میراث مکتوب- بسط و گسترشِ مطالعه در زمینه تاریخِ هنر، یکی از موضوعاتِ حائز اهمیت در راستای دستیابی به گزاره‌‌های صحیح و دقیق و نیز رفعِ خلأهای اطلاعاتی و شکاف‌‌های معرفتی در حوزۀ فرهنگ و تمدن هر جامعه در دوره‌‌های زمانی گوناگون محسوب میشود. در این بین فرهنگِ شیعی، یکی از وجوه قابل‌توجه در عرصه پژوهشِ تاریخِ هنرِ ایران است و دورۀ قاجار به‌عنوان عصری حائز اهمیت قلمداد می‌‌گردد، چرا که در یک کُنش و تعامل چندگانه میان هنرمندان، حامیان و مخاطبانِ آثارِ هنری، بیش از پیش باورهای شیعی بروز یافت. این جلوه‌‌نمایی تا حد زیادی در هنر نقاشی و از طریق رسانه‌‌های جمعی در گونه‌‌های مختلف آن از جمله نقاشی دیواری، نقاشی بر روی کاشی، نقاشی پشت شیشه، نقاشی بر روی پرده و نقاشیهای چاپ سنگی در اختیارِ اقشار گوناگون قرار گرفت.
هر چند بررسی هنر دوره قاجار یکی از موضوعاتِ مورد توجه محققین داخلی و خارجی در چند دهه اخیر محسوب میشود، اما تاکنون به‌صورت متمرکز به بیان مهم‌‌ترین ویژگی‌‌های فرهنگِ بصری شیعی در این دوره به شیوه منسجم پرداخته نشده است. در این راستا، کتاب «فرهنگ بصری: شیعیان دوازده امامی در دوره قاجار» که یکی از جدیدترین پژوهش‌‌های پروفسور اولریش مارزلف (انتشار یافته در 2019م) محسوب می‌‌گردد تا حد زیادی به بیان مفهوم و مصداق‌‌های فرهنگِ بصری مورد توجه شیعیان در حوزه‌‌های گوناگون نقاشیهای دوره قاجار اشاره داشته و زمینه لازم برای پژوهش‌‌های بعدی را فراهم آورده است. امید است بامطالعه این اثر و الهام‌‌گیری از آن، ایده‌‌های نوینی برای محققین ایجاد شد.
فصل‌های این کتاب عبارت است از: گسترش تاریخی فرهنگِ بصری شیعه در دورۀ قاجار، پرده داستان‌‌سرایی (نقالی) و تصوراتشان (شبیه‌‌سازی)، کاشی‌‌های مصورِ امام‌‌زاده ابراهیم در شیراز، امام حسین(ع) و حضرت ابوالفضل(ع) به‌مثابه شخصیت‌‌های الگو، تصوراتِ شیعی در کتاب‌‌های چاپ سنگی دورۀ قاجار، تصورات شیعه فراتر از واقعه کربلا.
کتاب «فرهنگ بصری: شیعیان دوازده امامی در دوره قاجار» نوشته پروفسور اولریش مارزلف به ترجمه مصطفی لعل شاطری در قطع رقعی، 100 صفحه (گلاسه و تمام رنگی)، به شمارگان 1000 و به قیمت 25000 تومان از سوی انتشارات مرندیز منتشر و در بیست و یکمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب مشهد (8 لغایت 15 آبان ماه)، رونمایی میشود.