الف. ادبیّات فارسی اول دبیرستان
۱٫ ص۴ س۲:
«هر آن که از روی نادانی نه او را گُزید، گزند او ناچار بدو رسید». تنها چنین معنی شده است: «از آن گزینش نا به جا زیان می بیند» (ص۶).
این معنی چندان دقیق نیست؛ زیرا آن شخصی که خدا را انتخاب نکرده است، از طرف خدا حتماً زیان به او می رسد، نه این که تنها زیان می بیند. در واقع بحث در انتخاب نکردن خداوند است نه انتخاب و گزینش نا به جا، و هم سخن از ضرر و زیان حتمی است که از طرف خداوند به آن شخص می رسد.
۲٫ ص۱۶ س۳:
رها کرد زو دست و آمد به دشت
چو شیری که بر پیش آهو گذشت
چنین معنی شده است: «مانند شیری که از برابر آهو بگذرد، با غرور از مقابل رستم گذشت» (ص۱۹).
بهتر است که معنی این چنین کامل گردد: مانند شیری که از برابر آهو بگذرد و آن را شکار نکند، با غرور از مقابل رستم گذشت. زیرا وجه شبه تنها غرور نیست بلکه شکار نکردن هم هست که در این جا مهم تر از غرور است.
۳٫ ص۱۶ س۹:
وزان آب چون شد به جای نبرد
پر اندیشه بودش دل و روی زرد
مصراع دوّم چنین معنی شده است: «نگران بود و از شکست پیشین هراسناک» (ص۱۹).
زردرویی را هراسناک معنی کرده اند، در صورتی که کنایه از شرمنده بودن است. بنابراین به جای هراسناک باید شرمنده آورده شود.
مقالۀ «نقدی بر توضیحات کتاب‌های ادبیات فارسی دبیرستان» نوشتۀ حبیب کارگر؛ از مجموعه مقالات گزارش میراث – ویژه نقد متون است که به زودی فایل نهایی آن روی سایت قرار خواهد گرفت.
برای بهره گیری از مقاله کامل روی «دریافت فایل» کلیک کنید.
