میراث مکتوب- کتاب «تصحیح متون: اصول و منابع» نوشتۀ علی صفری آق‌قلعه، پژوهشگر مؤسسۀ پژوهشی میراث مکتوب، چاپ و منتشر شد.
این کتاب به سفارش سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها (سمت) به‌عنوان کتاب درسی آموزش شیوۀ تصحیح و منابع آن تألیف شده است.
چنانکه نویسنده در مقدمه اشاره کرده، کتاب با هدف آموزش اصول تصحیح به دانشجویان و نوآموزان تألیف شده است. به همین دلیل در آن، بر دو نکته بیشتر تأکید شده است: ۱٫ آموزش اصول و قواعد اولیۀ تصحیح متون ۲٫ شناسایی منابع و مراجع لازم برای تصحیح متون.
مباحث کتاب، بیشتر با تکیه بر جنبه‌های عملی تصحیح نگاشته شده و به مباحث نظری، فقط در حد لازم پرداخته شده است. از مهم‌ترین ویژگی‌های کتاب، معرفی منابعی است که آشنایی با آن‌ها برای جستجوی متن مناسب برای تصحیح و همچنین چگونگی استفاده از فهارس و جستجوی نسخه‌های هر اثر ضروری است. به همین دلیل فصولی دربارۀ «معیارهای گزینش متن برای تصحیح»، «فهارس و منابع کتابشناسی» و «مرجع‌شناسی تصحیح متون» در آن دیده می‌شود.
این کتاب برای آموزش اصول تصحیح متون تألیف و ساختار آن بیشتر با هدف آموزش به دانشجویان و نوآموزان تنظیم شده است؛ هرچند بخش‌هایی از آن می‌تواند برای آشنایان با مقولۀ تصحیح هم سودمند باشد. برای این مقصود قواعد عمومی و ضروری‌ترین مباحث مرتبط با تصحیح متون در کتاب مطرح شده و به‌ویژه شناسایی منابع یا مرجع‌شناسی تصحیح مورد تأکید بیشتری قرار گرفته است.
در مقدمۀ کتاب به نسخۀ خطی، تصحیح نسخه و متونت، چاپ و نسخۀ خطی، کهن‌ترین گزارش‌ها از چاپ و …. اشاره شده است. در بخش نخست کتاب دربارۀ آشنایی با نسخه‌های خطی سخن گفته شده است که دربرگیرندۀ آشنایی مخاطب با اجزای نسخه و نام‌های هر کدام، انواع متون از دیدگاه حجم و ساختار، توصیف اجزای نسخه بر اساس تصاویر دیجیتالی و مقدمۀ متون می‌شود. در بخش بعدی به پیشینۀ تصحیح در ادوار کهن پرداخته شده است.
آگاهی‌های مقدماتی برای تصحیح و معیارهای گزینش متن برای تصحیح در بخش‌های بعدی کتاب بررسی شده‌اند. در بخش بعدی دربارۀ اهمیت آشنایی با مباحث زبانی و رسم‌الخطی در تصحیح متون سخن گفته شده است. تعریف مفهوم کلی تصحیح و قواعد عمومی آن در بخش بعدی آورده شده است.
بخش‌های شش‌گانه برای چاپ متون تصحیح‌شده عبارت‌اند از: دیباچه، مقدمه، شناساندن متن، متن تصحیحی (مراحل تصحیح متن)، تصحیح گروهی و ملزومات آن، تعلیقات و یادداشت‌ها که در بخش بعدی کتاب بدان پرداخته شده است. آشنایی با انواع فهرست‌ها و کتاب‌شناسی‌ها در بخش «فهارس و منابع کتابشناسی» بررسی شده است. در بخش پایانی نیز به مرجع‌شناسی تصحیح متون پرداخته شده است.
تصحیح متون: اصول و منابع، علی صفری آق‌قلعه، تهران، سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها (سمت)، ۱۴۰۰ ش.
