میراث مکتوب- مرکز تحقیقات فارسی دانشگاه اسلامی علیگره با همکاری رایزنی فرهنگی ایران در دهلی‌نو، سمینار بین‌المللی دو روزه‌ای را با عنوان «ترجمه‌های فارسی متون سانسکریت و تأثیر آن بر فرهنگ و جامعه هند» در دانشگاه علیگره برگزار کرد.
در این رویداد فرهنگی، فریدالدین فریدعصر، رایزن فرهنگی ایران در دهلی‌نو، قهرمان سلیمانی، مدیر مرکز تحقیقات فارسی نمایندگی بنیاد سعدی، حبیب الله میرزازاده، معاون سفیر تاجیکستان، خانم پروفسور ضمیرا غفاری، استاد ادبیات فارسی دانشگاه خجند تاجیکستان، پروفسور سراج الاسلام، استاد مطالعات تطبیقی ادیان دانشگاه ویشو بهارتی کلکته، خانم پروفسور آذرمیدخت صفوی، رئیس پیشین مرکز تحقیقات فارسی دانشگاه اسلامی علیگر، پروفسور عثمان غنی، رئیس این مرکز، پرفسور اس. پی. شرما، رئیس گروه سانسکریت دانشگاه علیگره، پرفسور عامر نظیر، رئیس دانشکده علوم انسانی دانشگاه اسلامی علیگر و دیگر استادان و پژوهشگران زبان و ادبیات فارسی و سانسکریت هندی حضور داشتند.
در ابتدای این سمینار، فریدعصر به عنوان مهمان ویژه این سمینار ضمن تشکر و قدردانی از دانشگاه اسلامی علیگره به منظور برگزاری این رویداد علمی فرهنگی، به نقش و اهمیت تاریخی ترجمه‌های فارسی متون سانسکریت پرداخت.
رایزن فرهنگی ایران در دهلی‌نو به ارمغان‌های معنوی که ایران در طول تاریخ از هند بدست آورده، اشاره و آن را پل ارتباطی پایدار بین دو ملت عنوان کرد.
فریدعصر گفت: مطالعه متون سانسکریت و تاریخ هند برای هر پژوهشگر رشته‌های تاریخ، ادیان، اسطوره شناسی و زبان فارسی در ایران امری ضروری است.
وی در ادامه، به ترجمه بنچه تنتره به عنوان یک مورد درخشان اشاره و خاطرنشان کرد: کلیله دمنه که ترجمه «پنچه تانترا» و از ارزشمندترین ارمغان‌های هندیان برای ایرانیان است، مفهوم دیالوگ را به عنوان یک ابزار دستیابی به حقیقت و به عنوان یک امر معرفت شناختی به ایرانیان معرفی کرد و به شاهان و سیاستمداران ایرانی آموخت که بجای مونولوگ، می‌توان دیالوگ و فرهنگ گفتگو را برگزید. همچنین زبان فابل و استفاده از شخصیت های حیوانی به جای انسان را در تعلیم و تربیت وارد نظام اموزشی ایران کرد.
پروفسور سراج‌الاسلام از دانشگاه ویشوا بهاراتی در سخنرانی خود، به تاریخ ادیان، تمدن هند و سنت غنی ادبی ادبیات فارسیپرداخت.
وی بر غنای بی نظیر ادبیات فارسی تأکید کرد و آن را به عنوان یک گنجینه ادبی جهانی معرفی کرد.
سلیمانی نیز در این سمینار به ایراد سخنرانی پرداخت و بر نقش حیاتی ترجمه های کلیله و دمنه در اشاعه گنجینه‌های فکری در سطح جهانی تاکید کرد.
مدیر مرکز تحقیقات فارسی و نماینده بنیاد سعدی در هند، میزان استقبال از کلیله و دمنه و چگونگی صیانت از این اثر در ایران در طول تاریخ را توصیف نمود و گفت: از ترجمه عربی ابن مقفع گرفته تا ترجمه منظوم آن توسط رودکی و سپس تاکنون چندین ترجمه، شرح و بازخوانی آن بیانگر نفوذ و بهره‌وری از کلیه و دمنه در ایران است.
حبیب الله میرزازاده، دستیار سفیر تاجیکستان بر پیوند زبانی بین زبان های فارسی و سانسکریت تاکید کرد.
پروفسور آذرمی دخت صفوی که ریاست این سمینار را بر عهده داشت، با ارائه مروری بر زندگی و آثار پروفسور ضمیره غفاری، فعالیت‌های علمی و ادبی وی را به نمایش گذاشت.
پروفسور اس پی شرما گفت: جا دارد همان طوری متون سانسکریت به فارسی ترجمه شد و باعث معرفی فلسفه و فرهنگ هند در عرصه جهانی شد، متون فارسی هم به سانسکریت و هندی برگردانده شود تا مورد استفاده هندیان قرار گیرد.
پروفسور عارف نظیر، رئیس دانشکده علوم انسانی با تأکید بر اهمیت درک اصلی نویسنده و به پیچیدگی‌های ترجمه و در خصوص ترجمه کتاب‌ها در دوران مغول مطالبی را بیان کرد.
در ادامه، پیام ویدئویی بلرام شوکلا، مدیر مرکز فرهنگی سوامی ویوکاناندا در تهران، برای حضار پخش شد. او در این پیام گفت که چگونه ایرانیان از طریق ترجمه ها به انتشار جهانی دانش و فلسفه هند کمک کرده اند.
در پایان این سمینار از انتشار دو کتاب ترجمه «کلیله و دمنه» به زبان تاجیکی و ترجمه اردوی«سر اکبر دارا شکوه»که به همت پروفسور خانم صفویچاپ و منتشر شده است، رونمایی شد.
منبع: پایگاه اطلاع‌رسانی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی