میراث مکتوب – سال‌ها قبل یک دوست هنرمند، عقیقی به نگارنده هدیه کرد که متن آن با خط نستعلیق و دارای تزئینات متن و حاشیه بود. پس از بررسی دقیق و مطابقت با منابع دریافتم که این عقیق چپ نویس، مهر یکی از رجال صاحب نام دوره قاجار است و به اصرار آن را مرجوع نمودم.
فقدان رشته‌ای به نام مهرشناسی در ایران، که زیر مجموعه علوم کمکی تاریخ است موجب می‌شود که همواره در میان مجموعه‌های معتبر، نمونه‌هایی مشابه با اصل دیده شود. کارشناسی و ابراز حقیقت و پرده‌برداری از ماهیت اصلی این آثار دشوار میباشد و نگارنده در مواردی چند از این امر گذشته است زیرا مهرها از اشخاص معتبر اما غیرمتخصص و به قیمت زیاد خریداری شده بودند.
خوشبختانه در هنگام نایاب شدن انواع مهرها، نسخه‌شناسی کمک می‌کند تا با بررسی اثر مهرها تصویری از آنها را ثبت و ارائه کنیم. در مورادی که اسکن اسناد بدون ابعاد دقیق پیش‌رو قرار گیرد، ابعاد مهر نیز دقیق نیست.
ادامه این مقاله را که در پیام بهارستان شماره ۱۹ منتشر شده است در فایل زیر بخوانید.