میراث مکتوب – آنچه در دومین دفترِ متون ایرانی در اختیار خواننده قرار گرفته، هفت متن ارزنده کهن فارسی و عربی به صورت تصحیح شده و دورساله عربی به صورت چاپ عکسی (نسخه برگردان) است. این متون عبارتند از:
۱- المجالس و المواعظ: متنی تفسیری بر مشرب عرفانی / صوفیانه است که در قالب مجالسی در سال ۶۲۶ ق در بخارا (ماوراءالنهر) ایراد شده و سپس به شکل مکتوب درآمده است. صاحب این اثر، یا بهتر بگوییم صاحب این مجالس، جمال الدین استاجی است که در حمله مغول، از غزنین به بخارا کوچیده و به ارشاد و وعظ اشتغال جسته است. آنچه در متون ایرانی به نشر رسیده است، چند مجلس از این دست است که در نسخه ای ارزشمند از سدۀ هفتم یا هشتم برجای مانده است.
۲-ادبیات الفاظ کفر در فقه حنفی و میراث فارسی آن از بخارا و نواحی (فارسیات کتاب فتاوی تاتارخانیه از سال ۷۷۷ ق): این پژوهش بازسازی منابع کهن به زبان فارسی در موضوع فقه حنفی است که رسول جعفریان آنها را از کتاب الفتاوی التاتارخانیه (نگاشته شده در سال ۷۷۷ ق به زبان عربی) استخراج کرده است.
۳-گزیدۀ / اختیارات مختارنامه: شامل حدود ۱۶۸ رباعی از مختارنامه عطار که در نسخه ای کهن و بررسی نشده، به صورت مستقل در مجموعه ۲۳۸ – حالت افندی در کتابخانۀ سلیمانیه باقی است و به همت سیدعلی میرافضلی تصحیح شده است.
۴-گلزار شطرنج: منظومه ای از قرن هشتم در قالب غزل- مثنوی از شاعری شیرازی متخلص به حیران است که به سلطان احمد جلایر تقدیم شده است. این منظومه که از نظر داشتن اصطلاحات بازی شطرنج در ایران قدیم اهمیت دارد، به همت استاد ایرج افشار از روی تک نسخه ای کهن در کتابخانه آیت الله العظمی مرعشی قم تصحیح شده است.
۵-غزلیات ابن عماد خراسانی / شیرازی: دیوانی پرحجم و استوار از شاعری کم نام و خوشگو متخلص به ابن عماد که همعصر و همزیستگاه خواجه شیراز بوده است. تصحیح این دیوان را زینب افضلی انجام داده است.
۶-رسالۀ عرفانی: رساله ای بی نام از رشیدالدین محمد بیدوازی اسفراینی، صوفی خراسانی عصر تیموری که در نسخه ای خطی به دست ما رسیده و اکرم نظری آن را تصحیح کرده است.
۷-تحذیر السالک من الوقوع فی المهالک: رساله ای به عربی از شهاب الدین احد غزّی، نگاشته اواخر سده نهم در غرب عالم اسلام که به «غلطات الصوفیه» می پردازد. مصحح این رساله، محمد سوری است.
۸-چاپ عکسی دو رساله در چشم پزشکی: دو رساله از ابن ماسویه، طبیب ایرانی نسطوری قرن دوم هجری که برای نخستین بار از روی کهن ترین نسخه شناخته شده این دو رساله انتشار می یابد. یوسف بیگ باباپور در دسترسی به تصویر این دو رساله کوشیده و مقدمه ای بر آن نوشته است.
متون ایرانی (مجموعه رساله های فارسی و عربی از دانشوران ایرانی؛ از آغاز دوره اسلامی تا پایان عصر تیموری)؛ دفتر دوم؛ به کوشش جواد بشری؛ تهران: کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی؛ چاپ اول: ۱۳۹۰؛ در قطع وزیری؛ با ۶۴۳ صفحه و به بهای ۱۵۰۰۰۰ ریال منتشر شده است.
