میراث مکتوب – نشست معرفی و نقد فرهنگ امثال و تعابیر قرآنی روز دوشنبه ۲۹ مهرماه در خانه اندیشمندان علوم انسانی برگزار می‌شود.
در این نشست بهاءالدین خرمشاهی، احمد تمیمداری، حجت الاسلام و المسلمین محمدعلی مهدوی‌راد و سلمان ساکت به بررسی فرهنگ امثال و تعابیر قرآنی تالیف محسن معینی می پردازند.
این نشست روز دوشنبه ۲۹ مهر از ساعت ۱۵ تا ۱۷ در خانه اندیشمندان علوم انسانی به نشانی خیابان نجات اللهی، نبش خیابان ورشو برگزار می‌شود.
درباره فرهنگ امثال و تعابیر قرآنی
این فرهنگ را در زمان معاصر می‌توان از آثار منحصربه‌فردی دانست که به صورت مشروح به امثال و تعابیر قرآن کریم پرداخته است.
این فرهنگ به ترتیب الفبای فارسی تدوین شده و مدخل‌ها تا حد امکان ذیل آیات قرآن تدوین یافته و ضرب‌المثل‌‌ها و تعبیرات مربوط به آن‌ها ذیل آیات آمده است. در این کتاب از نظام ارجاع به مدخلهای اصلی استفاده شده و مدخلهای مرتبط نیز به یکدیگر ارجاع داده شده است. از دیگر ویژگی‌های این کتاب ذکر شاهد مثال از کتاب‌های معتبر نظم و نثر فارسی است و در ترجمه آیات و مدخل‌ها از ترجمه محمدمهدی فولادوند استفاده شده است.
این فرهنگ در ذیل خود به مطالب پایین می پردازد:
– بخش‌هایی از آیات قرآن که در متون نظم و نثر فارسی به عنوان ضرب‌المثل استفاده می‌‌شوند.
– امثالی که از آیات مختلف قرآن شکل گرفته‌اند واکنون فقط در کتاب‌ها اثری از آن‌ها وجود دارد.
– آیاتی از قرآن که در زبان عامه به‌عنوان ضرب‌المثل استفاده شده است.
– امثالی که یکی از الفاظ و مفاهیم کلیدی یا تأسیسی قرآن در آن به کار رفته و آن کلمه یا مفهوم قرآنی بار دینی دارد و یا از طریق قرآن وارد فرهنگ و زبان مردم شده است.
– تعابیری عربی که ممکن است اصل آن‌ها حتی پیش از نزول وحی نیز در زبان عربی رواج داشته و به جهت بازتاب فرهنگ زمانه به قرآن راه یافته است.
– جملاتی از قرآن که در محاوره‌ی فارسی معادلی از آن‌ها وجود دارد.
محسن معینی، مولف این اثر در مقدمه این فرهنگ گفته است: «پیش از هر چیز باید گفت که این فرهنگ بیشتر جنبه‌ٔ ذوقی دارد تا جنبه علمیِ صرف و دقیقاً مطابق با موازین فرهنگ‌نگاری.
برخی از مدخلهای این فرهنگ ممکن است به ذوق و سلیقه برخی خوانندگان ضرب‌المثل نباشد و بسیار آیاتی که به ذوق و سلیقه برخی خوانندگان باید آورده می‌‌شد اما به دلایل گوناگون در این کتاب نیامده است.»