در این گنجینه نسخه‌های نفیسی از سده‌های ۶ تا ۱۳ هجری به چشم می‌خورد که به صورت اهدا و یا خریداری به این مجموعه عظیم افزوده شده است.
از قدیمی‌ترین تا کامل‌ترین نسخه‌ها
کهن‌ترین نسخه نهج البلاغه در این مجموعه کتابت شده به سال۵۴۴ هجری قمری توسط محمد بن محمد بن احمدالنقیب است که در سال ۱۰۶۱ توسط نواب فاضلخان وقف آستان مقدس رضوی شد.
نسخه کتابت شده توسط حسن بن محمد بن عبداللّه بن علی جعفری به سال ۶۳۱ هجری یکی از نفایس این گنجینه مجموعه‌ای از خطبه‌ها، نامه‌ها و سخنان امیر مؤمنان علی(ع) است که بنا بر نظر علما صدور همه عبارات آن از حضرت علی(ع) قابل تامّل بوده و گردآورنده آن در برگزیدن سخنان روایت شده از حضرت علی(ع) بررسی لازم را انجام داده و سعی داشته کلمات فصیح و در عین حال مختصر را انتخاب کند.
این کتاب دارای ۲۳۶ خطبه و ۷۹ نامه و وصیت و۴۸۰ کلمه حکمت آمیز کوتاه است که تالیف آن در سال۴۰۰قمری به پایان رسیده و دانشمندان زیادی بر آن شرح و حاشیه نگاشته‌اند.
نسخه کتابت شده توسط علی محمد لواسانی متخلص به صفا به خط نسخ عالی در۱۲۸۰ قمری نمونه‌ای دیگر از این نفایس است که توسط میرزا رضاخان نائینی در ۱۵ مرداد ۱۳۱۱ وقف شده است.
نسخه‌های کتابت شده توسط کاتبانی چون محمد کاظم موسوی درعیانی ۱۱۰۲ قمری به خط نسخ مشکول وقف شده توسط ملا هدایت الله سرایانی و تسلیمی به کتابخانه توسط برادرش عبدالواسع تونی در قرن ۱۲ قمری، نسر بن محمد بن نشر مقری زبیدی شافعی شوال ۸۱۶ قمری نسخ خوش مشکول ۱۷سطری وقف شده توسط میرزا رضاخان نائینى از دیگر نفایس این مجموعه به شمار می‌رود.
همچنین در این مجموعه نسخه‌های کتابت شده توسط کاتبانی چون محمد بن حسین معروف به برهان نظامی در۶۷۴ قمری به خط نسخ کهن مشکول و ملا جباب بن احمد بن مهدی در قرن ۹ هجری به زبان عربی وجود دارد که توسط مقام معظم رهبری وقف این آستان شده است.
گنجینه نهج البلاغه و صحیفه سجادیه
در سالروز ولادت امام علی(ع) و همزمان با دهه مبارک فجر با حضور حجت‌الاسلام والمسلمین احمد مروی، تولیت معزز آستان قدس رضوی، هفدهمین گنجینه موزه آستان قدس رضوی با عنوان «گنجینه نهج البلاغه و صحیفه سجادیه» در محل ساختمان موزه قرآن و نفایس در فضایی با زیربنای۴۰۳ متر مربع افتتاح شد.
در این گنجینه، تعداد ۳۳ نسخه نهج‌البلاغه و ۳۱ نسخه صحیفه سجادیه از نفیس‌ترین آثار موجود در گنجینه رضوی گردآوری شده است که از مجموع۶۵۰ نسخه نفیس نهج البلاغه و ۲۶۰ نسخه ارزشمند صحیفه سجادیه موجود در مرکز نسخ خطی کتابخانه مرکزی آستان قدس رضوی منتخب شده‌اند.
ویترین‌هایی نیز به آثار نفیسی از شروحی بر نهج البلاغه اختصاص یافته است که از آن جمله می‌توان به ترجمه منظوم صدکلمه قصار امام علی(ع) کتابت شده به سال ۱۱۰۱هجری، النفایس منتخب خطب نهج البلاغه اثر یکی از علمای اهل سنت به نام الفاروقی سده ۸، مصباح السالکین مشهورترین شرح نهج البلاغه در سده هفتم هجری و شرح نهج البلاغه اثر ابن ابی الحدید کتابت شده در سده ۸ اشاره کرد.
معرفی امام علی (ع)، معرفی نهج البلاغه، معرفی سیدرضی(ره)، محتوای نهج البلاغه، مصادر نهج البلاغه، ۱۴ کلمه قصار از امام علی (ع) در نهج البلاغه، معرفی شرح ها و شارحان نهج البلاغه، معرفی ابن ابی الحدیدمعرفی ترجمه ها و مترجمان نهج البلاغه، معرفی امام زین العابدین، معرفی صحیفه کامله سجادیه، محتوای صحیفه سجادیه، تعلیقات حواشی تکلمه و مستدرکات، معرفی شرح ها و شارحان صحیفه، معرفی ترجمه‌ها و مترجمان نهج البلاغه، متن دستنوشته امام خمینی(ره)، صحیفه سجادیه از دیدگاه علمای شیعه و اهل سنت، طی ۱۷ تابلوی گرافیکی زینت بخش دیواره‌های این گنجینه شده است.
مجموعه موزه‌های رضوی در حال حاضر با ۱۷ گنجینه: قرآن و نفایس، گنجینه نهج البلاغه و صحیفه سجادیه، هدایای مقام معظم رهبری، تالار استاد محمود فرشچیان، تاریخ حرم رضوی، فرش، مردم شناسی، مدال، سکه، اسکناس، ظروف، آبزیان ، نجوم، ساعت، مدال، سلاح و هنرهای تجسمی از پربازدیدترین موزه‌های کشور با فاصله زیادی از سایر موزه‌های کشور محسوب می‌شود.
منبع: پایگاه اطلاع‌رسانی کتابخانه آستان قدس رضوی