گزارش زیر نگاهی به زندگی و فعالیت های علمی این اساتید بزرگ دارد.
حسن احمدی گیوی
دکتر حسن احمدی گیوی، پژوهشگر و استاد پیشکسوت زبان و ادبیات فارسی صبح روز سه شنبه ۲۶ اردیبهشت ماه در سن هشتاد و پنج سالگی به علت ایست قلبی در منزلش از دنیا رفت.
احمدی گیوی در سال ۱۳۰۶ شمسی در شهر گیو در استان اردبیل دیده به جهان گشود. دورۀ ابتدایی را در مدرسه ناصری خلخال گذراند. سپس در رشتۀ فلسفه مدرک فوق لیسانس را دریافت کرد. دکتری خود را نیز در رشته ادبیات دانشگاه تهران دریافت نمود. دکتر احمدی گیوی بیش از ۵۰ جلد اثر منتشر کرده است که از آن جمله می توان به کتاب های >آیین پژوهش و مرجع شناسی، از فن نگارش تا هنر نویسندگی، دستور تطبیقی زبان ترکی و فارسی، دستور تاریخی فعل و شوریده و بی قرار اشاره کرد. او همچنین بیش از چهار دهه با مؤسسۀ پژوهشی لغت نامۀ دهخدا همکاری داشت.
بهروز ثروتیان
دکتر بهروز ثروتیان، مصحح، شاعر، پژوهشگر و استاد دانشگاه ۷ مردادماه سال گذشته دار فانی را وداع گفت. دکتر ثروتیان در سال ۱۳۱۶ در میاندوآب متولد شد. عمدۀ تألیفات وی در زمینه تصحیح آثار نظامی است.
تصحیح و شرح آثار نظامی (۶ جلد)، فر در شاهنامه، تصحیح جاودان خرد، پیر طریقت گفت، بیان در شعر فارسی، روایات گهربار، طنز و رمز در الهی نامه، بازنویسی آثار نظامی برای جوانان (۶ جلد)، رویای عشق در مثنوی گل و نوروز، گزیده مخزن‌الاسرار، آئینه غیب، سلام بر حیدر بابا (شعر فارسی)، ترجمه حیدربابا یه سلام، از ایران چه می‌دانیم (۷ جلد)، شعر و اندیشه نیما یوشیج، اندیشه های نظامی گنجه‌ای و نقش بیان در آفرینش خیال برخی آثار چاپ شده از دکتر بهروز ثروتیان هستند.
محمدجواد شریعت
محمد جواد شریعت، محقق و پژوهشگر ادبى در ۱۵ دى ماه سال ۱۳۱۵ در شهر اصفهان به دنیا آمد. وی در دوران تحصیل از محضر اساتیدی چون دکتر محمد معین، استاد بدیع الزمان فروزانفر و استاد محمدتقى مدرس رضوى بهره برد. ایشان صاحب تألیفات بسیاری در زمینه تصحیح نسخ خطی و دستور زبان فارسی هستند.
از آثار وی می توان به کتابهای زیر اشاره کرد:
ترجمه مبادى العربیه (جلد دوم) ، تجزیه و ترکیب اشعار گلستان ، منهاج الطلب (کهن ترین دستور زبان فارسى)، ترجمه نهج البلاغه ، جواهرالاسرار و زواهرالانوار (شرح مثنوى مولوى) ، کشف الابیات مثنوى ، فهرست تفسیر کشف الاسرار و وعده الابرار ، جواهر الاسرار و زواهرالانوار شرح مثنوى (جلد دوم) ، دیوان اشعار دقیقی.
خورشید فیض الله یویچ عبدالله
خورشید فیض الله یویچ عبدالله زاده تاریخ نگار علم اهل تاجیکستان در ساعت ۴ روز شنبه ۳۰ دی ۱۳۹۱ در سن ۷۲ سالگی چشم از جهان فروبست. خورشید عبدالله زاده از مؤسسان دانشگاه دولتی خجند بود. خورشید چند بار برای شرکت در همایشهای علمی به شهرهای بیرجند، تهران، رشت، کاشان، اصفهان و بناب سفر کرد. در سال ۱۳۸۸ به مناسبت انتشار ترجمۀ فارسی کتاب ارزنده اش (به روسی) دربارۀ کوشیار گیلانی در دانشگاه گیلان لوح شهروند افتخاری دریافت کرد. این کتاب را مرحوم پرویز شهریاری ترجمه و شرکت انتشارات علمی و فرهنگی منتشر کرده است. کتاب خورشید دربارۀ ابومحمود خجندی (ریاضیدان و منجم هم دورۀ بیرونی و کوشیار که رصدخانۀ ری را با نام سدس فخری بنا کرد) را نیز باقر مظفر زاده از روسی به فارسی ترجمه و مؤسسۀ میراث مکتوب منتشر کرده است.
