میراث مکتوب – در میان متن های مانوی به دست آمده از تورفان، متن هایی آسیب دیده هست كه از آن جز چند واژه به جا نمانده است.
بدیهی است كه آسیب دیدگی متن ها ما را از دریافتِ محتوای آنها بازمی دارد، اما می توان با دقت در واژه های به جا مانده و دریافتِ كاركـردِ آنها در متن های دیگر و سنجش آنها با هم، به مفهومِ احتمالی متن پی بُرد. در این پژوهش، یكی از متن های آسیب دیده با كد رده بندی 4970 در موزه هنر آسیایی آلمان، بررسی و بازسازی شده است. در این متن مانوی واژه هایی چون شاهزادگان (axšēndān)، شادی (šādčanīgā)، مِه (meh)، ستون روشنی (Srōšahrāy xwadāy) و خورشید (Xwar) دیده می شود كه نگارنده به كاركرد آنها در متن های دیگر مانوی پرداخته و بـدین نتیجه رسیده است كه در متنِ پیشِ رو، سخن از شاهزادگانی(انسان هایی رهاشده از قید و بند جهان مادی و تن) است كه عناصر نوری آزادشده آنها از ستون روشنی، شادان بالا رفته و به ماه و خورشید رسیده است و پس از تصفیه، روحِ مطلق شده و از آنجا به جایگاهِ والای بهشت نو و بهشتِ روشنی پدرِ بزرگی رسیده اند.
متن کامل این مقاله که در دوفصلنامۀ مطالعات ایرانی (سال پانزدهم، شماره 30، پاييز و زمستان 1395) منتشر شده است اینجا بخوانید.