میراث مکتوب – در این مقاله تصرف‌های صورت گرفته در نسخ خطی آثار میرزا ابراهیم بدایع‌نگار از مورخان دورهٔ قاجار و آسیب‌هایی که این تصرفات بر شناسایی این آثار می‌گذارند، بررسی و تحلیل شده است. در پرتو این بررسی آثار منفی تحریف نسخه‌های خطی بر پژوهش‌های بعدی نیز تشریح شده است.
روش/ رویکرد پژوهش: این پژوهش برمبنای تحلیل متون انجام شده است. با بررسی نسخه‌های خطی مربوطه، موارد تحریف مشخص و سپس با مقایسه این موارد با متون دیگر، میزان و شکل تغییرات تحلیل شد.
یافته‌ها: میرزا احمد منشی رازی نوه میرزا ابراهیم بدایع‌نگار تلاش کرد یکی از مهم‌ترین آثار پدربزرگش را به نام خود قلمداد کند، بنابراین با دست بردن در نسخه تغییراتی را در آن ایجاد کرد. این تغییرات که با عنوان تحریف یا تصریف شناخته می‌شوند، از سویی موجب شدند نسخه در فهرست‌ها درست معرفی نشود و از سوی دیگر محتوای آن نیز دچار آسیب شود. این تصرفات در سه بُعد بررسی شده‌اند: نخست تحریف در نام نویسنده و سپس تحریف در نام افراد مرتبط و در نهایت تصرف در محتوای کتاب.
نتیجه‌گیری: تحقیق و تدقیق در نسخه‌های خطی به لحاظ سیاق نگارش و کتابت می‌تواند در شناسایی علمی تر این نسخه ها موثر باشد. نسخه‌های بسیاری وجود دارند که سهواً یا عمداً دچار تحریف و تصریف شده‌اند و یکی از وظایف نسخه شناسان شناسایی و اصلاح آنهاست تا بتوان درحد امکان به نوشته مولف نزدیک شد.
متن کامل مقاله «آثار سوء تحریف در نسخه‌های خطی بر شناسایی آنها: مطالعه موردی آثار میرزا ابراهیم بدایع‌نگار» نوشته سوسن اصیلی که در شماره ۹۰ فصلنامه مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات منتشر شده است بر روی فایل پایین مطالعه کنید.