میراث مکتوب – بهار دانش مجموعه‌ای از قصه‌ها و افسانه‌های عامیانه و کهن هندی به زبان فارسی با درونمایه عشقی است که در سال ۱۰۶۱ به نام شاه جهان گورکانی توسط عنایت الله کنبوه لاهوری تألیف شده است.
کتاب بهار دانش مجموعه‌ای از قصه‌ها و افسانه‌های عامیانه و کهن هندی به زبان فارسی با درونمایه‌ی عشقی است که در سال ۱۰۶۱ به نام شاه جهان گورکانی (۱۰۳۷-۱۹۶۸) توسط عنایت الله کنبوه لاهوری (درگذشته ۱۰۲۸ یا ۱۰۸۸) تألیف شده است.
عنایت الله، چنانکه در دیباچه کتاب می نویسد، این داستان را از یک برهمنزاده به زبان هندی شنیده و خود نیز حکایت‌های تازه‌ای بر آن افزوده است؛ بنابراین اصل داستان به زبان سنسکریت بوده که وی آن را به زبان فارسی درآورده است. کتاب بهار دانش از آثار ادبیات فارسی در هند و از جمله پرخواننده‌ترین متون ادبی است که بیش از سیصد نسخه خطی و چندین شرح و فرهنگ از آن در دست است. کمتر کتابی است که تا این اندازه نسخه‌ی خطی داشته باشد. این کتاب سرمشق نویسندگی منشیان و کتاب درسی مکتب خانه‌ها و فارسی‌آموزان هندی بوده است؛ علاوه بر آن حامل سبک داستان‌پردازی هندی نیز هست. این کتاب جز ارزشهای یادشده یکی از متون ادب عامه است. متنی اندک متفاوت که زبان آن نسبت به دیگر آثار این حوزه متکلف و دشوار است. با وجود اهمیت بهار دانش در فرهنگ و ادب ما، این کتاب تاکنون در ایران به صورت سنگی یا سربی تصحیح یا دست کم چاپ نشده است. بهار دانش در هندوستان و در نزد فارسیخوانان هند شهرت و محبوبیت فراوان دارد و جزء کتابهای درجهی اول آن دیار است.
مردم فارسی دان هند این کتاب را با شوق و رغبت بسیار میخوانند. در شبه قاره این کتاب جزو کتابهای درسی مکتبخانه‌ها محسوب میشود و همانند گلستان و بوستان و یوسف و زلیخای جامی و اسکندرنامه نظامی خوانده می‌شده است. کتاب شامل چندین باب در موضوعات اخلاقی گوناگون میشود. نویسنده ازین حیث از گلستان متأثر بوده است. همچنین تا اندازهای از سبک نثر عیاردانش پیروی کرده است.
قصه‌ها در قالب افسانه است؛ زیرا حاوی سرگذشت یا رویدادی خیالی و اغراق آمیز از زندگی انسانها، و وجود موجودات وهمی چون دیو، پری، غول و اژدهاست که با رمز و رازها و گاه مقاصدی اخلاقی توأم است و نگارش آن بیشتر به قصد سرگرمی و تفریح خوانندگان انجام میگیرد. سبک نگارش بهار دانش متکلّف و مصنوع است و نویسنده در آن بیشتر به آرایش الفاظ و عبارات توجه داشته است. به طوری که میتوان گفت هدف اولیه نویسنده از تالیف این کتاب صنعت‌گری و آرایشهای کلامی است تا داستان نویسی.
این کتاب پس از سالها مهجور بودن از فضای ادبی ایران توسط دکتر حسن ذوالفقاری استاد دانشگاه تربیت مدرس و عباس سعیدی پژوهشگر مرکز تحقیقات زبان و ادبیات فارسی دانشگاه تربیت مدرس تصحیح و از طریق نشر رشدآوران منتشر شده است.
منبع: کتابخانه مجلس شورای اسلامی
کتاب بهار دانش مجموعه‌ای از قصه‌ها و افسانه‌های عامیانه و کهن هندی به زبان فارسی با درونمایه‌ی عشقی است که در سال ۱۰۶۱ به نام شاه جهان گورکانی (۱۰۳۷-۱۹۶۸) توسط عنایت الله کنبوه لاهوری (درگذشته ۱۰۲۸ یا ۱۰۸۸) تألیف شده است.
عنایت الله، چنانکه در دیباچه کتاب می نویسد، این داستان را از یک برهمنزاده به زبان هندی شنیده و خود نیز حکایت‌های تازه‌ای بر آن افزوده است؛ بنابراین اصل داستان به زبان سنسکریت بوده که وی آن را به زبان فارسی درآورده است. کتاب بهار دانش از آثار ادبیات فارسی در هند و از جمله پرخواننده‌ترین متون ادبی است که بیش از سیصد نسخه خطی و چندین شرح و فرهنگ از آن در دست است. کمتر کتابی است که تا این اندازه نسخه‌ی خطی داشته باشد. این کتاب سرمشق نویسندگی منشیان و کتاب درسی مکتب خانه‌ها و فارسی‌آموزان هندی بوده است؛ علاوه بر آن حامل سبک داستان‌پردازی هندی نیز هست. این کتاب جز ارزشهای یادشده یکی از متون ادب عامه است. متنی اندک متفاوت که زبان آن نسبت به دیگر آثار این حوزه متکلف و دشوار است. با وجود اهمیت بهار دانش در فرهنگ و ادب ما، این کتاب تاکنون در ایران به صورت سنگی یا سربی تصحیح یا دست کم چاپ نشده است. بهار دانش در هندوستان و در نزد فارسیخوانان هند شهرت و محبوبیت فراوان دارد و جزء کتابهای درجهی اول آن دیار است.
مردم فارسی دان هند این کتاب را با شوق و رغبت بسیار میخوانند. در شبه قاره این کتاب جزو کتابهای درسی مکتبخانه‌ها محسوب میشود و همانند گلستان و بوستان و یوسف و زلیخای جامی و اسکندرنامه نظامی خوانده می‌شده است. کتاب شامل چندین باب در موضوعات اخلاقی گوناگون میشود. نویسنده ازین حیث از گلستان متأثر بوده است. همچنین تا اندازهای از سبک نثر عیاردانش پیروی کرده است.
قصه‌ها در قالب افسانه است؛ زیرا حاوی سرگذشت یا رویدادی خیالی و اغراق آمیز از زندگی انسانها، و وجود موجودات وهمی چون دیو، پری، غول و اژدهاست که با رمز و رازها و گاه مقاصدی اخلاقی توأم است و نگارش آن بیشتر به قصد سرگرمی و تفریح خوانندگان انجام میگیرد. سبک نگارش بهار دانش متکلّف و مصنوع است و نویسنده در آن بیشتر به آرایش الفاظ و عبارات توجه داشته است. به طوری که میتوان گفت هدف اولیه نویسنده از تالیف این کتاب صنعت‌گری و آرایشهای کلامی است تا داستان نویسی.
این کتاب پس از سالها مهجور بودن از فضای ادبی ایران توسط دکتر حسن ذوالفقاری استاد دانشگاه تربیت مدرس و عباس سعیدی پژوهشگر مرکز تحقیقات زبان و ادبیات فارسی دانشگاه تربیت مدرس تصحیح و از طریق نشر رشدآوران منتشر شده است.
منبع: کتابخانه مجلس شورای اسلامی