رشته تاريخ در سده اخير و در حوزه‌های آكادمیک بين‌المللی، تحولات عميقي را از منظر روش‌شناسی به خود ديده است. اما در كشور ما علي رغم تجارب متعددي كه در اين باب صورت گرفته، فاصله بسياري ميان رشته تاريخ و ديگر رشته ها به وجود آمده كه درواقع هر دو حوزه از اين امر زيان ديده اند. بنابراين با توجه به اين نقيصه گروه روش شناسي و تاريخ نگاري پژوهشكده تاريخ اسلام درصدد برآمد تا همايشي در خصوص روش شناسي مطالعات تاريخ و رهيافت هاي ميان رشته اي برگزار کند. يكي از اهداف برگزاري اين همايش، پرداختن به موضوعات روش شناسي مطالعات تاريخي در فضاي همكاري هاي ميان رشته اي، بين رشته تاريخ و ديگر رشته هاست و عبارت «ميان رشته اي»، توسّعاً بر رويكردهاي ميان رشته اي، چند رشته اي، بينارشته اي و… مشتمل است. به همين دليل اين همايش تنها منحصر به پژوهشگران رشته تاريخ نيست و طبعاً از حضور محققان ديگر رشته ها كه دغدغه به كارگيري از روش ها و رويكردهاي همسو با رشته تاريخ را دارند، استقبال خواهد شد. يكي از مهمترين اهداف اين همايش تقويت و گسترش همكاري بينارشته اي به ويژه با رشته تاريخ است . تا از اين رهگذر محققان ديگر رشته ها به سمت روش شناسي مطالعات تاريخي سوق يابند و متقابلا محققان رشته تاريخ نيز به استفاده از روش هاي علوم ديگر تشويق شوند. از اين حيث همكاري هاي روش شناسيك ميان تاريخ و ديگر رشته ها از مطلوبات ما در برگزاري اين همايش است. همچنين برگزاركنندگان اين همايش، ضمن استقبال از دريافت مقالات از محققان خارجي به زبان هاي انگليسي، تركي و عربي، از بكارگيري نوآوري ها و ابداعات نظري و روش شناسانه در مطالعات تاريخي حمايت خواهند كرد. لازم به ذكرست كه مجموعه مقالات پذيرفته شده در اين همايش در مجموعه اي مجزا و درخور منتشر خواهد شد.
اين همايش نقطه آغازي است بر سلسله همايش هاي روش شناسي و مطالعات فلسفه تاريخ كه مقرر است به صورت دوسالانه در پژوهشكده تاريخ اسلام برگزار گردد. از اين منظر، همايش حاضر پيش درآمدي بر موضوع «تحولات نظري و روش شناسيك در قلمرو دانش تاريخ» به شمار می‌رود كه در نوبت بعدي اين سلسله همايش ها، در دستور كار هیأت برگزار کننده قرار خواهد گرفت.
***
محور هاي همايش:
1-مفاهيم و مقولات فلسفي و معرفت شناختي در روش (پيشامدرن، مدرن و پسا مدرن)
·تاريخ نگاري، تاريخ نويسي، تاريخ پژوهي
·زمان و زمانمندي در تاريخ
· فضا/مكان و مكان مندي در تاريخ
· روايت و تاريخ
· عينيت و ذهنيت در تاريخ
· ذهن و زبان در تاريخ
· فرم و محتوا در تاريخ
· عامليت و ساختار
· تبيين در تاريخ
· تفهم در تاريخ
· ضرورت و امكان در تاريخ
· غايتمندي در تاريخ
· امر واقع(Fact) و ارزش
· بوطيقا و ريطوريقا
· حافظه تاريخي، خاطره جمعي، ناخودآگاه تاريخي و …
· جبر و عليت در تاريخ، تكرار يا شباهت در تاريخ، پيوستگي يا گسستگي در تاريخ، وحدت و كليت در تاريخ
و…
2- مكتب ها، نظريه ها و رهيافت هاي روش شناختي در مطالعات تاريخي
· تاريخ و نظريه هاي حقيقت و روش
· رهيافت هاي پوزيتيويستي و تفسيري/تفهمي در تاريخ
· تاريخيت گرايي و نوتاريخيت گرايي در تاريخ
· مكاتب تاريخ نگاري و رويكرد روش هاي مطالعات تاريخي آنها (مكاتب فرانكفورت، آنال،تاريخ خرد، ماركسيسم، تاريخ فكري، تاريخ اجتماعي، تاريخ فرهنگي، تاريخ فرودستان و …)
· تاريخ و نظريه هاي فمينيستي، پسا استعماري و …
· نظريه هاي گفتمان و تاريخ
· شالوده شكني و پست مدرنيسم در تاريخنگاري و مطالعات تاريخي
· ساختارگرايي و پساساختارگرايي در مطالعات تاريخي
· كاركردگرايي در مطالعات تاريخي
· نظريه هاي روايت و تاريخ
