میراث مکتوب – کتاب تاریخ معماری عثمانی نوشته گادفری گودوین با ترجمه اردشیر اشراقی توسط انتشارات متن وابسته به فرهنگستان هنر منتشر شد.
کتاب حاضر از کتابهای مهم در حوزه تاریخ معماری عثمانی اثر گادفری گودین تاریخ پژوه پرتغالی است که در سال ۱۹۷۱ برای اولین بار انتشار یافته است.
مولف در این کتاب کوشیده تا با اشاره به گسترش قلمرو عثمانی، آمیختگی آن با اقوام و نژادهای مختلف از جمله یونانی، ارمنی و اسلاو، نظام حکومتی، مشی دینی جامعه عثمانی و تاثیر آنها بر معماری این دوره نشان داده شود.
تمدن اسلامی در قرن نهم هجری مصادف با قرن پانزدهم میلادی با گسترش به سمت شمال تا سرزمینهای جنوبی روسیه در آسیای صغیر پایگاهی معتبر یافت. با فتح قسطنطنیه به دست سلطان محمد معروف به فاتح و روی کار آمدن سلسله عثمانی در سال ۸۵۷ سبک هنر و معماری دوره عثمانی شکل گرفت. سبک معماری عثمانی به ویژهٔ مساجد جامع عثمانی به شدت تحت تاثیر معماری بیزانس است.
مولف در گزارش خود از معماری عثمانی شیوه گاهشماری یا وقایعنگاری را در پیش گرفته و در خلال آن مباحث فراوانی را از منظر تاریخی درباره جنگها و فتوحات، سنتها و آموزههای دینی، ساختار فرهنگی، سیاسی و اجتماعی این دوره ارایه کرده است.
وی نه تنها مساجد بزرگ را توصیف میکند بلکه به تشریح طرح، نقشه و کارکرد بناهای گرداگرد مساجد نظیر مدارس، حمامها، خانههای بزرگ، مطبخخانهها، منبعها، و آب انبارها آرامگاهها و بازارها و نیز بررسی باروها، فوارهها و پلها می پردازد.
این کتاب از یازده فصل با عناوین «پیش از تسخیر بورسه»، «بورسه – نخستین مساجد»، «بورسه – مسجد سبز و پس از آن»، «از ادرنه تا استانبول»، «سرآغاز راهی سترگ – بایزید دوم»، «سنان – پلههای پیشرفت»، «استاد سنان»، «افول قدرتها»، «مقدمات دگرگونی»، «سبک باروک و بعد از آن»، «خانههای عثمانی» و دو ضمیمه «سپاه ینی چری و نظام وقف و دارالاطعام» تشکیل شده است.
کتاب تاریخ معماری عثمانی در ۷۶۰ صفحه از سوی موسسه متن فرهنگستان هنر در۲۷۵ صفحه و به قیمت ۲۲۰۰۰ تومان عرضه شده است.