میراث مکتوب- نخستین نشست شورای عالی سیاست‌گذاری ستاد بین‌المللی بزرگداشت حافظ شیرازی، شنبه (۱۷ تیر ۱۴۰۲) در انجمن آثار و مفاخر فرهنگی برگزار شد.
در این نشست محمود شالویی، رئیس انجمن آثار و مفاخر فرهنگی، مهدی جمالی‌نژاد، معاون عمران و توسعه امور شهری و روستایی وزارت کشور، ابوالحسن خلج منفرد، مدیرکل همکاری‌های علمی و دانشگاهی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، علیرضا تابش، مشاور معاون میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، محمدمهدی سموعی، رئیس مرکز روابط عمومی و اطلاع‌رسانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، ولی تیموری، رئیس مرکز معرفی فرهنگی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، شاه‌منصور شاه‌میرزا، مسئول میز تاجیکستان در موسسه فرهنگی اکو، اسماعیل آذر، شاعر و استاد ادبیات و مسئولان فرهنگی استان فارس حضور داشتند.
محمود شالویی با اشاره به نقش برگزاری بزرگداشت برای مفاخر، بیان کرد: در دولت سیزدهم و برنامه‌های وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی پرداختن به مفاخر اهمیت زیادی پیدا کرده است. همچنین دفاتر انجمن‌ها در استان‌های مختلف در حال گشایش است. این روند زمینه توجه بیشتر به مفاخر را مهیا کرده است.
رئیس انجمن مفاخر فرهنگی با اشاره به تجربیات بزرگداشت حکیم نظامی، افزود: در نتیجه بزرگداشت حکیم نظامی متوجه شدیم، معرفی بزرگان در داخل و خارج تاثیر زیادی در مخطبان داشت. همچنین خواستیم برنامه‌های مرتبط با حافظ را فقط در شیراز و فارس نداشته باشیم. بنا بر این سعی شد تا در ابعاد ملی و جهانی اقداماتی انجام شود. و فقط به روز حافظ در ۲۰ مهر بسنده نشود.
به گفته او، حافظ جهانی از اندیشه است که در این روزگار به آن نیاز است. به همین دلیل لازم است تا حافظ به دنیای نسل جوان وارد شود.
شالویی درباره اقدامات انجمن مفاخر فرهنگی در خارج از کشور، بیان کرد: بعد از حکیم نظامی اقدامات موثری درباره حافظ انجام خواهدشد و امید است که بتوانیم از ظرفیت‌های وزارت خارجه استفاده کنیم.
رئیس انجمن مفاخر با اشاره به همکاری شهرداری‌ها بیان کرد: در دوره‌های قبل شهرداری‌ها اقدامات تاثیرگذاری انجام دادند، امید است در این دوره هم اقدامات سزاوار حافظ انجام شود.
او با اعلام اینکه اندیشه‌های حافظ آنطور که باید و شاید معرفی نشده است، افزود: باید بتوانیم پژوهش‌های انجام شده در حوزه حافظ را برای مردم و دانش‌آموزان دسترس‌پذیر کنیم تا حافظ‌شناسی در طول سال ادامه داشته باشد و منحصر به یک روز نشود.
او ادامه داد: همچنین می‌توانیم به آثار نمایشی را که از اشعار حافظ تهیه شده است، در قالب جشنواره برگزار کنیم. برنامه‌هایی را در قالب آیین‌های نمایشنامه‌ای، آثار حجمی و تجسمی انجام دهیم.
به گفته شالویی مهم این است که حافظ به گروه‌های مختلف معرفی شود که حافظ را نمی‌شناسند، به خصوص جوانان که ممکن است شناخت کافی از این شاعر نداشته باشند.
مهدی جمالی‌نژاد نیز با بیان اینکه اقدامات در استان فارس پررنگ‌تر از سایر استان‌ها خواهد بود، گفت: احتمالا همه شهرهای ایران خیابانی به نام حافظ دارند، می‌توان این خیابان را تزئین کرد و در آن برنامه‌های فرهنگی برگزار کرد.
معاون عمران و توسعه امور شهری و روستایی وزارت کشور با تاکید بر اهمیت اقدامات بین‌المللی در حوزه حافظ، اظهارداشت: می‌توان اقداماتی را هم برای شناسایی راه ابریشم انجام داد. باید اقداماتی کنیم که چیزی برای حافظ ماندگار بماند.
مردمی کردن برنامه‌ها ارزشمند است
مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی فارس با اشاره به اهمیت مردمی کردن رویدادهای فرهنگی بیان کرد: تاکنون در استان فارس، نمایشگاه بزرگی در حوزه موسیقی و تئاتر خیابانی برگزار شده اما در کنار بزرگداشت حکیم نظامی، سزاوارتر است که حافظ را در ابعاد جهانی معرفی کنیم.
حمید رضا قانعی با اعلام اینکه استان فارس آمادگی برگزاری برنامه‌های در ارتباط با حافظ را دارد افزود: فرصت مهمی است که در سطح ملی و بین‌الملل، اقداماتی برای بزرگداشت مفاخر فرهنگی ایران داشته باشیم.
حافظ شاعر جوانان است
مدیرکل همکاری‌های علمی و دانشگاهی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، حافظ را سرمایه ایران اعلام کرد و گفت: حافظ در حوزه تمدنی ایران و کشورهای مختلف مورد استقبال قرار می‌گیرد، حافظ شاعر جوانان است.
