جمیله جهانی؛ کارشناس فضای مجازی مدیریت اسناد پانزدهم محرم ۱۲۸۳ قمری برابر با ۱۰ خرداد ۱۲۴۵ شمسی را تاریخ انتشار نخستین شماره «روزنامه ملت سنیه ایران» عنوان کرد که با مدیریت و سردبیری علی قلی میرزا اعتضاد السلطنه به قیمت پنج شاهی در ۳۴ شماره منتشر شد.
وی افزود: دومین شماره این روزنامه بعد از وقفه‌ای دو ماهه به چاپ رسید و بعد از انتشار ۳ دوره این روزنامه نام آن به «روزنامه ملتی» تغییر کرد.
جهانی به برخی شاخصه‌های ظاهری نشریه پرداخت و گفت: این روزنامه فاقد شناسنامه دست اندرکاران تحریریه بوده و در تعداد صفحات متغییر ۳، ۵، ۷ و ۹ صفحه به چاپ می‌رسیده است.
وی همچنین تصویر ایوان مسجد بازار طهران به عنوان سرلوحه را تنها تصویر چاپ شده در روزنامه ذکر کرد و افزود: روزنامه ملتی بیشتر روزنامه‌ای ادبی و خبری در تهران با خط نستعلیق و چاپ سنگی در قطع ۲۴×۳۸ در دارالطباعه دولتی در مدرسه مبارکه دارالفنون به صورت ماهانه منتشر می‌شد.
جهانی تصریح کرد: انتشار این روزنامه فرصتی برای افراد عادی بود که بتوانند نوشته‌هایشان را در آن به چاپ برسانند که البته در عمل این امر محقق نشد و عمده مطالب آن به درباریان اختصاص یافت و همانند یک روزنامه ادبی معمولا در هر شماره آن شرح حال یک شاعر یا ادیب به چاپ رسیده که عمده مطالب روزنامه را تشکیل می‌دهد.
وی این روزنامه را دارای ۵ اعلان عنوان کرد و انتشار کتاب «طب یوسفی» میرزا عبدالمطلب ادیب کاشانی در شماره ۲۵، انتشار رساله آخوند ملامحمد تقی کاشانی در اصول دین در شماره ۲۹ و نام کتب فروش در موضوع طبی در کاروانسرای امین الملک در شماره ۳۰ را از جمله این اعلان‌ها خواند.
مطبوعات؛ فضایی برای گفتگو
حجت الاسلام سیدجلال حسینی، رئیس سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی نیز در این برنامه، گفتگو را یکی از راهبردهای جامعه بشری در افزایش دانش عنوان کرد.
وی با بیان این مطلب افزود: در سئوال کردن برای دانستن خط قرمزی وجود ندارد و مطبوعات یکی از فضاهای گفتگویی است که در کنار توسعه دانش، محیطی را برای پاسخ به سئوالات اقشار مختلف در جامعه فراهم می‌آورد.
تولد مطبوعات در دوران توسعه دموکراسی
سید جلال فیاضی؛ روزنامه نگار پیشکسوت مشهد در ادامه این برنامه طی سخنانی مطبوعات را مراکز آگاهی بخش دانست که تولد آن در دنیای امروزی با توسعه نقش مردم در حکومت‌ها مصادف شده است.
وی ضمن بیان توضیحاتی از تاریخچه فعالیت مطبوعات در ایران تصریح کرد: در دورانی زندگی می‌کنیم که مطبوعات نقش دیده بانان توسعه کشورها را بر عهده دارند.
فیاضی، نقش‌هایی را برای مطبوعات در توسعه کشورها برشمرد و گفت: مطبوعات با ایجاد انگیزه در مردم خود عامل پیشرفت هستند و در کشورهای توسعه یافته مردم با روزنامه ارتباط دارند.
وی اظهار کرد: مطبوعات ناظر بر توسعه هستند و با معرفی ساختارهای فساد آفرین در بدنه اقتصاد از ریشه دواندن فساد جلوگیری می‌کنند.
فیاضی تصریح کرد: امروزه مردم تحلیل اخبار را از رسانه مکتوب پیگیری می‌کنند و در هر روزنامه باید متخصصان به امر مطبوعات فعالیت داشته باشند که با زبان رسانه مسائل مبتلا به جامعه را بیان کنند.
روزنامه؛ پایدارترین رسانه
یعقوبی؛ مدیر مسئول روزنامه قدس نیز به عنوان دیگر سخنران این برنامه، مطبوعات را قدیمی‌ترین و پایدارترین رسانه عنوان کرد و گفت: امروزه با وجود ظهور رسانه‌های جدید در فضای مجازی باز هم مطبوعاتی را داریم که بیش از ۱۶۰ سال از عمر آنها می‌گذرد.
وی پوشش هویت ملی و تاریخ اجتماعی یک ملت در روزنامه را راز ماندگاری مطبوعات دانست و تصریح کرد: در جنگ نابرابر دنیای رسانه امروز، مطبوعات همچون گذشته با حفظ جایگاه به فعالیت خود ادامه می‌دهد.
در اختتامیه این مراسم آقایان سید جلال فیاضی و اسماعیل پور قوچانی پیشکسوتان عرصه مطبوعات و کتابخانه از سوی رئیس سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی با اهدای هدایایی مورد تقدیر قرار گرفتند.
منبع: پایگاه اطلاع‌رسانی کتابخانه آستان قدس رضوی