ميراث مكتوب – تصویری که در ادبیات فارسی از اسکندر در مقام جنگاور بیباک، شاه دادگر، حکیم و پیامبر ساختهاند، منحصر به دوهٔ اسلامی و نوشتههای ایرانیانِ مسلمان است. این تصویر برگرفته از منابع خارجی همچون منبع یونانیِ حیات اسکندر به قلم کالیستِنِسِ دروغین و نیز منابع حبشی، سریانی و مطالب مربوط به اسکندر به زبان عربی و همچنین ادبیات عامیانه و افسانههای دورۀ اسلامی و خود قرآن است.
نویسندگان مسلمانِ ایرانی به تقلید از این منابع خارجی، اسکندر را گرامی داشتند؛ برخلافِ ایرانیان زردشتی که تلقّی شان از اسکندر را بر منابع خود بنا کردند و براساس سنّت خویش او را محکوم نمودند، کتابها و پرستشگاه ها یاران و پیروانش را از بین بردند و روحانیانشان را نیز از دم تیغ گذراندند. این نویسندگان مسلمان از اسکندر، قهرمانی آرمانی برای منظومه های عاشقانۀ بلند ساختند؛ در حالی که ایرانیان زردشتی او را، در یک کلام، دشمن ملعون خدا و یار اهریمن دانستند و حتی نامش را هم در شمار دشمنان ایران زمین آوردند.
نویسندگان مسلمانِ ایرانی به تقلید از این منابع خارجی، اسکندر را گرامی داشتند؛ برخلافِ ایرانیان زردشتی که تلقّی شان از اسکندر را بر منابع خود بنا کردند و براساس سنّت خویش او را محکوم نمودند، کتابها و پرستشگاه ها یاران و پیروانش را از بین بردند و روحانیانشان را نیز از دم تیغ گذراندند. این نویسندگان مسلمان از اسکندر، قهرمانی آرمانی برای منظومه های عاشقانۀ بلند ساختند؛ در حالی که ایرانیان زردشتی او را، در یک کلام، دشمن ملعون خدا و یار اهریمن دانستند و حتی نامش را هم در شمار دشمنان ایران زمین آوردند.
براي مطالعه متن كامل مقاله «تصوير اسكندر در اسكندرنامه هاي فارسي دوره اسلامي» نوشته مینو ساوثگیت و ترجمه جواد دانش آرا كه در شماره 86 كتاب ماه ادبیات (پياپي 200 ) خردادماه 1393 منتشر شده است بر روی فايل زير كلیک كنيد.