میراث مکتوب – سیدعلی آل داود در گفت و گو با مرکز پژوهشی میراث مکتوب با اشاره به جایگاه علمی دکتر سیدجعفر سجادی بیان کرد: دکتر سجادی استاد برجستۀ دانشگاه تهران، در سال ۱۳۰۳ در روستای گارماسه از روستاهای کنار زاینده رود دیده به جهان گشود.
پدرش سیدعلی، نخستین استاد او بود و درس مقدماتی را در ابتدا نزد وی آموخت. سپس در مکتب های روستای خود درس را ادامه داد و مدت زمانی به کشاورزی گذراند. دکتر سجادی پس از مهاجرت به اصفهان و کسب دانش در مدرسۀ قدیمۀ آن شهر مدتی به تحصیل فقه و اصول پرداخت و در کنار آن، خود به آموزش فلسفه، عرفان و ادبیات روی آورد. وی پس از اخذ مدرک از دانشکدۀ منقول و معقول به استخدام وزارت فرهنگ درآمد و پس از چند سال دبیری به تهران آمد و دکتری خود را در دانشگاه تهران گرفت و در این دانشگاه و دانشکده ادبیات به کار تدریس پرداخت.
وی ادامه داد: استاد سجادی یکی از بزرگترین و پرکارترین استادان دانشگاه تهران بود. تألیفات او را باید در چند قسم مرتب ساخت. نحست و از همه برتر تألیف چندین مجلد کتاب در زمینۀ فرهنگ اصطلاحات اسلامی و عرفانی است. از آن جمله باید به فرهنگ معارف اسلامی، فرهنگ اصطلاحات عرفانی و فرهنگ علوم عقلی و چندین فرهنگ دیگر را نام برد. دکتر سجادی در زمانی به تألیف این فرهنگ ها پرداخت که اثر مشابهی وجود نداشت و دانشجویان و حتی اساتید برای پیداکردن اصطلاحات این دانش ها باید کتب مختلف را جستجو میکردند، اما با تألیف و انتشار کتابهای دکتر سجادی، جامعۀ علمی کشور را از این حیث بی نیاز گردید.
آل داود با اشاره به آثار استاد سجادی در زمینۀ تصحیح متون بیان کرد: از جمله باید به تصحیح تفسیر حدائق الحقایق اشاره کرد که وی آن را همراه با حواشی و توضیحات مفصل در شمار انتشارات دانشگاه تهران به چاپ رساند. فرهنگ المرقاه که فرهنگ لغت عربی به فارسی است نیز از جمله کتب تصحیحی اوست. همچنین وی اثر مشهور فارابی موسوم به آراء اهل مدینه الفاضله را به فارسی ترجمه کرد و همراه با حواشی و تعلیقات فراوان به چاپ رساند.
دکتر سجادی پس از استخدام در دانشگاه تهران بنابر دعوت مرحوم دکتر معین در لغت نامۀ دهخدا به کار پرداخت و قسمتی از لغات حرف «ع» از جمله تألیفات اوست. وی سالهای زیاد مدیر گروه ادبیات فارسی دانشکدۀ ادبیات و رئیس کتابخانۀ آنجا بود. همچنین تقریباً و در تمام سالهایی که در دانشکدۀ ادبیات به کار پرداخته بود در شمار اعضای علمی دانشکده بود و دانشجویان کثیری زیر نظر او رساله های خود را گذراندند.
زنده یاد دکتر سجادی در سال ۱۳۵۳ بنابر دعوت دکتر صادق کیا به عضویت فرهنگستان ایران درآمد تا زمان انقلاب که فرهنگستان منحل شد، این عضویت را دارا بود. او در سال ۱۳۵۸ که بازنشسته شد و پس از انقلاب چندین سال ابتدا در بنیاد دایره المعارف اسلامی به کار پرداخت و سپس چندسال با مرکز دایره المعارف بزرگ اسلامی همکاری داشت و سرانجام در سالهای پایانی عمر کتابخانه ارزشمند خود را به مرکز دایره المعارف بزرگ اسلامی اهدا کرد که هم اکنون در سالن ویژه ای در کتابخانۀ بزرگ آن مرکز نگهداری می شود.
آل داود در پایان گفت: دکتر سجادی گذشته از مراتب علمی و شخصیت اجتماعی، انسانی سخت متواضع و مردم دوست و مردم گرا بود و با همۀ مردم اعم از اهل علم یا اصحاب سیاست یا مردم عادی یکسان رفتار می کرد و تفاوتی بین آنها نمی گذاشت؛ از این رو به رغم آنکه در سال های اخیر برای کسانی که شاگردان او محسوب می شدند کتاب های جشن نامه فراوان تألیف شد، اما دکتر سجادی چون خود شخصاً اعتقادی به این کار نداشت به دنبال اینگونه کارها نبود و هرگز به برپایی مراسم های بزرگداشت رضا نمی داد. معهذا در اسفندماه ۱۳۷۸ به پایمردی دکتر مهدی محقق مجلس بزرگداشتی برای او در انجمن آثار و مفاخر فرهنگی برگزار شد. باید انتظار داشت که همۀ تألیفات ارزنده او که بخشی از آنها هم اکنون نایاب است به صورت همسان و با کیفیتی خوب به چاپ برسد.
…………………………………………………
اخبار مرتبط