نظامی گنجوی، مثنوی ‌سرای بزرگ قرن ششم هجری قمری و یکی از بنیان‌گذاران ادبیات داستانی منظوم فارسی است

در سال ۱۹۴۹، جوزف کمبل (۱۹۸۷-۱۹۰۴) اسطوره‌شناس امریکایی، در کتاب قهرمان هزار چهره دیدگاه خود را دربارهٔ اسطورهٔ یگانه طرح می‌کند: قهرمان به زندگی روزمره و روزمرگی زندگی پشت می‌‌کند

میل به جاودانگی و نیکوکاری در سرشت بشر به صورت خدادادی نهفته است و آدمی همواره برای جاودانه زیستن و نیکوکار شدن کوشیده است

قصیده مرآت الصفا مشهور به قصیده شینیه یکی از مهمترین قصاید خاقانی است که بارها مورد توجه و استقبال شاعران واقع ‏شده است

شاهنامه فردوسی روحی یکتاپرستانه دارد و سطوح دینی، آیینی و اساطیری مؤثر در ژرف ‌ساخت روایی آن در طول تاریخ دچار «اسطوره‌زدایی» شده است.

یکی از دلایل شکوفایی فرهنگ و تمدن اسلامی تجلی روحیهٔ احسان و نیکوکاری، نوع‌دوستی و خیرخواهی در قالب سنت حسنهٔ وقف و انجام امور خیریه و عام‌المنفعه است.

منظومه فیروز و شهناز اثر ناظم تبریزی، شاعر و تذکره‌نویس سدهٔ یازدهم هجری با مقدمه و تصحیح دکتر احمدرضا یلمه‌ها منتشر شد

مبحث تجلّی از مباحث مهمِ عرفان اسلامی به‌شمار می‌رود. ابن‌ عربی از بزرگ‌‌ترین عارفانِ اسلامی است و وی را بنیان‌گذار عرفان نظری دانسته‌اند

از چهل و نه اثری که حلاج تالیف کرده است و ابن ندیم در کتاب الفهرست خود از آن نام می برد، تنها چهار کتاب و 112 قطعه شعر و در حدود سیصد و چهل قطعه از تجربیات عرفانی او به دست ما رسیده است.

نخستين اثر موجود در زمينه چشم پزشكي كه به زبان فارسي نوشته شده است توسط يك پزشك ايراني به نام ابوروح محمد (محمد ربيع) بن منصور بن ابي عبدالله جرجاني يماني مشهور به «زرين دست» است