فهرست تمامی نسخه های خطی فارسی این کتابخانه برای نخستین بار، در یک مجلد ۴۵۰ صفحه ای، به قلم علی محدث انتشار یافت. پیش از محدث، دو فهرست نگار دیگر به نام های سی. جی. تورنبرگ C.J.Tornberg و ک. وی. زترستین K.V. Zetterstéen نیز فهرست هایی از نسخه های خطی فارسی آن کتابخانه منتشر کرده بودند اما فهرستی که محدث نوشته مشتمل بر نسخه های خطی دیگری ست که در فهرست های قبلی وجود ندارد.
تعداد مجلداتی که محدث آمده در این فهرست آورده، به ۴۵۹ می رسید و نزدیک به ۷۰۰ نسخه خطی فارسی را در خود جای داده اند به نحوی که هر یک از آنها دست کم دارای یک نسخه خطی فارسی است. این فهرست به زبان فارسی نوشته شده و قرار است در آینده نزدیک، در حجمی کوچک تر، به زبان انگلیسی نیز انتشار یابد. این فهرست مشتمل است بر پنج نقاشی مینیاتور عالی برگرفته از شاهنامه فردوسی (نسخه خطیO Cels. 1).
از جمله نسخه های خطی فارسی موجود در این فهرست که با ظرافت بسیار تذهیب شده، نسخه ای ست متعلق به قرن نهم هجری از رباعیات خیام در باره خوش گذراندن زندگی که یکی از دیپلمات های سوئدی به نام آلبرخت الوف ایهره Albrecht Elof Ihre آن را در ۱۸۷ سال پیش، یعنی در سال ۱۸۲۵ میلادی، در شهر قسطنطنیه خریده و با خود به سوئد برده است.
علی محدث، طرحیار کتابخانه دانشگاه اُپسالا یک سی دی نیز از نسخه خطی فارسی منظومه عاشقانه جلال و جمال را منتشر ساخته است. این نسخه با ۳۴مینیاتور رنگی گرانبها تزیین یافته که هریک اثر هنر ی منحصر بفردی بشمار می رود. این نسخه خطی نفیس را کنت کارل گوستاو لوون هلم Count Carl Gustaf Löwenhjelm که زمانی در قسطنطنیه به کارهای دیپلماتیک اشتغال داشته، در سال ۱۸۳۹، یعنی در ۱۷۳ سال پیش، به کتابخانه دانشگاه اُپسالای سوئد هدیه کرده است. نام انگلیسی فهرست نسخ فارسی این کتابخانه که انتشارات دانشگاه اُپسالا آن را چاپ کرده، چنین است: Catalogue of The Persian Manuscripts in Uppsala University Library: [In Persian] by Ali Muhaddis
و می توان آن را آنلاین سفارش داد: http://www.ub.uu.se/en/Collections/Manuscript-Collections/Oriental-manuscripts/
معرفی کتاب از حسن لاهوتی