میراث مکتوب- ترانه های کار از نخستین سروده های انسان به شمار می آید. این ترانه ها گوشنوازترین و کاربردی ترین ترانه ها در زندگی مردم از گذشته تا به امروز است. در این ترانه ها بوی زندگی، تحرک ایمان و توکل به خداوند، انبیاء و اولیاء استشمام می شود. حضرت علی (ع) نزد مسلمانان و ایرانیان شخصیتی مقدس و استثنایی است و ویژه نامه آواها و نواهای فصلنامه فرهنگ مردم با نام نامی آن حضرت و برخی از ترانه های کار که با نام حضرت علی (ع) مزین گشته آغاز می شود و شامل ترانه های کشاورزی، نشاء برنج، جشن خرمن، پیمانه کردن گندم، ترانه های مشکه زنی، آوازهای دریا و صید، ترانه های رفع خستگی از کار و ترانه های بنایی می باشد. مقاله «حضرت علی (علیه السلام) در ترانه های عامیانه ایران» را بهروز وجدانی تألیف کرده است.
در کنار سروده ها، قصه ها، ترانه ها، تصنیف ها و مثل های عامیانه، للّوها یا لالایی ها برای کودکان از اهمیت ویژه ای برخوردار است چرا که داستان و شعر وقتی برای کودک اثربخش است که ذهن و گوش او با لالایی ها و ترانه های ناز و نوازش آشنا شده و شکوفا شود. در للّوهای مادران هزاره، هزاران نکته نهفته است که ذهن ناخودآگاه کودک با آنها انس می گیرد و بالنده می شود. للّوهای هزاره چه از نظر آهنگ و چه از نظر محتوا یکی از شیرین ترین و شکیل ترین ترانه های لالایی فارسی زبانان است که در مقاله ای که محمدحسین محمدی با عنوان « لَلّو لَلّو؛ آمال سرکوفته ی مادران هزاره» در صفحه ۱۸ فرهنگ مردم به نگارش درآورده است، مورد بررسی قرار گرفته است.
در سال ۱۳۸۸ ترانه های باباطاهر منظم به ترجمه های انگلیسی، تدوین پرویز سپنتمان (اذکایی) توسط نشر علم تهران منتشر شد. این اثر که با مطلع کیستی باباطاهر آغاز شده دربرگیرنده تاریخ تولد، مشرب و اعتقادات باباطاهر و تاریخ سیاسی و اجتماعی زمان وی می باشد که در هفده گفتار و گزیده اشعار و توضیحاتی آمده است. از ویژگی های این دفتر، اشاره به نسخ ماضی دیوان باباطاهر و تحلیل های پژوهندگان ایرانی و انیرانی است. عناوین گفتارهای هفده گانه اشعار باباطاهر عبارتند از: طبیعت گرایی، خودشناسی، خدابینی، عشق ورزی، وصف دلبر، شوریدگی، سرگردانی، مویه زاری، سوز و گداز، گله و فریاد، خشم گرفتن، مرگ اندیشی، متفرقات و ملحقات در ترجمه انگلیسی. در صفحه ۱۴ شماره اخیر فصلنامه فرهنگ مردم می توان گزیده ای از این هفده گانه را خواند.
سایر مقالاتی که در این شماره به چاپ رسیده، عبارتند از:
نازلاماها و اوخشاماها: عباس مهیار
چکامه روستایی: مارتا هیل شکفورد ـ ترجمه: مجید بهره ور
زیبایی شناسی ترانه های محلی که زنان سروده اند: صادق همایونی
تاریخچه مختصری از موسیقی ایران: علی مؤذنی ـ محمد مؤذنی
موسیقی کردستان: ایرج برخوردار
گفته ها و ناگفته ها (از اقامت عارف در همدان): مهدی به خیال
مفاهیم موسیقیایی معماری سنتی یزد و تبریز: مهروش کاظمی ـ سحر صدیق اکبری
میوه های باغ دیروز: عبدالرحیم ثابت
گلگشت های ایرج افشار: به روایت مجید مهران و سید احسان الله هاشمی
فرهنگ مردم (ویژه آواها و نواها)ـ شماره ۴۱؛ صاحب امتیاز، مدیر مسؤول و سردبیر: سیداحمد وکیلیان؛ در قطع وزیری؛ با ۲۳۵ صفحه و به بهای ۶۰۰۰ تومان منتشر شده است.
