خط یا نظام نوشتاری ابزار ثبت زبان است و زبان، بروز و ظهور اصلی تفکر؛ خط و نظامهای نوشتاری به این موضوع بسیار مهم در فرهنگ و تمدن بشری میپردازد.
این اثر که مجلّدی از مجموعه «کتابخانه دانشنامه جهان اسلام» است، با هدف شناخت نظام نوشتاری دنیای اسلام از دیرباز تاکنون به عنوان یک موضوع بسیار مهم در پیشرفت فرهنگ و تمدّن تدوین شده است. کتاب، مشتمل بر شش بخش است.
در بخش نخست با عنوان «مباحث زبانشناختی»، موضوعاتی همچون تاریخ پیدایش خط، صور ابتدایی خط، خطّ هیروگلیف، خطّ میخی، انواع خطّ الفبایی، تاریخ تکامل و انتشار خطوط الفبایی و خطّ نشانهنگار مطالعه شدهاند.
در بخش دوم، نظامهای نوشتار در زبانهای سامی بررسی شده و در چهار بخش بعدی، نظام مذکور در ایران، هند، زبانهای ترکی و آسیای جنوب شرقی شرح داده شده است. مشخّصه کتاب، استفاده از تصویرها و سنگنوشتههای متعدّد در تفهیم بهتر مطالب است.
فهرست مطالب کتاب به این قرار است:
بخش یک- مباحث زبان شناختی
بخش دو- نظامهای نوشتاری در زبان های سامی
بخش سه- نظامهای نوشتاری در ایران
بخش چهار- نظامهای نوشتاری در هند
بخش پنج- نظامهای نوشتاری در زبانهای ترکی
بخش شش- نظامهای نوشتاری در آسیای جنوب شرقی
در پایان نیز پینوشتها و منابع، نمایه، نشانهها و اختصارات آمده است.
خط و نظامهای نوشتاری در جهان اسلام نوشته حسن رضایی باغبیدی، آرزو نجفیان و دیگران از مجموعه کتابخانه دانشنامه جهان اسلام توسط انتشارات کتاب مرجع در ۱۶۸ صفحه منتشر شده است.