معرفی کتاب از زکیه بیات
۱- المجالس و المواعظ: متنی تفسیری بر مشرب عرفانی / صوفیانه است که در قالب مجالسی در سال ۶۲۶ ق در بخارا (ماوراءالنهر) ایراد شده و سپس به شکل مکتوب درآمده است. صاحب این اثر، یا بهتر بگوییم صاحب این مجالس، جمال الدین استاجی است که در حمله مغول، از غزنین به بخارا کوچیده و به ارشاد و وعظ اشتغال جسته است. آنچه در متون ایرانی به نشر رسیده است، چند مجلس از این دست است که در نسخه ای ارزشمند از سدۀ هفتم یا هشتم برجای مانده است.
۲-ادبیات الفاظ کفر در فقه حنفی و میراث فارسی آن از بخارا و نواحی (فارسیات کتاب فتاوی تاتارخانیه از سال ۷۷۷ ق): این پژوهش بازسازی منابع کهن به زبان فارسی در موضوع فقه حنفی است که رسول جعفریان آنها را از کتاب الفتاوی التاتارخانیه (نگاشته شده در سال ۷۷۷ ق به زبان عربی) استخراج کرده است.
۳-گزیدۀ / اختیارات مختارنامه: شامل حدود ۱۶۸ رباعی از مختارنامه عطار که در نسخه ای کهن و بررسی نشده، به صورت مستقل در مجموعه ۲۳۸ – حالت افندی در کتابخانۀ سلیمانیه باقی است و به همت سیدعلی میرافضلی تصحیح شده است.
۴-گلزار شطرنج: منظومه ای از قرن هشتم در قالب غزل- مثنوی از شاعری شیرازی متخلص به حیران است که به سلطان احمد جلایر تقدیم شده است. این منظومه که از نظر داشتن اصطلاحات بازی شطرنج در ایران قدیم اهمیت دارد، به همت استاد ایرج افشار از روی تک نسخه ای کهن در کتابخانه آیت الله العظمی مرعشی قم تصحیح شده است.
۵-غزلیات ابن عماد خراسانی / شیرازی: دیوانی پرحجم و استوار از شاعری کم نام و خوشگو متخلص به ابن عماد که همعصر و همزیستگاه خواجه شیراز بوده است. تصحیح این دیوان را زینب افضلی انجام داده است.
۶-رسالۀ عرفانی: رساله ای بی نام از رشیدالدین محمد بیدوازی اسفراینی، صوفی خراسانی عصر تیموری که در نسخه ای خطی به دست ما رسیده و اکرم نظری آن را تصحیح کرده است.
۷-تحذیر السالک من الوقوع فی المهالک: رساله ای به عربی از شهاب الدین احد غزّی، نگاشته اواخر سده نهم در غرب عالم اسلام که به «غلطات الصوفیه» می پردازد. مصحح این رساله، محمد سوری است.
۸-چاپ عکسی دو رساله در چشم پزشکی: دو رساله از ابن ماسویه، طبیب ایرانی نسطوری قرن دوم هجری که برای نخستین بار از روی کهن ترین نسخه شناخته شده این دو رساله انتشار می یابد. یوسف بیگ باباپور در دسترسی به تصویر این دو رساله کوشیده و مقدمه ای بر آن نوشته است.
متون ایرانی (مجموعه رساله های فارسی و عربی از دانشوران ایرانی؛ از آغاز دوره اسلامی تا پایان عصر تیموری)؛ دفتر دوم؛ به کوشش جواد بشری؛ تهران: کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی؛ چاپ اول: ۱۳۹۰؛ در قطع وزیری؛ با ۶۴۳ صفحه و به بهای ۱۵۰۰۰۰ ریال منتشر شده است.
معرفی کتاب از زکیه بیات
ادبیات الفاظ کفر در فقه حنفی و میراث فارسی آن از بخارا و نواحیالمجالس و المواعظ: متنی تفسیری بر مشرب عرفانیتحذیر السالک من الوقوع فی المهالکجواد بشریچاپ عکسی دو رساله در چشم پزشکیرساله عرفانیغزلیات ابن عماد خراسانی / شیرازیکتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامیگزیدۀ / اختیارات مختارنامگلزار شطرنج: منظومه ای از قرن هشتم در قالب غزل- مثنویمتون ایرانیمجموعه رساله‌های فارسی و عربی از دانشوران ایرانی