نفائس الکلام و عرائس الاقلام
(منشآت و فرامین ـ فارسی)
پدیدآور: رضی الدین احمد بن محمد/محمود بن احمد سمرقندی
تاریخ نگارش: 643 ق
تاریخ کتابت: تاریخ کتابت هرسه نسخۀ باقی ماندۀ اثر از سدۀ نهم است؛ به ترتیب از 871 تا 893 ق
تعداد اوراق: 126برگ 11سطری ریز یا 142برگ در نسخه ای دیگر.
توضیح: از این کتاب ـ که تاکنون فقط اشاره وار بررسی شده ـ سه نسخه باقی است: نسخه های ایاصوفیا ش 4336، دانشگاه استانبول (اونیورسیته) ش 1202 (میکروفیلم هردو نسخه در دانشگاه تهران موجود است) و کتابخانۀ ملک به شماره 850 (فهرست میکروفیلمها، ج1 ص267؛ مجله هنر و مردم شماره111 ص50؛ فهرست ملک، ج4 ص826؛ فهرست نسخه های خطی فارسی، ج5 ص3643). این اثر از نظر آگاهی بخشیدن دربارۀ برخی رجال ماوراءالنهر در سدۀ هفتم نیز بسیار سودمند است. تصحیح کتاب مورد بحث نیازمند آشنایی با خطوط خاصی است که در نگارش اسنادِ کهن به کار می رفته است. دربارۀ رضی الدین خشاب نک: متون ایرانی، ج1، صص 23-24.