میراث مکتوب – خط چیست؟ منشأ خط کدام است؟ اسطورهها، روایتها و باورهای دینی ابتدا و ابداع خط را از کجا آغاز میکنند؟ مستندات موجود پیش از تاریخ همچون نقوش، علائم و نشانههای خطی در نقاط مختلف جهان با چه ترتیب و زنجیرهای منجر به ایجاد خط در جهان شدهاند؟ خط چه نقشی در ایجاد و باروری زبان مدنی انسانِ تمدّنساز داشته است؟ اینها نکات و مباحثی هستند که نگارنده به عنوان آغاز و زمینه آشنایی با خطوط و زبانهای باستانی مطرح کرده است.
بنا بر مدارک باستان شناسی چنانچه تاریخ و مدنیت با پدیدۀ خط آغاز شده باشد پی به تعبیری همان طور که سیر تحول خط کتیبه ها هم نشان می دهد، خط باید موجد و پدیدآورنده، کتابت و در نهایت زبان مدنی انسان شده باشد. خط باید موجد و پدیدآورنده، کتابت و در نهایت زبان مدنی انسان باشد.
در مباحث خطوط و کتیبه ها در کتاب آشنایی با خطوط و زبانهای باستانی سعی شده علاوه بر کتیبه های شناخته شدۀ قبل، از کتیبه هایی که در سالهای پس از انقلاب کشف و منتشر شده است نیز برای آشنایی دانشجویان با کتیبه های تازه یاب و معرفی آنها استفاده شود. مطالب کتاب پس از پیشگفتار و مقدمه در پنج فصل تدوین شده است.
فهرست مطالب این کتاب بدین شرح است:
پیشگفتار
مقدمه
فصل یکم: پیدایش خط بنا بر افسانههای کهن و روایات دینی
فصل دوم: تعریف و علّت استفاده از اصطلاح «کتیبه»
فصل سوم: نگاه اولیه باستانشناس به یک کتیبه و رویارویی با آن
فصل چهارم: خطوط و زبانهای ایرانی: دوره کهن، دوره میانه و دوره جدید
فصل پنجم: متون خط پهلوی کتابی
ضمیمه
تصاویر
منابع فارسی
منابع لاتین
بشّاش کنزق: رسول، آشنایی با خطوط و زبانهای باستانی، تهران، سمت، 164 صفحه، 1393.