ميراث مکتوب – در گذشته چندان مرسوم نبود كه صفحات نسخه را پس از كتابت شماره‌گذاري كنند چرا كه در عمل تقريباً ناممكن بود كه نسخه‌ها را به گونه‌اي كتابت كنند تا شماره صفحه‌هاي آن‌ها با يكديگر برابر باشد. به همين دليل ارجاع دادن به صفحات نسخه‌ها ناممكن بوده و ديگر لزومي به برگ‌شماري نسخه‌ها نبود. اگر هم برخي مالكان نسخه‌ها دستنويسشان را برگ‌شماري مي‌كردند اين كار را براي استفادة شخصي انجام داده و اين شماره‌ها فقط براي همان نسخه كاربرد داشت.
از سويي به اين دليل كه برگ‌شماري نسخه‌ها – بويژه در نخستين سده‌هاي اسلامي- چندان رواج نداشت، پس از آسيب ديدن نسخه و پريشان شدن برگه‌هاي آن بسيار دشوار بود كه برگه‌ها را مرتب كنند؛ به همين دليل پيشينيان براي جلوگيري از اينگونه دشواري‌ها، نگارش «ركابه» را ابداع كردند.
وقتي نسخه‌اي را باز مي‌كنيم، دو صفحه در برابرمان قرار مي‌گيرد. يكي در سوي راست كه رويه پشتي از برگه پيشين است و ديگري در سوي چپ كه رويه نخستين از برگه دوم است. پيشينيان براي ثبتِ «ركابه» بدينگونه عمل مي‌كردند كه يك يا چند واژه آغازين از صفحه سمت چپ را در پايينِ صفحه سمت راست مي‌نوشتند. با اين كار مشخص مي‌شد كه برگه بعدي با چه واژه يا واژه‌هايي آغاز مي‌شود.
نمونه‌اي از اين ركابه‌ها را در «شكل 1» مي‌بينيم. چنانكه ديده مي‌شود صفحه سمت چپ با تعبير «بجانب» (به جانب) آغاز مي‌شود و همين تعبير در گوشه پايين از سمت چپ صفحه سمت راست نوشته شده است و ما هر دو مورد را با بزرگنمايي بيشتر در بالا و پايين نمايش داده‌ايم.
از سويي به اين دليل كه برگ‌شماري نسخه‌ها – بويژه در نخستين سده‌هاي اسلامي- چندان رواج نداشت، پس از آسيب ديدن نسخه و پريشان شدن برگه‌هاي آن بسيار دشوار بود كه برگه‌ها را مرتب كنند؛ به همين دليل پيشينيان براي جلوگيري از اينگونه دشواري‌ها، نگارش «ركابه» را ابداع كردند.
وقتي نسخه‌اي را باز مي‌كنيم، دو صفحه در برابرمان قرار مي‌گيرد. يكي در سوي راست كه رويه پشتي از برگه پيشين است و ديگري در سوي چپ كه رويه نخستين از برگه دوم است. پيشينيان براي ثبتِ «ركابه» بدينگونه عمل مي‌كردند كه يك يا چند واژه آغازين از صفحه سمت چپ را در پايينِ صفحه سمت راست مي‌نوشتند. با اين كار مشخص مي‌شد كه برگه بعدي با چه واژه يا واژه‌هايي آغاز مي‌شود.
نمونه‌اي از اين ركابه‌ها را در «شكل 1» مي‌بينيم. چنانكه ديده مي‌شود صفحه سمت چپ با تعبير «بجانب» (به جانب) آغاز مي‌شود و همين تعبير در گوشه پايين از سمت چپ صفحه سمت راست نوشته شده است و ما هر دو مورد را با بزرگنمايي بيشتر در بالا و پايين نمايش داده‌ايم.
«شكل 1»
تا جايي كه نويسنده اين سطرها مي‌داند ثبت ركابه از دوره تيموريان يعني حدود سده نهم هجري در نسخه‌ها رواج يافت و اگر نسخه‌اي پيش از اين دوره يافت شود كه داراي ركابه باشد مي‌توان احتمال داد كه ركابه‌هاي آن در دوره‌هاي بعدي به نسخه افزوده شده است.