دکتر سید علی موسوی گرمارودی در سال ۱۳۲۰ خورشیدی در قم بدنیا آمد. پدرش از دانشمندان اهل گرمارود الموت قزوین بود. موسوی گرمارودی مدرک کارشناسی خود را در رشته علوم قضایی و کارشناسی ارشد و دکترای خود را در رشته ادبیات فارسی از دانشگاه تهران گرفته‌است. او در عرصه شعر و ادبیات کشور حضور موثر داشته‌است که راه اندازی و مدیریت گلچرخ نمونه‌ای از تلاش‌های اوست. کارنامه شعری گرمارودی مشتمل بر ۹ کتاب شعر با نام‌های: عبور، در سایه سار نخل ولایت، سرود رگبار، چمن لاله، خط خون، دستچین، باران اخم، گزیده شعر نیستان، تا ناکجاآباد و گزینه شعر به انتخاب بهاءالدین خرمشاهی و به گزین علی نامه چاپ میراث مکتوب است..
آنچه در ادامه می آید دیدگاه او درباره فرهنگ وقف در حوزه کتاب است
یکی از موضوعاتی که متأسفانه در دوره کنونی فراموش شده است مشارکت مردم در چاپ و نشر کتاب و یا به عبارت دیگر فرهنگ وقف است. به عقیده شما چرا این موضوع فراموش شده است و برای احیای آن چه باید کرد؟
این موضوع به عوامل مختلفی وابستگی دارد که یکی از آن ها پایین بودن سطح سواد در جامعه است با وجود اینکه یکی از اهداف انقلاب اسلامی این بود که دیگر فرد بی سوادی در جامعه نداشته باشیم، پس از گذشت بیش از سی سال از پیروزی انقلاب اسلامی، اما ما باز هم افراد بی سواد در جامعه وجود دارد که این عاملی منفی برای کشور محسوب می شود و اگر کل جامعه باسواد باشد، خود به خود برای ایجاد عادت های فرهنگی مانند مشارکت در چاپ کتاب، آمادگی بیشتری وجود دارد.
وقتی می توان درباره وقف و اهمیت آن در جهت تولید کتاب صحبت کنیم، که مردم ارزش کتاب را بشناسند. اگر به کشور تاجیکستان نگاه کنیم یک کشور 5 و نیم میلیونی است روزی که استقلال خود را به دست آورد حتی یک بی سواد هم در کشور نبود. ما نیز باید سواد را در جامعه رایگان و اجباری کنیم. عامل دوم در مشارکت مردم فرهنگسازی است؛ یعنی در جامعه مسائل فرهنگی را دائماً باید یادآوری کرد. اگر این یادآوری به طور مکرر انجام نشود، فرهنگسازی منقطع خواهد شد. برای مثال هم اکنون در مرکز پژوهشی میراث مکتوب چند رسانه مانند مجلات گزارش میراث، آینه میراث، میراث علمی اسلام و ایران و پایگاه اطلاع رسانی وجود دارد که اگر در همه این رسانه ها به صورت دائمی درباره ثواب وقف در جهت تولید کتاب صحبت شود خود به خود در مشارکت های مردمی بسیار موثر خواهد بود.
وقف کتاب در پیشینه فکری و فرهنگی مردم بوده است و افراد متمکن برای چاپ کتاب کمک بسیاری به ناشران و مولفان می کردند اما این افراد هم اکنون اینکه از یاد برده اند که وقف کتاب ثواب خاص خود را دارد.
برای اینکه فرهنگ مردم بالارود دائم باید فرهنگسازی کرد و در هر مجمعی که داریم باید برای ترویج فرهنگ وقف استفاده کنیم و بیشتر در رسانه ملی این مسائل را مطرح کنند تا فرهنگ کتابخوانی و سرمایه گذاری برای کتاب بیشتر شود و فردی که میلیون ها پول می دهد و مسجد می سازد باید سرمایه اش را در راه کتاب به کار گیرد و اگر این فرهنگ احیا شود که افراد متمکن، سرمایه خود را در این راه به کار برند از مسجد ماندنی تر است و تا سالهای سال باقی خواهد ماند.
به عقیده شما در این راستا رسانه ملی چه اقداماتی را می تواند انجام دهد؟
من در یکی از مصاحبه هایی که در صدا و سیما درباره کتاب انجام دادم گفتم ساعات و شبکه هایی که برای کتاب در رسانه ملی گذاشته شده بسیار کم است و ما یک شبکه برای تبلیغ اجناس در بازار داریم، اما یک شبکه مختص به کتاب نداریم و برای ملتی با این سابقه فرهنگی اسفناک است که شبکه ای برای سلامت جسم دارد و کانال هایی برای سلامت روح نداشته باشد. شبکه هایی داریم که وسایل ورزشی را تبلیغ می کند، اما دریغا که کمی به کتاب بپردازیم. بنابراین اگر این اطلاع رسانی ها نسبت به کتاب شود فرهنگسازی در زمینه مشارکت مردم نیز بیشتر خواهد شد.
شاید آنچه در این میان وضعیت نشر را با مشکلات بسیاری مواجه کرده، وابسته بودن بخشی از نشر ما به بدنه دولت است به گونه ای که با بالارفتن قیمت کاغذ بسیاری از ناشران دچار مشکل شدند و از چاپ کتاب باز ماندند.
من در گفت و گویی پیشنهاد دادم دولت کاغذ را ملی کند؛ یعنی کاغذ را خریداری و در اختیار ناشران قرار دهد و دولت زمانی که نفت می فروشد قسمتی را برای خرید کاغذ بگذارد و رایگان در اختیار ناشران بگذارد و ناشر اگر خرجی می کند این خرج در تولید، صحافی و زیبایی چاپ هزینه شود و دولت اگر می خواهد جامعه کتابخوان داشته باشیم باید با این راهکارها قیمت کتاب را کاهش دهد تا کتاب به دست مخاطبان بیشتری برسد و ناشران دیگر دغدغه کاغذ نداشته باشند.
با خبر شدیم که شما هم اکنون به نوشتن زندگی نامه خود مشغول هستید. کمی درباره آن توضیح می دهید؟
نوشتن زندگی نامه ام را به تدریج آغاز کرده ام و در حال حاضر تصمیم دارم سفرنامه هایی را درباره استرلیا، نیوزلند، اروپا و آسیا به اضافه کنم و پس از پایان این سفرنامه ها منتشر خواهد شد.
در پایان درباره کارهایی که در دست تدوین دارید کمی توضیح دهید؟
در حال حاضر سرگرم ترجمه نهج البلاغه هستم و امیدوارم که تا پایان سال به اتمام برسد. مجموعه نقدهایی از 18 نفر با نام در بوته نقد از سوی مؤسسه خانه کتاب در دست انتشار است که شعرهایی از من از دیدگاه منتقدانی چون مهدوی دامغانی، بهاءالدین خرمشاهی، کاظم کاظمی، محمدجان شکوری، دکتر خدایی شریف در این کتاب بررسی شده. دو کتاب دیگر گزینه شعر عرفی شیرازی و مشفقی بخارایی نیز در مراحل پایانی انتشار هستند.
گفت و گو از سیده معصومه کلانکی
گفت و گوهای پیشین:
***************************************************
واقفان به نیازهای فرهنگی مردم پی نبرده اند
در کشور ما تنها 20 درصد از مؤلفان از راه قلم ارتزاق می کنند
میان واقفان و مولفان فاصله افتاده است
خاطراتی از مرحوم علی اکبر غفاری در چاپ کتاب هایش