میراث مکتوب – دهمین نشست علمی گروه شبهقاره با همکاری بخش فرهنگی سفارت هند ظهر روز سهشنبه هفتم آبان در کتابخانه فرهنگستان زبان و ادب فارسی برگزار شد.
سخنران این نشست علمی دکتر علیاشرف صادقی، عضو پیوستۀ فرهنگستان زبان و ادب فارسی و مدیر بخش فرهنگ نویسی فرهنگستان، بود. جلسه با استقبال خوبی از سوی اعضای فرهنگستان و دوستداران فرهنگ نویسی روبرو شد.
در این نشست علمی، دکتر صادقی به معرفی فرهنگ های فارسی در شبهقاره پرداخت و گفت : «فرهنگنویسی در زبان فارسی، غیر از آنچه که به خود ایران مربوط می شود و در واقع فرهنگ های ایرانی به معنای اخص هست، مدیون دو کشور همسایه است که فرهنگ غنی ایران قرن ها در این دو کشور سلطۀ بی نظیر داشته است. نخست شبهقاره هندوستان که اکنون به سه کشور هند، پاکستان و بنگلادش تقسیم شده و دیگری هم امپراطوری عثمانی که بعد جنگ جهانی اول به چندین پاره تقسیم شد.»
سردبیر مجلۀ فرهنگنویسی گفت: «قدیمی ترین فرهنگی که در هند نوشته شده و به دست ما رسیده، فرهنگ فخر الدین قواس غزنوی است. این فرهنگ از روی لغت فرس اسدی نوشته شده، ولی مؤلف از لغات شاهنامه و برخی منابع دیگر نیز موادی را به کتاب افزوده است. بعد از آن فرهنگ های دیگری مانند «لسان الشعرا» از عاشق و «زفان گویا و جهان پویا» از ابراهیم بن قوام و «شرفنامۀ» منیَری و نیز مؤید الفضلا و ادات الفضلا نوشته شد که از برخی جهات پیشرفتهایی در فرهنگ نویسی نشان می دهند، اما همان اغلاط و تصحیفات فرهنگ قواس را به اضافۀ تصحیفات و اغلاط جدید در بر دارند.»
وی همچنین افزود که: «بعد از قرن دهم باید از فرهنگ رشیدی نام برد که نسبت به فرهنگهای قبلی بسیار جلوتر هستند. متأسفانه از قرن یازدهم در فرهنگنویسی هند دستاورد جدید و مهمی دیده نمیشود.»
متن کامل سخنرانی نشست دهم گروه شبهقاره به زودی روی سایت میراث مکتوب قرار خواهد گرفت.