میراث مکتوب- جشننامۀ استاد محمدعلی مهدویراد به کوشش رسول جعفریان همزمان با نکوداشت این قرآنپژوه به چاپ رسید.
جشننامه استاد محمدعلی مهدویراد شامل ۲۵ مقاله پژوهشی است که شماری از پژوهشگران آن را به استاد مهدوی راد تقدیم کرده اند. علاوه بر این مقالات مصاحبه طولانی در پایان این جشن نامه آمده است که حکایت از دوران تحصیل، تحقیق و مدیریت فرهنگی این استاد دارد.
اکنون که به گذشته و سالهای پیش از انقلاب می نگریم در می یابیم که خروجی تخصصی حوزه، منهای فقه و در عرصه های دیگر به طور کامل تامنظم و تعریف ناشده بوده است. در آن زمان این امکان وجود داشت که شخصی عاشقانه وارد عرصه متفاوتی شده، بدون آموزش، مطالعات خویش را ادامه دهد. و به خاطر سماجت و اصراری که در فراگیری آن حوزه دارد به تدریج به موقعیت علمی خاصی دست یابد و بتواند تأثیری در پیشرفت آن علم داشته باشد. چنین مسیری برای رشد علوم حوزوی منهای فقه، مسیری دشوار، غیر قابل پیش بینی و ناشناخته و گاه موجب سردرگمی و اتلاف وقت بود، هرچند به دلیل آن که علوم حوزوی مزبور در بیرون از حوزه هم زمینه رشدی نداشت، طبیعی بود که باز همان مقدار ورود در رشته ها و گرایش های خاص فضایی را برای آینده رقم می زند که امیدوارکننده بود.
در این جشننامه علاوه بر بررسی فعالیتهای قرآنی استاد مهدویراد به فعالیت های وی در حوزه نقد و کتابخانهسازی، پژوهش، تألیف و تدریس و مدیریت فرهنگی وی پرداخته شده است.
در این جشننامه مقالاتی با عناوین نقد محتوایی احادیث در حدیثپژوهی اهل سنت، مکاتباتی از خوزستان در پایان عهد صفوی، حرفۀ نقادی، مفهوم خطبه در فرهنگ اسلامی، عدد آی القرآن، ابوسعد خرگوشی و کتاب اللوامع او، دستنامه صوفیانه برای وعظ از نیشابور سدۀ چهارم، یکصد و پنجاه شش کلمه در الفاظ کفر، الامام السجاد – علیه السلام – رائد الفقه الاسلامی علی مذهب اهل بیت – علیهم السلام، ریشه جویی و پیشینه کاوی حکایتی از بوستان سعدی، سیر روحی پیغمبران در قرآن، نگاهی به یکی از اسناد به جامانده از فتح مکه توسط وهابیان، عالمان امامی و میراث واقفه، پیشگویی های عهدینی نبوت در میان زیدیان ایران، حکومات امیرالمؤمنین امام علی (ع)، مؤلف تفسیر منسوب به علی بن ابراهیم قمی، صدرالاسلام محمدامین خویی و پژوهشهای قرآنی، درنگی در نسبت سیادت میرزا محمد اخباری، نامه های خرم آباد گزیده مکاتبه های مراجع و دیگران با آیت الله کمالوند، چهار پارادیم تفسیری شیعه: مقدمه ای در تاریخ تفسیر شیعی بر قرآن کریم، المصابیح فی تفسیر القرآن: گنجی کهن در تاریخ تفسیر شیعه، چند یادداشت پراکنده پشت نسخه ای، پاسداشت حرمت انسان در عرفان با نگاهی به برخی تفاسیر عرفانی، معناشناسی «رب» در نظام تعالیم وحی، حبیبه الاحباب فی الضروری من الاداب از: مهذب الدین بصری و نقدی بر انتساب تصوف به فیض کاشانی تألیف سید علی آقایی، علیرضا اباذری، سید حسن اسلامی، پرویز سپیتمان (اذکائی)، محمد برکت، جواد بشری، رسول جعفریان، السید محمدرضا الحسینی الجلالی، جویا جهانبخش، علیرضا ذکاوتی، محمدحسین رفیعی، محمدکاظم رحمتی، مرضیه راغبیان، مژگان سرشار، علی صدرائی خویی، علی فاضلی، سید فرید قاسمی، مرتضی کریمی نیا، حسین متقی، دکتر محمدرضا موحدی، فتح الله نجارزادگان، محمود نظری، ابوالقاسم نقیبی، سعید طاوسی مسرور به چشم می خورد.
