میراث مکتوب – ملاغلامعلی خشتی متخلص به «فانی» فرزند ملاعلیاکبر، شاعر قرن سیزدهم و اوایل قرن چهاردهم هجری است. سال تولد او مشخص نیست. وی اصالتاً برازجانی بوده، از این رو در تذکرۀ مرآت الفصاحه «فانی برازجانی» معرفی شده است، اما در «خشت» از توابع کازرون سکونت داشته است. فانی برای تحصیل به شیراز رفت و انواع علوم عقلی را در آن جا فراگرفت. او چندی نیز ساکن تهران بوده و در چه سالی به شیراز بازگشته مشخص نیست. به هرحال دیوانبیگی از تدریس وی در سال ۱۳۰۳ ه. در شیراز سخن میگوید و این که در آن زمان او در زمرۀ فضلا و حکما و ادبا محسوب میشده است. پس از آن دیگر اطلاعی از وی در دست نیست. برخی وفات خشتی را در حدود سال ۱۳۱۰ ه. میدانند.
تاکنون جز بیست و چهار بیت، آن هم به صورت پراکنده از برخی غزلیات و یک قصیده و مسمط بیتی از او در تذکره ها و سایر منابع یافت نشده بود اما ترجیعبندی از وی تحت عنوان «ترجیعبند ملا غلامعلی خشتی» در جنگ خطی ۴۰۴۸ محفوظ در کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران که در سده سیزدهم یا چهاردهم هجری کتابت شده است (نک دانش پژوه، فهرست کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران ۳۰۳۳) وجود دارد.
ادامه مقاله «ترجیع بندی نویافته از فانی خشتی» که در شماره ۵۴ و ۵۵ دوماهنامه گزارش میراث منتشر شده است بر روی فایل پایین بخوانید.