میراث مکتوب- سعید بزرگ بیگدلی، عضو هیئت علمی گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه تربیت مدرس در دیدار با دانشجویان هندی دوره دکترای زبان و ادبیات فارسی عنوان کرد: ایران و هند یک سابقه تمدنی چند هزار ساله دارند که اگرچه فاصله‌هایی در میان آن افتاده است، اما همواره به هم نزدیک بوده‌اند.
وی با بیان اینکه فارسی هرگز در هند زبان بیگانه نبوده است و بسیاری از کسانی که در طول این سال‌ها به فارسی خدمت کرده‌اند در سرزمین هند بودند، افزود: احمد گلچین معانی کتابی با عنوان کاروان هند دارد که صدها شاعری که از ایران به هند رفته‌اند را معرفی کرده است.
رئیس دانشکده علوم انسانی دانشگاه تربیت مدرس با اشاره به نسخه‌های خطی فارسی در هند گفت: نسخه‌های خطی یک سابقه تمدنی هستند که برای امروز ما هم بسیار آموزنده هستند و اگر ما بتوانیم در رابطه با این نسخه‌ها کار کنیم، اتفاق خوبی خواهد بود.
ایران واقعی را به فارسی‌آموزان نشان دادیم
در ابتدای این دیدار، سمیرا یافتیان، مدیر روابط عمومی بنیاد سعدی طی سخنانی عنوان کرد: در سفر این گروه از فارسی‌آموزان طبق سنت همه دوره‌های دانش‌افزایی که برگزار شده است، افزون بر برنامه‌های آموزشی به منظور درک بهتر زبان تعلمیی و ارتباط صمیمی‌تر با فارسی‌زبان‌ها در ایران بازدیدهایی از شهرها و مکان‌های تاریخی فرهنگی در نظر گرفته بودیم و همچنین دیدارهایی نیز با مسئولین فرهنگی کشور از جمله رئیس مجموعه آثار و مفاخر صورت گرفت که همه این برنامه‌های تکمیلی در بهبود روند آموزشی بسیار موثر بود. همچنین شرکت‌کنندگان دوره با دبیر ستاد پاسداشت فارسی و معاون وزیر دیدار داشتند و در سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی نیز مه رایزنانی بودند که پیش‌تر محل ماموریت آنها هندوستان بود. تعاملاتی که صمیمت در آنها جاری بود و فضای بازدیدها به هیچ وجه خشک نبود و بر حسب علاقه مخاطبان بخش‌هایی چون آوازخوانی و شعرخوانی در برنامه‌ها لحاظ شده بودند.
مدیر روابط عمومی بنیاد سعدی با بیان اینکه فارسی‌آموزان هندی بازدیدی هم از باغ کتاب و کاخ موزه‌های مختلف از جمله موزه تمدن اسلامی و موزه ملک داشتند، گفت: ما در مجموعه بنیاد سعی تلاش داشتیم تا دانشجویان، ایران واقعی را ببینند و به واسطه آشنایی و علقه‌ای که پیدا می‌کنند به‌نوعی سفیران فرهنگی ما در کشورشان باشند. معمولاً رسانه‌ها واقعیت را تحریف می‌کنند و ایران واقعی را نشان نمی‌دهند اما در حد بضاعت سعی ما در حاشیه برپایی دوره دانش‌افزایی این بوده و هست تا در حد امکان بخش‌هایی از این واقعیت‌ها و پیشرفت‌ها را به نمایش بگذاریم.
انسان دوستی درس مهم زبان فارسی
همچنین حسینعلی قبادی، استاددانشگاه تربیت مدرس گفت: درس مهمی که ما از ادبیات فارسی می‌گیریم، درس انسان‌دوستی است و ادبیات فارسی بدون اغراق انسانی‌ترین، جهانی‌ترین و تربیتی‌ترین ادبیات در میان همه ملت‌ها و در هم ادوار است که تا امروز نیز همچنان زنده و پویا باقی مانده است.
وی خطاب به دانشجویان دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه‌های هند عنوان کرد: خیلی خوشحالم که از دانشگاه‌های مختلف کشور دوست و برادر هند به اینجا آمده‌اید و امیدوارم این آغاز خوبی برای روابط گسترده‌تر باشد؛ درست است که زبان اول کشور شما فارسی نیست اما امیدوارم شما به جایی برسید که خودتان در این زبان مرجع بشوید و این استعداد را یکایک شما می‌بینم. امیدوارم شما کتاب‌هایی بنویسید و گفتارها و جستارهایی را به نگارش در بیاورید که برای ما هم منبع بشود.
این استاد دانشگاه افزود: همت بالای بنیاد سعدی در آموزش زبان فارسی به غیرفارسی‌زبانان را ستایش می‌کنم و برای این مجموعه آرزوی موفقیت دارم.
ادیبان ایرانی هند را کعبه حاجت می‌دانستند
در این دیدار، ابراهیم خدایار، عضو گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه تربیت مدرس و رئیس انجمن نقد ادبی نیز عنوان کرد: رابطه ما با برادران و خواهران هندی یک رابطه خونی است که این رابطه خونی برای دیروز و امروز نیست بلکه یک رابطه اسطوره‌ای است و ما زمانی هم که به رویاهایمان برمی‌گردیم در آنجا نیز همدیگر را می‌بینیم. زمانی که سبک هندی و همچنین دوره حضور زبان فارسی در هند از دوره غزنوی‌ها تا دوره گورکانیان را بررسی می‌کنیم، همیشه ارتباط وسیع ایران و هند را می‌بینیم. در گذشته، زمانی که شاعران بزرگ ایرانی در دوره صفویه و گورکانیان که به هند می‌رفتند، هند را کعبه حاجت می‌دانستند و هرگاه خود را در درجه بالایی از فضل و دانش می‌دیدند، می‌گفتند که الان وقت آن است که به هند برویم.