در کنار سروده ها، قصه ها، ترانه ها، تصنیف ها و مثل های عامیانه، للّوها یا لالایی ها برای کودکان از اهمیت ویژه ای برخوردار است چرا که داستان و شعر وقتی برای کودک اثربخش است که ذهن و گوش او با لالایی ها و ترانه های ناز و نوازش آشنا شده و شکوفا شود. در للّوهای مادران هزاره، هزاران نکته نهفته است که ذهن ناخودآگاه کودک با آنها انس می گیرد و بالنده می شود. للّوهای هزاره چه از نظر آهنگ و چه از نظر محتوا یکی از شیرین ترین و شکیل ترین ترانه های لالایی فارسی زبانان است که در مقاله ای که محمدحسین محمدی با عنوان « لَلّو لَلّو؛ آمال سرکوفته ی مادران هزاره» در صفحه ۱۸ فرهنگ مردم به نگارش درآورده است، مورد بررسی قرار گرفته است.
در سال ۱۳۸۸ ترانه های باباطاهر منظم به ترجمه های انگلیسی، تدوین پرویز سپنتمان (اذکایی) توسط نشر علم تهران منتشر شد. این اثر که با مطلع کیستی باباطاهر آغاز شده دربرگیرنده تاریخ تولد، مشرب و اعتقادات باباطاهر و تاریخ سیاسی و اجتماعی زمان وی می باشد که در هفده گفتار و گزیده اشعار و توضیحاتی آمده است. از ویژگی های این دفتر، اشاره به نسخ ماضی دیوان باباطاهر و تحلیل های پژوهندگان ایرانی و انیرانی است. عناوین گفتارهای هفده گانه اشعار باباطاهر عبارتند از: طبیعت گرایی، خودشناسی، خدابینی، عشق ورزی، وصف دلبر، شوریدگی، سرگردانی، مویه زاری، سوز و گداز، گله و فریاد، خشم گرفتن، مرگ اندیشی، متفرقات و ملحقات در ترجمه انگلیسی. در صفحه ۱۴ شماره اخیر فصلنامه فرهنگ مردم می توان گزیده ای از این هفده گانه را خواند.
سایر مقالاتی که در این شماره به چاپ رسیده، عبارتند از:
نازلاماها و اوخشاماها: عباس مهیار
چکامه روستایی: مارتا هیل شکفورد ـ ترجمه: مجید بهره ور
زیبایی شناسی ترانه های محلی که زنان سروده اند: صادق همایونی
تاریخچه مختصری از موسیقی ایران: علی مؤذنی ـ محمد مؤذنی
موسیقی کردستان: ایرج برخوردار
گفته ها و ناگفته ها (از اقامت عارف در همدان): مهدی به خیال
مفاهیم موسیقیایی معماری سنتی یزد و تبریز: مهروش کاظمی ـ سحر صدیق اکبری
میوه های باغ دیروز: عبدالرحیم ثابت
گلگشت های ایرج افشار: به روایت مجید مهران و سید احسان الله هاشمی
فرهنگ مردم (ویژه آواها و نواها)ـ شماره ۴۱؛ صاحب امتیاز، مدیر مسؤول و سردبیر: سیداحمد وکیلیان؛ در قطع وزیری؛ با ۲۳۵ صفحه و به بهای ۶۰۰۰ تومان منتشر شده است.
معرفی نشریه از زکیه بیات