میراث مکتوب- خبر درگذشت ناگهانی استاد زبان و ادبیّات فارسی دانشگاه تهران، دکتر شهرام آزادیان، همه را شگفتزده کرد و مایۀ دریغ بسیار شد و گروه ادبیّات دانشگاه تهران معلّم گرانبهایی را از دست داد.
کسانی که درس او را درک کردهاند او را به سختگیری و وسواس علمی و عشق بیپایان به ایران و شاهنامه و کتاب میشناسند. در کلاسهایش میکوشید تا دانشجویان را به تحقیق علاقهمند کند و ارج محقّقان را به آنان بنماید. ارادت او به خدمتگزاران فرهنگ ایرانی، بهویژه علامه محمّد قزوینی و علیاکبر دهخدا، شاگردانش را نسبت به این بزرگان علاقهمند و به رفتن به راه آنان مشتاق میکرد. تدریس را تنها وظیفۀ خود نمیدانست، بلکه به آن عشق میورزید و از هر راهی میکوشید که کلاسهایش بیشترین بهره را برای دانشجویان داشته باشد و از آن میان، کلاسهای مرجعشناسی او بهغایت ممتاز بود. کوششی که به کار میبست تا دانشجویان تمام وقت خود را در کتابخانه بگذرانند و کتابهای مرجع را بهخوبی بشناسند، ستودنی بود. اگرچه در شناخت نسخههای خطی ادعایی نداشت، اما در هنگام تدریس متون، بهویژه شاهنامه، میکوشید تا دانشجویان را با نسخههای خطی آشنا کند و ایشان را به سرچشمۀ اصلی متون راه بنماید.
باری این معلّم پرتلاش، که به فرهنگ ایرانی و به تحقیق و به کتاب عشق میورزید، گوشهگیر بود و دور از هیاهو و خودنمایی. آنچنان در کار تحقیق، دقت و وسواس داشت که دستش به نوشتن نمیرفت و بیشتر ترجیح میداد شاگردانش را در راه تحقیق راهنمایی کند. درگذشت او برای دانشجویان زبان و ادبیّات فارسی دانشگاه تهران مایۀ خسران است و برای ما مایۀ افسوس. یادش گرامی باد که نامش در یادها ماندگار است.
اکبر ایرانی
مدیر عامل مؤسسۀ پژوهشی میراث مکتوب