رئیس انجمن نقد ادبی گفت: امروزه کرسی‌ها و انجمن‌های زبان پارسی که در هند دایر شده، علاوه بر اینکه گذشته افتخارآمیز دو کشور و پیوندها را یادآوری می‌کنند، نگاهی هم به آینده دارند. انجمن نقد فارسی نیز که حدود ۱۶ سال است تاسیس شده نگاه به آینده دارد و البته پایه‌های آن نیز در گذشته است. انجمن نقد ادبی پرداختن به دانش‌های جدید را وظیفه خود می‌داند. در این راستا دو مجله روایت‌شناسی و مجله نقدی ادبی را داریم که روایت‌شناسی هفت سال است راه افتاده و از مجله نقد ادبی نیز تاکنون ۶۲ شماره چاپ کرده‌ایم و و در این‌ها هم دانش‌های گذشته و هم دانش‌های جدید را بررسی می‌کنیم.
هند گنجینه نسخه‌های خطی فارسی است
در این دیدار، همچنین ناصر نیکوبخت، عضو هیئت علمی دانشگاه تربیت مدرس عنوان کرد: سرزمین هند گنجینه بسیار عظیم از نسخه‌های خطی زبان و ادبیات فارسی است که حفظ و ایجاد این مجموعه حاصل کوشش و علم نیاکان شماست؛ در واقع یک گنجینه مشترک در هند است که تولیدات نویسندگان ایرانی و هندی در آن وجود دارد. جایگاه والای زبان فارسی در هند بیانگر این است که هندی‌ها زبان و ادبیات فارسی را بسیار ارجمند می‌دانستند و کوشش طولانی برای پاسداشت این زبان داشتند.
استاد زبان فارسی دانشگاه تربیت مدرس افزود: امروزه دانشجویان ایرانی در دوره دکتری و کارشناسی ارشد یکی از کارهایشان تصحیح نسخه‌های خطی است و برخی از نسخه‌های خطی هند در دانشگاه‌های ایران تصحیح و چاپ شده است؛ البته دسترسی به این نسخه‌ها برای دانشجویان مستحق همکاری بیشتر است.
وی تصریح کرد: بنیاد سعدی همت بالایی دارد و با کمک دانشگاه‌های سراسر کشور دوره‌های دانش‌افزایی را برگزار می‌کند که هزاران استاد و مدرس فارسی در دوره‌ها شرکت کردند و این بنیاد نقش فراوانی در تعامل میان استادان و دانشجویان زبان فارسی در سراسر جهان با یکدیگر دارند.
بسیار سفر باید تا پخته شود خامی
محسن ایمانی، رئیس دانشکده علوم انسانی دانشگاه تربیت مدرس نیز با اشاره به نقشی که سفر فارسی‌آموزان هندی به تهران می‌تواند در یادگیری آنها داشته باشد، گفت: در تاریخ ادبیات و زبان فارسی همواره به نقش سفر در افزایش فضایل و آگاهی اشاره شده و بسیاری از ادبیان و شاعران فارسی نیز به این منظور در جهان سیر و سیاحت کرده‌اند که در اشعار و یا سفرهایشان از این موضوع یاد کرده‌اند.
عضویت فارسی‌آموزان هندی در انجمن استادان زبان و ادبیات فارسی
غلامحسین غلامحسین‌زاده، استاد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه تربیت مدرس و رئیس انجمن استادان زبان و ادبیات فارسی نیز در سخنانی عنوان کرد: آنچه که مهم است برقرار ماندن دائمی ارتباط شما با اینجاست؛ اینکه شما الان به ایران آمده‌اید خیلی خوب است اما نیاز دارید که یک ارتباط دائمی با ایران داشته باشید. انجمن استادان زبان و ادبیات فارسی از استادان زبان فارسی کل دانشگاه‌های کشور و نه فقط دانشگاه تربیت و مدرس تشکیل شده است و اگر ارتباط شما با انجمن برقرار شود ارتباطی با تمام دانشگاه‌های ایران پیدا می‌کنید و از این طریق می‌توانید مسائل خود را مطرح کرده و مسائل خود را درخصوص زبان فارسی برطرف کنید.
آمادگی دانشگاه تربیت مدرس برای برگزاری دوره‌های دانش‌افزایی
در پایان نشست، نجمه دری، عضو هیئت علمی و مدیر دپارتمان زبان و ادبیات فارسی دانشگاه تربیت مدرس عنوان کرد: شما سفیران زبان فارسی در کشور خود هستید و اینکه فارسی را برای آموختن یادگرفته‌اید نشان از احترام شما به زبان فارسی و به واسطه آن احترامی است که ما برای شما قائل هستیم. این آمادگی در دانشگاه تربیت مدرس وجود دارد که برای دانشگاه‌های هند دوره‌های دانش‌افزایی برگزار کند. ما علاقه‌مندیم که با استادان و رؤسای دپارتمان شما نیز در ارتباط باشیم و برای برگزاری پروژه‌های مشترک، همایش‌های مشترک و تعامل در خصوص گسترش آموزش زبان فارسی همکاری کنیم.
منبع: ایبنا