میراث مکتوب- یکی از افرادی که در رشد شعر و ادب فارسی تاثیر بسزایی داشت و دارد، «عطار نیشابوری» شاعر و عارف نام آور ایران است. او که در دکان عطاری پدر خویش فعالیت می کرد و در کنار آن به طبابت نیز مشغول بود. در کتاب خسرونامه در بیان شرح حال خود آورده است: «به من گفت ای به معنی عالم افروز / چنین مشغول طب گشتی شب و روز.»
سروده‌های عطار سبب شده است که بیشتر منظومه های عطار و دیوان قصیده‌های او در ایران و هند بارها به چاپ برسند و نیز یکی از برجسته‌ترین آثار منثور عطار نیشابوری کتاب «تذکره الاولیاء» محسوب می‌شود که از شخصیت عرفانی وی حکایت دارد. با خوانش بخش چهارم تذکرهالاولیاء، ما ویژگی کمتر شناخته شده این اثر، یعنی گرایش عطار به اهل‌بیت (ع) را مشاهده می‌کنیم عطار نیشابوری در تذکرهالاولیاء از حضرت علی (ع) و دیگر اهل‌بیت (ع) در مقام سالکان کامل یاد می‌کند و هم اشعار بسیاری در فضیلت حضرت علی ع و حسنین (ع) سروده که این اشعار در دیوان، منطق‌الطیر، الهی‌نامه، اسرارنامه و مصیبت‌نامه به صورت فراوان آمده است.
عطار بر شعر فارسی تأثیر مهمی گذاشته است چرا که بدون ظهور شاعری مانند عطار ما شاهد به میدان آمدن شاعران بزرگی چون مولانا، سعدی، حافظ و جامی نبودیم.
«منطق الطیر» عطار نیشابوری به لحاظ اهمیت نمادین، داستان پردازی و زیبایی درخشان است. همگان می‌دانند که او در خلق این اثر از ابن سینا و برادران غزالی تأثیر گرفته و سیمرغ را که یکی از نمادهای ادبیات حماسی در شاهنامه بود وارد ادبیات عرفانی کرد. هنرمندی عطار در رمزگرایی و خلق داستان سی مرغی که به سیمرغ تبدیل می‌شوند، همیشه کسانی را وادار کرده است که بعد از او هر کسی بخواهد از عرفان بگوید و بسراید از عطار تقلید کند چرا که گرایش شدید ادبیات عرفانی ایران به رمزگرایی، علاوه بر ویژگی‌های خود عرفان که با رمز و نماد گره خورده است، شاید به دلیل این باشد که بنیادگذاران این مکتب ادبی در ایران رمزگرایانی به قدرت عطار بوده‌اند.
متاسفانه در دهه‌های اخیر آن گونه که باید توجه چندانی به بزرگانی همچون عطار نشده است. یکی از راه های شناساندن این بزرگمرد ایرانی به جهان، برگزاری همایش‌هایی در سطح بین‌المللی است. از طرف دیگر باید آثار او را به زبان های مهم دنیا ترجمه کرد؛ اگرچه پیش از این کوشش‌هایی در این زمینه انجام شده اما کافی نبوده است.
حمیدرضا اکبری
منبع: ایبنا