میراث مکتوب – ضمیمۀ ۲۹ دوفصلنامه علمی – پژوهشی آینه میراث (دوفصلنامۀ ویژه کتاب‌شناسی، نقد کتاب و اطلاع‌رسانی در حوزه متون) با عنوان «بدیل بی‌بدیل» نوشتۀ سعید مهدوی‌فر منتشر شد.
دیوان خاقانی شروانی، به عنوان یکی از مهم‌ترین متون نظم پارسی از ارزش و مقام قابل توجهی برخوردار و از جهات متعدد دارای اهمیت و شایستهٔ پژوهش است. با توجه به رشد چشمگیر خاقانی‌پژوهی در دو سۀ دهۀ اخیر می‌توان امیدوار بود که در آینده‌ای نه چندان دور و پس از سده‌ها، دیوان خاقانی جایگاه حقیقی خود را در ادب پارسی دریابد.
زندگی خاقانی شرح، تصحیح، تحقیق در ظرافتهای ادبی و پژوهش در پشتوانۀ فرهنگی شاعر، مهم‌ترین وجوه خاقانیپژوهیها بوده و از این رهگذر کتابها، مقالات و جستارهای متعددی توسط پژوهشگران به رشته تحریر درآمده است. آنان که تلاش بیشتر و تحقیق شایسته‌ای انجام داده آثار بهتری عرضه کرده‌اند و دیگران که کمتر خود را به زحمت انداخته، نتوانسته‌اند گامی سازنده و رو به جلو بگذارند. با این حال این یک حقیقت است که دیوان خاقانی چنانکه شاید و باید مورد تحقیق قرار نگرفته است. از دیرباز تاکنون عمده کاستی خاقانیپژوهیها این بوده که پژوهشگر نتوانسته به گونه بایسته هم به ظرافتهای ادبی سخن بپردازد و هم به پشتوانه فرهنگی. از یک سو پژوهشگرانی بوده اند که در زمینه کشف و ثبت پشتوانه فرهنگی خاقانی گام های موثری برداشته اند، اما از تحلیل ظرافتهای ادبی و در حقیقت جنبه بلاغی سخن غافل بوده اند و از سوی دیگر آنان که به روشنگری درباب جنبه بلاغی سخن پرداخته اند، در زمینۀ تبیین و تحلیل آگاهی های شاعر، ناموفق بوده اند. این کاستی ها گزاره ای است که در آسیب شناسی شرح دیوان پرداخته شده است.
این دفتر که به نام خاقانی «بدیل بی بدیل» نام گرفته دربرگیرندۀ پنج مقاله با محور نقد و بررسی است. این مقالات به تناوب طی سالهای ۱۳۸۹ – ۱۳۹۱ نوشته شده است. در دومقاله به بررسی دیوان خاقانی تصحیح استاد فقید دکتر سید ضیاءالدین سجادی و ویراسته دکتر میرجلال‌الدین کزازی پرداخته شده است. این بررسی عمدتاً براساس معیارهای نویافته‌ای است که از تحقیق و ظرافتهای ادبی به دست آمده است. مقاله دیگر در باب فرهنگ تحلیلی لغات و ترکیباتی است که اخیراً دکتر رسول چهرقانی تألیف کرده است. تأمل در کتاب پنجوش سلامت (دفتر چهارم شرح مشکلات دیوان) از دکتر عباس ماهیار دیگر نوشتار این مجموعه است. آخرین جستار نیز نگاهی به ضبط و گزارش ابیاتی از خاقانی در فرهنگ جهانگیری است که بحق یکی از بهترین فرهنگهای فارسی نوشته شده در هند است.
ضمیمه ۲۹ دوفصلنامه علمی – پژوهشی آینه میراث (دوفصلنامه ویژه کتاب شناسی، نقد کتاب و اطلاع رسانی در حوزه متون) با عنوان «بدیل بی بدیل» نوشته سعید مهدوی فر در ۲۴۲ صفحه، به صاحب امتیازی مرکز پژوهشی میراث مکتوب، مدیرمسئولی اکبر ایرانی و سردبیری حسن رضائی باغ‌بیدی به چاپ رسیده است.
بدیل بی‌بدیل (پنج جستار در باب دیوان افضل الدین بدیل خاقانی شروانی)
ضمیمۀ ۲۹ دوفصلنامه علمی – پژوهشی آینه میراث (دوفصلنامۀ ویژه کتاب‌شناسی، نقد کتاب و اطلاع‌رسانی در حوزه متون) با عنوان «بدیل بی‌بدیل» نوشتۀ سعید مهدوی‌فر منتشر شد
ارسال دیدگاه