میراث مکتوب – بیت‌الحکمه، یا خزانه الحکمه، کتابخانۀ دولتی بغداد که دست کم از اواخر عصر هارون تا پایان خلافت مأمون فعال بود، اما از سدۀ ۴ق تنها شماری از کتاب های آن به طور پراکنده در دست بود.
تصویری که مراجع کهن از بیت الحکمه به دست می‌دهند با تصور پژوهشگران معاصر از چیستی و کارکرد آن، تفاوتی شگرف دارد. به عبارت دیگر تقریباً همۀ آنچه در این گونه مآخذ آمده، بیش از آنکه مستند به منابع معتبر باشد، متکی بر حدس و گمان بسیار و نیز مقایسۀ آن با نهادهای علمی کهن، یا بازسازی بر اساس الگوی نهاد های علمی معاصر است. بیشتر مؤلفان معاصر، این نهاد را سازمانی دولتی، بسیار منظم و گسترده وصف کرده‌اند که همۀ فعالیت‌های علمی عصر اول عباسی در قالب آن صورت گرفته است. گویا علت روی آوردن محققان به گمان‌های بسیار، اطلاق عنوان گمراه کنندۀ «بیت الحکمه» بر این نهاد، بوده است.
ادامه مقاله «بیت الحکمه: از افسانه تا واقعیت» نوشته یونس کرامتی که در سایت حلقه کاتبان منتشر شده است اینجا بخوانید.
…………………………………………………
اخبار مرتبط