این اثر مشتمل بر سه متن تاریخی است:
۱ – تاریخ عثمان پاشا به قلم ابوبکر بن عبدالله در شرح تهاجم عثمانی به قلمرو صفویان در قفقاز و تصرف این مناطق.
۲ – نامۀ عوض افندی از دمیرقاپو (دربند) به عثمان پاشا.
۳ – گزارش مشروح یورش عثمانی به آذربایجان و تصرف تبریز به فرماندهی عثمان پاشا، به قلم مورخ همراه او، ابراهیم رحیم‌زاده چاوش.
هر سه متن به جهت آگاهی های ارزشمندی که در خصوص برخورد صفویان و عثمانیان در دورۀ حکمرانی شاه محمد خدابنده (۹۸۵ – ۹۹۶ ) و سلطان مراد سوم (۹۸۲ – ۱۰۰۳) در اختیار می گذارند از جهات مختلف دارای اهمیت هستند.
اگرچه بیشترین ارزش و اعتبار کتاب به جهت آگاهی های تفصیلی دربارۀ کم و کیف برخورد نظامی دو طرف درگیر است؛ با این حال، در این کتاب می توان در کنار آگاهی های نظامی، جغرافیایی و قوم شناسی به وضعیت شهرها، روستاها، راه ها، بناها و نیز چگونگی قتل عام مردم تبریز برخورد.
سلسله صفوی از مهمترین دودمان‌های پادشاهی ایران است که از سال ۹۰۷ تا ۱۱۳۵ بر ایران و بخشی از سرزمین‌های مجاور فرمانروایی می‌کردند. نویسنده در این اثر سعی کرده با استفاده از منابع و مستندات دوره صفویه و پژوهش‌های انجام شده درباره این دوره اوضاع سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی ایران را ترسیم کند. «تاریخ عثمان پاشا» که شرح لشکرکشی عثمانی به قفقاز و آذربایجان (تصرف تفلیس، شروان و تبریز) است و ابوبکر بن عبدالله آن را مکتوب کرده و به کوشش دکتر یونس زیرک فراهم آمده است.
حوادث و رویدادهای این مقطع در فاصله سال‌های ۹۸۶ تا ۹۹۳ هجری قمری به وجود آمد. تاریخ عثمان پاشا به سفرهای نظامی دوران سلطان مراد سوم به قفقاز، داغستان و تبریز می‌پردازد. این اثر که از سوی تاریخ پژوهان ترکیه مورد غفلت و بی‌توجهی قرار گرفته در سال ۲۰۰۱ ترجمه و منتشر شد و در ایران هم دکتر نصرالله صالحی استاد دانشگاه قزوین از ترکی عثمانی آن را به فارسی برگردانده و مقدمه و تصحیح آن را انجام داده است.
و اما چاپ حاضر برخی اصلاحات و افزوده‌های تازه است؛ از جمله مقدمۀ یونس زیرک، ترجمۀ مقدمۀ مارینه ایلوریدزه و پیوستی جدید. همچنین سالشمار کتاب تصحیح و تکمیل شده و برخی اشتباهات تایپی و چند مورد افتادگی و افزودگی نیز اصلاح شده است.
چاپ جدید کتاب تاریخ عثمان پاشا با اصلاحات و اضافات در شمارگان ۵۵۰ نسخه، ۳۴۱ صفحه به بهای ۲۲۰۰۰۰ ریال در سال ۱۳۹۲ از سوی انتشارات طهوری به چاپ رسیده است.