به گزارش روابط عمومی مؤسسۀ پژوهشی میراث مکتوب، یکصد و هفدهمین نشست از سلسله نشست‌های علمی این مؤسسه به مناسبت «روز اسناد ملی و میراث مکتوب»، به صورت مجازی، با حضور دکتر علی‌اشرف صادقی، زبان‌شناس و عضو پیوستۀ فرهنگستان زبان و ادب فارسی، جمشید کیانفر، پژوهشگر نسخ خطی، و دکتر مهدی نوریان، استاد ادبیات فارسی دانشگاه اصفهان و متخصص متون کهن ادب فارسی، به میزبانی دکتر اکبر ایرانی، مدیرعامل مؤسسۀ پژوهشی میراث مکتوب، بعد از ظهر روز جمعه ۱۹ اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۹ در صفحه اینستاگرام این مؤسسه برگزار شد.
در ابتدای این جلسه دکتر ایرانی ضمن اشاره به سابقه تصحیح و انتشار متون کهن پیش از انقلاب اسلامی، و تأسیس مؤسسه میراث مکتوب در سال ۱۳۷۲ به ارائۀ گزارشی از فعالیت‌های آن پرداخت.
دکتر ایرانی همچنین با اشاره به نامگذاری روز ۱۹ اردیبهشت با نام روز اسناد ملی و میراث مکتوب در تقویم رسمی کشور، گفت: ما در سال ۱۳۸۹ مکاتبه‌ای داشتیم و این پیشنهاد را مطرح کردیم که خوشبختانه در سال ۱۳۹۰ این موضوع در شورای فرهنگ عمومی و شورای عالی انقلاب فرهنگی تصویب شد.
در ادامه این جلسه مجازی دکتر مهدی نوریان، استاد ادبیات فارسی دانشگاه اصفهان به بیان مطالب خود پرداخت و ضمن ابراز خرسندی از بزرگداشت روز میراث مکتوب، گفت: بزرگترین سرمایه ما همین میراثی است که از نیاکان برای ما باقی مانده و باعث شده است که ما بتوانیم در تمام دنیا سربلند باشیم و افتخار کنیم که از فرهنگی هستیم که آثاری به این عظمت در آن پدید آمده است.
دکتر نوریان خطاب به دکتر ایرانی وظیفه‌ای را که ایشان و مجموعۀ میراث مکتوب به عهده گرفته است بسیار مهم و ارزنده توصیف کرد و گفت: من واقعا به شما تبریک می‌گویم که این راه را ۲۷ سال با جدیت و شایستگی ادامه داده‌اید و باعث شده‌اید که این میراث حفظ شود و ما مشمول سخن مولانا نباشیم که فرمود «مرد میراثی چه داند قدر مال» ـ به این معنا که کسی که ارثی به او رسیده قدرش را نمی‌داند ـ و خوشبختانه شما دارید نشان می‌دهید که ما این طور نیستیم.
وی سپس به توصیف جایگاه میراث مکتوب ایران در بیان اشخاصی همچون ادوارد براون و حبیب یغمایی پرداخت و برخی نکات مد نظر خود و خدمات مؤسسۀ پژوهشی میراث مکتوب را بیان کرد و یادآور شد.
در ادامه جمشید کیانفر، پژوهشگر متون تاریخی و مصحح کتاب‌های ارزشمند و پرحجمی مانند ناسخ التواریخ، روضه الصفا و سفارتنامه خوارزم و سردبیر سابق مجله علمی ـ پژوهشی آینۀ میراث سخن گفت. وی ضمن بیان نحوۀ آغاز و تداوم همکاری خود با مؤسسۀ پژوهشی میراث مکتوب در مقام سردبیر مجلۀ علمی ـ پژوهشی آینۀ میراث تا سال ۱۳۸۸ و پس از آن به عنوان کارشناس و داور مقالات، به مرور برخی مسائل و چالش‌های این دوران پرداخت.
وی به تفصیل از چالش همکاری با سه نسل مختلف، مسائل مربوط به ویراستاری، تلاش برای ایجاد فضا و فرصت برای نسل جدید و در مقابل مواجه شدن با انتقاد استفاده از نویسندگان گمنام، اضافه کردن ضمایم به مجلات میراث مکتوب و ایرادات وزارت علوم به این موضوع، و راه‌اندازی نشست‌های علمی میراث مکتوب سخن گفت و در پایان از روی آوردن به کتابشناسی متون در سال‌های اخیر به عنوان یکی از فعالیت‌های ارزشمند مؤسسۀ پژوهشی میراث مکتوب یاد کرد.
در بخش دیگر این نشست دکتر علی‌اشرف صادقی، استاد بازنشسته زبان‌شناسی دانشگاه تهران، رئیس گروه واژه‌گزینی فرهنگستان زبان و ادب فارسی و رئیس فرهنگ جامع فارسی، از سابقۀ تصحیح متون کهن در ایران در مراکزی همچون دانشگاه تهران، بنگاه ترجمه و نشر کتاب به مدیریت مرحوم یارشاطر، بنیاد فرهنگ ایران با مدیریت مرحوم دکتر خانلری، پیش از انقلاب سخن گفت.
وی پس از بیان برخی نکات در حوزه تصحیح و چاپ متون، با اشاره به توانمندی مصححان مؤسسۀ میراث مکتوب، و با بیان این که این مرکز با محدودیت امکاناتی که داشته در حال حاضر تنها مرکزی است که متون مصحح را به صورت گسترده به چاپ می‌رساند، از میکروفیلم هزار نسخۀ خطی تهیه شده از ترکیه توسط مرحوم استاد مجتبی مینوی و برخی نسخه‌های خطی موجود در پاکستان به عنوان موارد قابل توجه برای تصحیح و چاپ توسط مؤسسۀ میراث مکتوب سخن گفت.
وی در پایان توجه فعلی به نسخه‌های خطی در ایران را غیرقابل قیاس با ۵۰ سال پیش دانست و گفت: ما الان در این زمینه در دنیا حرف برای گفتن داریم و دیگر نیاز نیست پژوهشگران خارجی کتاب‌های ما را تصحیح کنند و امیدوارم که با گرفتاری‌هایی که برای کشور عزیز ما ایجاد شده این رشته قطع نشود و این کار ادامه پیدا کند.
برای مطالعه گزارش کامل نشست کلیک کنید.