ابوالحسن خلج منفرد افزود: وقتی مردم کشورهای مختلف با حافظ آشنا می‌شوند، علاقه بیشتری به سفر به ایران پیدا می‌کنند.
همکاری حوزه گردشگری با ادبیات
مشاور معاون میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی با اشاره به همکاری سابق با ستاد بزرگداشت فردوسی توضیح داد: این تجربه را داشتیم تا با ستاد بزرگداشت فردوسی همکاری کنیم تا نه تنها در مقبره او بلکه در تمام موزه‌های ایران نمایش‌هایی در ارتباط با فردوسی برگزار کنیم. این کار را می‌توانیم برای حافظ هم انجام دهیم.
علیرضا تابش با بیان اینکه حافظ در فرهنگ عمومی ایرانیان و کشورهای فارسی زبان بسیار ارزشمند است، ادامه داد: می‌توان موزه مردم شناسی را با سروده‌ها و اشعار حافظ پیوند دارد. می‌توان در حوزه گردشگری با ادبیات همکاری بیشتری داشت. برای اینکه به استقبال این موضوع برویم می‌توان تورهای مهمی برای دانشجویان خارجی مقیم ایران راه‌اندازی کرد.
او افزود: به هر حال باید دامنه فکری در حوزه برگزاری رویدادهای فرهنگی را افزایش دهیم. دانشکده‌های ادبیات با محوریت حافظ‌شناسی و پیوند آن با مردم می‌تواند برنامه‌ریزی خوبی انجام بدهند.
به گفته تابش، بحث میراث ناملموس در حوزه حافظ می‌تواند بیشتر مورد توجه قرار بگیرد.
حافظ دارای شخصیت نیکویی در همه کشورها است
مسئول میز تاجیکستان موسسه فرهنگی اکو با بیان اینکه هیچ شاعری مانند حافظ در دل مردم نفوذ ندارد، گفت: حافظ دارای شخصیت نیکویی در همه کشورها است. تاثیر حافظ در آثار بسیاری از شاعران دیده می‌شود.
شاه‌منصور شاه‌میرزا با بیان اینکه باید دانشنامه حافظ تنظیم شود، ادامه داد: ایران توان این را دارد که نشان دهنده اشعار و اقدامات حافظ باشد. اشعار حافظ می‌تواند به شکل لوح فشرده تهیه و در بسیاری از کشورهای فارسی‌زبان ارائه شود این اقدام می‌تواند در معرفی حافظ کمک کند.
باید در طول سال به اشعار حافظ بپردازیم
رئیس مرکز روابط عمومی و اطلاع‌رسانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با اشاره به تاکید وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در تکریم و بزرگداشت حافظ گفت: باید توجه داشت برگزاری بزرگداشت و نشست بهانه‌ای است که یکبار در سال اتفاق می‌افتد اما اصل آن، یعنی پرداختن به اشعار حافظ می‌تواند در طول سال ادامه داشته باشد. این در حالی است که تا این روز نتوانستیم به خوبی آن را انجام دهیم.
محمدمهدی سموعی با اشاره به صورت‌های دیگری که برای آگاهی‌رسانی مردمی وجود دارد، بیان کرد: تبلیغات شهری یا برگزاری کمپین در ارتباط با اشعار حافظ می‌تواند حرکتی در مردم ایجاد کند و نقطه اوج آن در ۲۰ مهرماه انجام شود.
حافظ اندیشه است
اسماعیل آذر با بیان اینکه حافظ اندیشه و شعر او اندیشه دینی است، اظهارداشت: در دانشگاه حافظ ساختاری را درس می‌دهم. بر اساس نظریات ساختارمند تلاش می‌کنم کتابی در حوزه حافظ تهیه و منتشر کنم.
این شاعر با اشاره به اینکه پیش از این کتاب حافظ در آن سوی مرزها را تالیف کرده است، ادامه داد: پایه‌های مکتب تعالی‌گری، پایه فکری حافظ است. غزل حافظ یک غزل دینی است، اگر افرادی هزار سال بعد شعر حافظ را بخوانند، به اندازه امروز لذت می‌برند.
به گفته او، شعر حافظ جاودان است، بنابر این شعر حافظ اندیشه است.
آذر افزود: فکر می‌کنم باید برنامه ساختارمند تهیه شود و همه در خدمت تفکر حافظ باشد. حافظ به ما درس زندگی می‌دهد، حتی در غزل که معمولا عاشقانه است، به انسان‌ها درباره زندگی پیام می‌دهد، اگر کسی با حافظ آشنا شود، یک لحظه خدا را از دل خود بیرون نمی‌کند.
باید ساختارمند عمل کنیم
رئیس مرکز معرفی فرهنگی پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری با بیان اینکه زمینه‌های کلی در وزارت میراث فرهنگی و صنایع دستی برای پرداختن به مفاخر ایجاد شده است، گفت: برای اقدامات بیشتر آمادگی داریم.
ولی تیموری ادامه داد: باید ساختار ستاد اجرایی داشته باشیم تا کمیته‌ها مشخص شود و اقدامات تعریف دقیق‌تر و شفاف‌تری پیدا کند. اگر این جلسه و جلسات بعدی اقدامات مشخص‌تر شود، در حوزه گردشگری و صنایع دستی به مجموعه کمک خواهیم کرد.
منبع: ایرنا