میراث مکتوب – ناصرخسرو از شاعران و نویسندگان بزرگ ادبیات تعلیمی فارسی است. تعلق و تعصب عمیق او نسبت به الهیات مذهب اسماعیلی و بویژه ابلاغ آن در مقام داعی طریقت فاطمیان، موجب شده آثار او به عنوان یکی از داعیان بزرگ این مذهب از مضامین و تعالیم فکری و فلسفی سرشار باشد.
آثاری که از او باقی مانده بویژه جامع الحکمتین، خوان اخوان، وجه دین، زادالمسافرین، گشایش و رهایش و روشنایی نامه گواهی بر عمق افکار و ذهن اندیشه مند او و نیز احاطۀ او بر فلسفۀ یونان، بویژه صورت نوافلاطونی آن، است. هرچه ساختار و قالب و نیز محتوای این آثار با یکدیگر متفاوت اند، اما هریک از آن ها گوشه ای از معتقدات اسلامی و فلسفۀ اسماعیلی را از دیدگاه ناصرخسرو، به قصد بیان حقیقت ماوراء طبیعت و غفلت زدایی از عقل و جان دیگر انسان ها، می نمایاند.
متن کامل این مقاله نوشتۀ محبوبه شمشیرگرها که در تازه ترین شمارۀ ماهنامۀ جهان کتاب، سال بيستم، شماره 6، پياپي 316، شهريور 1394 منتشر شده است اینجا بخوانید.