آثار زیر هم از اوست:
– تاریخ ریاضیات در آسیای میانه و شرق نزدیک، ۱۹۹۹٫
– ابو محمود خجندی و تاریخ نجوم تاجیکان، ۲۰۰۵٫
– فیزیک در آثار دانشمندان آسیای مرکزی و شرق نزدیک، ۲۰۰۹٫
– پایه های گسترش فناوری در آسیای میانه (به روسی)، ۲۰۱۱٫
خورشید عبدالله زاده در بسیاری از همایشهای علمی در داخل و خارج تاجیکستان حضور داشت و دهها مقاله عرضه یا منتشر کرده است. وی در سال ۱۳۹۰، نیز به دعوت مرکز پژوهشی میراث مکتوب در همایش بین المللی «میراث علمی غیاث الدین جمشید کاشانی» شرکت و سخنرانی کرد.
عزیزالله جوینی
دکتر عزیزالله جوینی متولد سال ۱۳۰۴ در شهر اسفراین بود. وی بعد از دریافت مدرک دکتری به تدریس در دانشکده ادبیات دانشگاه تهران مشغول شد. او بیش از ۸۰ مقاله در حوزه‌های مختلف ادبیات منتشر کرده است. همچنین ترجمه‌هایی از عربی و انگلیسی به زبان فارسی دارد.
از جمله تألیفات او می توان به تصحیح و شرح فرهنگ مجموعه الفرس، تصحیح مفردات قرآن، تصحیح تفسیر نسفی (ترجمه‌ای کهن از قرآن به فارسی موزون و مسجع)، تصحیح فرهنگ مصادره اللغه، تصحیح نهج‌البلاغه، شرح واژگان دشوار و برگردان همه ابیات شاهنامه (از دست‌نویس موزه فلورانس اشاره کرد.
استاد مرحوم عزیزالله جوینی بعد از کمای سه‌روزه، حدود ساعت ۲ بامداد امروز (چهارشنبه، ۲۵ بهمن‌ماه) از دنیا رفت.
رضا انزابی‌نژاد
دکتر رضا انزابی‌نژاد، استاد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه فردوسی در ساعات پایانی روز جمعه ۴ اسفند ۹۱ دار فانی را وداع گفت و به دیار باقی شتافت. از آثار وی می توان به تصحیح منطق الطیر عطار و چهار مقاله ( با همکاری سعیدالله قره بگلو)، برگزیدۀ مرصاد العباد و گزیدۀ کلیله و دمنه اشاره کرد.
یاد آوری می شود، جشن‌نامۀ دکتر انزابی نژاد با عنوان چون من در این دیار… به کوشش دکتر راشد محصل، دکتر محمدجعفر یاحقی و دکتر سلمان ساکت گردآوری و در سال ۱۳۸۹ توسط انتشارات سخن به چاپ رسید.
حسن لاهوتی
اما روزهای پایانی زمستان با درگذشت غم انگیز استاد حسن لاهوتی همراه بود. استاد حسن لاهوتی در سال ۱۳۲۳در شهر سبزوار به دنیا آمد. پس از گذراندن تحصیلات ابتدائی و متوسطه، از دانشکده ادبیات دانشگاه مشهد در رشتۀ زبان انگلیسی لیسانس و از دانشگاه ایالتی میشیگان «MSU» دانشنامه فوق لیسانس گرفت و بعد از انقلاب به مشهد بازگشت. استاد لاهوتی، از سال ۱۳۶۳ به عنوان مترجم در بنیاد پژوهشهای اسلامی آستان قدس رضوی مشغول شد. ممارست او در ادب فارسی، احاطه بر زبان انگلیسی و هم جواریش با استاد سیدجلال الدین آشتیانی از وی محقق و مترجمی کم نظیر به وجود آورد. لاهوتی کتاب های گران سنگی چون شکوه شمس پروفسور آنه ماری شیمل و شرح مثنوی معنوی اثر نیکلسون را با راهنمایی و در کنار استاد سید جلال الدین آشتیانی ترجمه کرد. مدتی مدرس دانشگاه پیام نور بود و بعد ازآن عضو هیأت علمی گروه انگلیسی دانشگاه آزاد مشهد شد.
از جمله آثار استاد حسن لاهوتی: شکوه شمس پروفسور آنه ماری شیمل و شرح مثنوی معنوی اثر نیکلسون که در چهاردهمین دوره کتاب سال جمهوری اسلامی ایران به عنوان کتاب سال برگزیده شد، جغرافیا در قرن بیست و یکم ، جانِ جان منتخبی از دیوان شمس، مثنوی تصحیح نیکلسون و مقابله مجدد با نسخه معروف قونیه (چاپ دوم آن توسط میراث مکتوب در دست انجام است)،محمد رسول خدا اثر آن ماری شیمل، مولانا، دیروز تا امروز، شرق تا غرب.
شمار مقالات استاد لاهوتی از پنجاه در می گذرد در مجلاتی چون کلک، بخارا، گلچرخ، تابران، حکمت و معرفت و مترجم به چاپ رسیده است.
استاد حسن لاهوتی مدتها از بیماری سرطان ریه رنج می برد و پس از تحمل یک دوره بیماری طولانی در آخرین ساعات پنج شنبه ۱۷ اسفند در سن ۶۸ سالگی دار فانی را وداع گفت.
مرکز پژوهشی میراث مکتوب، درگذشت این استادان بزرگ دانش و اخلاق را به جامعۀ علمی و فرهنگی کشور تسلیت عرض می نماید و از خداوند متعال برای ایشان غفران و آرامش، و برای خانواده محترمشان صبر مسئلت دارد.
گزارش از سیده معصومه کلانکی