نويسنده در اين کتاب مباحث گسترده و مبسوطی را در مورد جايگاه ابوالمعانی بيدل، در عرصۀ فرهنگ و تاريخ ادبيات فارسی مخصوصا کشور افغانستان، سنت بيدلخوانی و نيز حوزههای معرفتشناسی، هستیشناسی، انسانشناسی و ديدگاههای اجتماعی بيدل در فصلهای جداگانه طرح نموده است. اين کتاب به صورت موضوعی دستهبندی و طبقهبندی، مبانی فکری، فلسفی، عرفانی و اجتماعی بيدل و نیز رهنمودهای اخلاقی و انسانساز و اصلاحی او را مرتب نموده در نوع خود به اعتراف اساتيد فن بینظير است. فصل پنجم کتاب به بيان نسبت مبانی معرفتی و انديشههای بيدل با جهان مدرن و امروزی پرداخته و در فصل ششم به علقههای طريقتی بيدل متمرکز شده است. گفتنی است که غنای منابع و گزيدهای از تکبيتهای کليدی و شواهد قرانی، فلسفی و عرفانی بيدل بر زيبايی اين اثر افزوده است.
فهرست مطالب این کتاب بدین قرار است:
مقدمه: نکتهای در باب انسانشناسی بیدل، نکتهای دربارۀ جایگاه بیدل، جایگاه بیدل در مزار شریف، بیدلشناسی در ایران و هند، بیدل در هندوستان، بیدل در اضلاع متحده.
درآمد: زندگینامه بیدل، اشعار، آثار منثور، جاذبهها و جلوههای ویژه، نیاز مانۀ ما به بیدل، افغانستان و سنت بیدلخوانی، سنت بیدلخوانی و بیدلگرایی و آثار آن.
فصل اول: معرفت شناسی
فصل دوم: هستی شناسی
فصل سوم: انسان شناسی
فصل چهارم: دیدگاههای اجتماعی بیدل
فصل پنجم: بیدل، معنویت و انسان امروزی بیدل و سنت هند
فصل ششم: بارقههایی از سلوک بیدل: الف) بارقههای از سلوک بیدل؛ ب) تکبیتها.
آثار بیدل همه صوراسرافیل، رستاخیز عقل و عشق و آیینۀ اندیشههای والای بشری و تشریح و کالبدشکافی آرمانها و حالات مردان خداست.
حسینی فطرت: سیدمحمد، جهان بیدل ، تهران، عرفان، 510 صفحه، 1393.