· متن گرايي و زمينه گرايي در تاريخ
· تاريخ شفاهي
· تاريخ نگاري بدون اسناد مكتوب
· معناشناسي در تاريخ
· نشانه شناسي در تاريخ
· روش هاي هرمنوتيكي، تفسيري و تاويلي در مطالعات تاريخي
· پيشينه نگاري در تاريخ
· بيوگرافي و اتوبيوگرافي در تاريخ
· كِليومتريك (تاريخ سنجي) در تاريخ
· اكونومتريك (اقتصاد سنجي) در تاريخ
3-كاربرد روشي تكنيك ها و ابزارهاي علوم و فنون جديد در پژوهش هاي تاريخي:
· قيافه نگاري شخصيت ها و سوژه هاي تاريخي
· سندشناسي، كاغذ شناسي ، خط شناسي و …
· جبر بولي
· تاريخ، كامپيوتر و اينترنت
· تاريخ و هنرهاي بازنمايانه (نقاشي، عكاسي و فيلم)
· ميكروفيلم
· تيپولوژي و ريخت شناسي مطالعات تاريخي
· كاربرد فني زبان شناسي
· تاريخ شفاهي، فن مصاحبه و …
· نقشه خواني
· فن سكه شناسي
· گاهشماري و زمان سنجي
· آمار و spss
· تحليل محتواي كمي
و…
4- ارزيابي انتقادي تجربه ها و روش هاي پژوهشي در ايران و جهان
· حسن پيرنيا، عباس اقبال آشتياني، احمد كسروي، نصرالله فلسفي، فريدون آدميت، عبدالهادي حائري، عبدالحسين زرين كوب، ابراهيم باستاني پاريزي، هما ناطق، منصوره اتحاديه، شيرين بياني و …
· هشام جعيط، وجيه كوثراني، عبدالعزيز الدوري، عزيز العزمه، جواد علي، محمد عابدالجابري، محمد اركون، حسین مونس، یوسف العُش، رضوان سلیم، احمد صالح العلی، محمدعبدالله عنان، حسن الحنفی و …
· فواد كوپرولو، زكي وليدي طوغان، اسماعيل حقي، فاروق سومر،ابراهيم قفس اوغلي، اوزون چارشلي، عثمان توران، انور ضياء كارال، خليل اينالجيق، شريف ماردين، كمال كارپات، ايلبر اورتايلي و …
· عرفان حبيب، مشير الحسن، حسين محمد جعفري، مظفر عالم، حسين عزيزالدين حسين، نجف حيدر، عشرت عالم، نورالحسن انصاري، رانگا راجا و …
· دنياي غرب ( محققان و پژوهشگران غربي تاريخ ايران : گذشته و معاصر).
5-آسيب شناسي آموزش و كاربست روش هاي پژوهش در تاريخ در مراكز دانشگاهي ايران
ارزيابي درس روش تحقيق در دانشگاه ها
نوآوري ها و ابداعات نظري و روش شناسي در تاريخ ؛ در داخل و خارج از كشور
تكوين و تحول برنامه هاي درسي تاريخ درگذشته و حال(كارشناسي، كارشناسي ارشد و دكتري)
ارزيابي وضعيت علمي گروه هاي آموزشي تاريخ در گذشته و حال
ارزيابي انتقادي پايان نامه ها و رساله هاي دانشگاهي در رشته تاريخ از منظر روش شناختي
بررسي نهادي تاريخ در دانشگاه هاي ايران(گروه هاي علمي)
بررس تحليلي متون درسي و كمك درسي رشته تاريخ
مطالعه تطبيقي آموزش روش تحقيق در تاريخ در ايران و جهان
زمان برگزاري همايش:
28 و 29 آبان ماه 1393
آخرين مهلت ارسال چكيده ها : اول شهریور 93
آخرين مهلت ارسال اصل مقالات: 15 مهر 93
نحوه ارسال آثار:
علاقه مندان مي توانند آثار خود را به آدرس پست الكترونيكي …، گروه روش شناسي تاريخ نگاري پژوهشكده ي تاريخ اسلام ارسال نمايند.
ضوابط پذيرش مقالات:
1- حجم مقالات حداكثر 6000 كلمه باشد.
2- مقالات بايد مشتمل بر بخش هاي ذيل باشد :
چكيده و واژگان كليدي تحقيق
مقدمه: شامل طرح مسأله پژوهش و پيشينه آن؛ روش تحقيق و بيان هدف
بدنه اصلي مقاله مشتمل بر بحث و بررسي فرضيه/فرضيات تحقيق و ارائه تحليل هاي مناسب با موضوع
نتيجه
فهرست منابع و مآخذ
3- معادل لاتين اصطلاحات و مفاهيم خاص در پانويس درج گردد.
4- ارجاعات بايد به صورت پانويس و در انتهاي هر صفحه درج گردد.
5- مشخصات نويسنده يا نويسندگان(نام و نام خانوادگي، مرتبه علمي، شماره تلفن نويسنده و دانشگاه يا موسسه مربوطه و نشاني پست الكترونيكي) در صفحه نخست ذكر گردد.
هر مقاله در دو نسخه Word و PDF به دبيرخانه همايش ارسال گردد.