از آنجا که شکوفایی تراژدی یونانی دقیقاً با دوران اوج سیاسی و اجتماعی آتن همزمان است، همواره بررسی تراژدی یونانی از منظر مناسبات اجتماعی مهم و چالشبرانگیز است. از اینرو چهار مقالۀ نخست بر اساس ساختار زندگی اجتماعی یونان باستان و انعکاس آن در تراژدی شکل گرفته است و چهار مقالۀ دیگر پیوند تراژدی یونان با اسطورهها و آیینهای باستانی را بار دیگر به چالش کشیده است تا از ورای آن تأثیراتی که تراژدی از آنها وام گرفته است را به تصویر بکشد.
تراژدی از آنجا که تجربهای ناب، ژرف و تراژیک به انسان به دست میدهد، سبب درک حیطهای از وجود میشود. هستیای که تراژدی پیش روی میگستراند، شاید نزدیکترین منظر به زندگی است. اگر نتوان گفت که تراژدی عین زندگی است، لااقل میتوان ادعا نمود که به اندازۀ زندگی پیجیده، تلخ و سرشار از امید و معنا است. در نتیجۀ این دریافت عظیم انسانی، لمس عمیقترین لحظات زندگی را برای ما ممکن میسازد. لحظاتی هراسناک که انسان را در پیشگاه انسان قرار میدهد. تراژدی انسان را با رنج رویارو میکند، رنجی که به روشنگری و بصیرت ختم میشود.
در میان سرزمینهای بزرگ باستان ـ ایران، مصر، هند و یونان ـ تنها یونانیان هستند که میتوانند این فرم ادبی را خلق کنند. انسان یونانی بر خلاف مردم سرزمینهای دیگر، هرگز نمیتواند در شرایط تثبیتشدهای باقی بماند. او همواره دوست دارد فراتر برود و تمام مرزها را درنوردد. تراژدیهای یونان از اساطیر اخذ میشوند، در نتیجه همۀ تماشاگران از داستان نمایشها باخبرند؛ اما هر نویسندهای مجاز است تغییری در داستان ایجاد کند و تفسیر خودش را به اجرا درآورد.
این کتاب در بردارنده هشت فصل یا به بیان صحیحتر هشت مقاله مستقل است که میتوان آنها را مجزا خواند. اما در عین حال مقالات با یکدیگر در ارتباط هستند و در کل منظرهای متفاوتی از تراژدی یونانی را پیش روی خواننده قرار میدهند.
مهم ترين موضوعاتي كه كتاب جستاری در تراژدی یونان به آن مي پردازد عبارت است از ضرورت تراژدي، تراژدي و جنگ، (نگاهی بر تراژدی/ادیپوس شهریار).
از این رو، چهار مقالۀ نخست بر اساس ساختار زندگی اجتماعی یونان باستان و انعکاس آن در تراژدی شکل گرفته است و چهار مقالۀ دیگر پیوند تراژدی یونان با اسطوره ها و آیین های باستانی را بار دیگر به چالش کشیده است تا از ورای آن تأثیراتی را که تراژدی از آن ها وام گرفته است به تصویر بکشد.
میرمحمدی، كيوان: جستاری در تراژدی یونان، تهران، علمی و فرهنگی، 178 صفحه، 1393.