میراث مکتوب – متون تاریخی و ادبی از لحظه گردآوری دستنویسها تا انتشار اثر مراحل گوناگونی را پشت سر میگذارند.
در این فرایند، مهمترین و تاثیرگذارترین مرحله تصحیح متن است. در تصحیح، نخست دستنویس یا دستنویسهای متن موردنظر ارزیابی میشود. این ارزیابی پایه اصلی فن تصحیح متن است و به میزانی كه با روشهای علمی و دقت نظر بیشتری توام باشد، متن تصحیحشده دقیقتر و اصیلتری عرضه خواهد شد. در این نوشته معیارهای سنجش اعتبار دستنویسهای فارسی بهاعتبارِ كاتبان، مویدان، زمان كتابت، تبار، و سبك دستنویسها به پنج دسته كلی تقسیم و هریك از این معیارها بازشناسی و سپس نقد و بررسی شده است. در پایان مشخص شده كه هیچیك از این معیارها بهتنهایی نمیتواند معیار سنجش قرار گیرد و بهترین روش برای سنجش اعتبار دستنویسها استفاده تلفیقی از دو یا چند معیار براساس كمیت و كیفیت دستنویسهاست.
متن کامل این مقاله نوشتۀ مجتبی مجرد که در شمارۀ جدید پژوهش نامۀ انتقادی متون و برنامه های علوم انسانی منتشر شده است اینجا بخوانید.