پدرش سیدعلی، نخستین استاد او بود و درس مقدماتی را در ابتدا نزد وی آموخت. سپس در مکتب های روستای خود درس را ادامه داد و مدت زمانی به کشاورزی گذراند. دکتر سجادی پس از مهاجرت به اصفهان و کسب دانش در مدرسۀ قدیمۀ آن شهر مدتی به تحصیل فقه و اصول پرداخت و در کنار آن، خود به آموزش فلسفه، عرفان و ادبیات روی آورد. وی پس از اخذ مدرک از دانشکدۀ منقول و معقول به استخدام وزارت فرهنگ درآمد و پس از چند سال دبیری به تهران آمد و دکتری خود را در دانشگاه تهران گرفت و در این دانشگاه و دانشکده ادبیات به کار تدریس پرداخت.
وي ادامه داد: استاد سجادی یکی از بزرگترین و پرکارترین استادان دانشگاه تهران بود. تألیفات او را باید در چند قسم مرتب ساخت. نحست و از همه برتر تألیف چندین مجلد کتاب در زمینۀ فرهنگ اصطلاحات اسلامی و عرفانی است. از آن جمله باید به فرهنگ معارف اسلامی، فرهنگ اصطلاحات عرفانی و فرهنگ علوم عقلی و چندین فرهنگ دیگر را نام برد. دکتر سجادی در زمانی به تألیف این فرهنگ ها پرداخت که اثر مشابهی وجود نداشت و دانشجویان و حتی اساتید برای پیداکردن اصطلاحات این دانش ها باید کتب مختلف را جستجو می کردند، اما با تألیف و انتشار کتاب های دکتر سجادی، جامعۀ علمی کشور را از این حیث بی نیاز گردید.
آل داود با اشاره به آثار استاد سجادي در زمینۀ تصحیح متون بيان كرد: از جمله باید به تصحیح تفسير حدائق الحقايق اشاره کرد که وی آن را همراه با حواشی و توضیحات مفصل در شمار انتشارات دانشگاه تهران به چاپ رساند. فرهنگ المرقاة که فرهنگ لغت عربی به فارسی است نیز از جمله کتب تصحیحی اوست. همچنین وی اثر مشهور فارابی موسوم به آراء اهل مدينة الفاضله را به فارسی ترجمه کرد و همراه با حواشی و تعلیقات فراوان به چاپ رساند.
دکتر سجادی پس از استخدام در دانشگاه تهران بنابر دعوت مرحوم دکتر معین در لغت نامۀ دهخدا به کار پرداخت و قسمتی از لغات حرف «ع» از جمله تألیفات اوست. وی سالهای زیاد مدیر گروه ادبیات فارسی دانشکدۀ ادبیات و رئیس کتابخانۀ آنجا بود. همچنین تقریباً و در تمام سالهایی که در دانشکدۀ ادبیات به کار پرداخته بود در شمار اعضای علمی دانشکده بود و دانشجویان کثیری زیر نظر او رساله های خود را گذراندند.
زنده یاد دکتر سجادی در سال 1353 بنابر دعوت دکتر صادق کیا به عضویت فرهنگستان ایران درآمد تا زمان انقلاب که فرهنگستان منحل شد، این عضویت را دارا بود. او در سال 1358 که بازنشسته شد و پس از انقلاب چندین سال ابتدا در بنیاد دایره المعارف اسلامی به کار پرداخت و سپس چندسال با مرکز دایرة المعارف بزرگ اسلامی همکاری داشت و سرانجام در سالهای پایانی عمر کتابخانه ارزشمند خود را به مرکز دایرة المعارف بزرگ اسلامی اهدا کرد که هم اکنون در سالن ویژه ای در کتابخانۀ بزرگ آن مرکز نگهداری می شود.
آل داود در پايان گفت: دکتر سجادی گذشته از مراتب علمی و شخصیت اجتماعی، انسانی سخت متواضع و مردم دوست و مردم گرا بود و با همۀ مردم اعم از اهل علم یا اصحاب سیاست یا مردم عادی یکسان رفتار می کرد و تفاوتی بین آنها نمی گذاشت؛ از این رو به رغم آنکه در سال های اخیر برای کسانی که شاگردان او محسوب می شدند کتاب های جشن نامه فراوان تألیف شد، اما دکتر سجادی چون خود شخصاً اعتقادی به این کار نداشت به دنبال اینگونه کارها نبود و هرگز به برپایی مراسم های بزرگداشت رضا نمی داد. معهذا در اسفندماه 1378 به پایمردی دکتر مهدی محقق مجلس بزرگداشتی برای او در انجمن آثار و مفاخر فرهنگی برگزار شد. باید انتظار داشت که همۀ تألیفات ارزنده او که بخشی از آنها هم اکنون نایاب است به صورت همسان و با کیفیتی خوب به چاپ برسد.
…………………………………………………
اخبار مرتبط