میراث مکتوب- قرار بود برای شرکت در همایش شاهنامه برویم و هر کس با هزینه خودش. راضی کردن اساتید کار آسانی نبود. یکی منصرف می‌شد و دیگری عذر بیماری می‌آورد. با اینکه قرار بود محرمانه باشد، گاه نیمه‌شب تلفن زنگ می‌خورد و اظهار تمایل به همراهی. چندی قبل شنیدم از شاعری که خود گفت به همراه تنی‌چند، عازم دوشنبه شدیم با کمتر از دومیلیارد! من هم گفتم: ما هم قرار است عازم شویم با هزینۀ جیب. گفت: چطور؟ گفتم: یاری اندر کس نمی‌بینم یاران را چه شد؟
به‌رغم پیشنهاد به برخی بزرگان همراه تا بپذیرند و میهمان میراث مکتوب باشند، قبول نفرمودند و تمام هزینه‌های بلیط و اقامت و … را تا قِران آخر پرداخت کردند. به لطف سفیر ایران‌دوست تاجیکستان دکتر زاهدی، بلیط با تخفیف و ویزای ازبکستان به‌آسانی، ملاقات‌ها در دوشنبه به‌خوبی و … محقق شد. آفرین بر او.
طرح از دکتر شبستری بود و اجرا مشترکاً. ونی ۱۸ نفره ۱۲ روز ما را به شهرهای تاجیکستان و ازبکستان برد. بازدید از انستیتوی زبان و ادبیات رودکی، مرکز میراث خطی، اتفاق نویسندگان، دانشگاه بخارا و… هرجا منجر به تفاهم همکاری می‌شد.
هشتم دی ماه تفاهم‌نامهٔ همکاری با حضور جمعی از اساتید، بانو ژاله آموزگار، دکتر شبستری، عرفانیان، فریبا افکاری و… امضا شد برای تحقیق و تصحیح برخی نسخ از میراث نیاکان که در مرکز میراث خطی نگهداری می‌شود و کارهای دیگر.
در آغاز نشست امروز، تصریح کردم که ما برخلاف سازمان‌های دولتی که با بودجه دولتی، سفرهای پرهزینه می‌کنند تا تفاهم‌نامه امضا کنند و بعد از مدتی آنها را به بوتۀ فراموشی بسپارند، ما اول با دست پر می‌رویم و پیشنهاد انجام کار می‌دهیم، اگر شد بی‌تفاهم‌نامه فبهاالمراد و اگر تحقق آنها در گرو امضای تفاهم‌نامه بود، امضا می‌کنیم و برای اجرایی کردن آن بی‌وقفه دنبال می‌کنیم؛ چنان‌که اخیراً با مؤسسۀ ماتناداران ارمنستان چند طرح پیشنهاد دادیم، قبول کردند تا همکاری را با چاپ جلد اول فرامین حکومتی میراث ایرانی در آن مؤسسه آغاز کنیم. این هم وجه‌تمایز دیگری از میراث مکتوب با دیگر سازمان‌هاست که عمل را مقدم بر حرف می‌دارد.
امروز هم مثل روزهای قبل، روز پر برکتی بود. سخنان پُرشور دکتر آموزگار نویدبخش بود و کارساز. تفاهم‌نامه را مهر و امضا و تبادل کردیم به دو خط فارسی و سیریلیک، خط رایج تاجیکی. کتاب‌های ادبی هدیه دادیم و کتبی چند به خط سیریلیک هدیه گرفتیم. فعلاً تاجیکستان تنها کشور همزبان و همدل و همراه و هم‌بان و هم‌ساز ماست. مراقب باشیم سازِمان را کوک مخالف نکنیم که خواست دشمنان زبان فارسی است.
اکبر ایرانی
مدیرعامل مؤسسۀ پژوهشی میراث مکتوب