در مقدمه کتاب به قلم رسول جعفریان آمده است: «استاد مهدوی راد را باید در یک مقطع از تاریخ حوزه بر اساس همان تحلیلی که گذشت از افرادی دانست که حوزه را از یک دورۀ بزرخی عبور داده و از دورۀ سنت گرایی وارد عرصه ای کردند که در عین وفاداری به بخش های مهمی از سنت، وارد عرصۀ نوگرایی شد. آقای مهدوی در بخش مهمی از این فعالیت ها متواضعانه نقش داشته و آنچه بنده در اینجا گفتم، یا آنچه خودشان در مصاحبه مفصلشان گفتند تنها بخشی است از آنچه باید در یک پژوهش تک نگارانه درباره ایشان گفته آید. »
از مهم ترین ویژگی های این جشن نامه این است که تنها به مقالات ختم نمی شود و در پایان آن تصاویری از دوران نوجوانی، دوران طلبگی و عکس هایی از استاد مهدوی راد با استادانی چون دکتر محمدرضا شفیعی کدکنی، رضا مختاری، محمدتقی سبحانی، احمد عابدی، سید محمدرضا جلالی و محمدمهدی معراجی به چشم می خورد.
یادآور می شود استاد حجت الاسلام و المسلمین محمدعلی مهدوی راد در سال ۱۳۳۴ در روستای ینگجه در سرولایت نیشابور به دنیا آمد. در چهارده سالگی به مشهد عزیمت کرد و به تحصیل علوم دینی و ادبی مشغول شد. در سال ۱۳۵۴ برای ادامه تحصیل به قم آمد و دروس سطح و خارج فقه را نزد استادان بنام این حوزه سپری کرد. از سال ۱۳۵۸ ضمن ادامۀ تحصیل و اشتغال به برخی کارهای تبلیغی، پژوهش در حوزۀ علوم قرآنی را آغاز کرد. ایشان از نخستین همراهان مجلۀ «حوزه» بود و سالها مدیریت آن را بر عهده داشت و ده ها مقاله در آن نوشت. استاد مهدوی علاوه بر ده ها مقاله و صدها یادداشت، چندین اثر تألیفی دارد که از آن جمله می توان به آفاق تفسیر، سیر نگارش های علوم قرآنی و تدوین الحدیث عند الشیعه الامامیه … اشاره کرد.
جشننامۀ استاد محمدعلی مهدویراد در شمارگان ۷۰۰ نسخه به قیمت ۲۲۰۰۰۰ ریال به کوشش کتابخانۀ تخصصی تاریخ اسلام و ایران در ۶۸۵ صفحه منتشر شده است.
جشننامه استاد محمدعلی مهدویراد شامل ۲۵ مقاله پژوهشی است که شماری از پژوهشگران آن را به استاد مهدوی راد تقدیم کرده اند. علاوه بر این مقالات مصاحبه طولانی در پایان این جشن نامه آمده است که حکایت از دوران تحصیل، تحقیق و مدیریت فرهنگی این استاد دارد.
اکنون که به گذشته و سالهای پیش از انقلاب می نگریم در می یابیم که خروجی تخصصی حوزه، منهای فقه و در عرصه های دیگر به طور کامل تامنظم و تعریف ناشده بوده است. در آن زمان این امکان وجود داشت که شخصی عاشقانه وارد عرصه متفاوتی شده، بدون آموزش، مطالعات خویش را ادامه دهد. و به خاطر سماجت و اصراری که در فراگیری آن حوزه دارد به تدریج به موقعیت علمی خاصی دست یابد و بتواند تأثیری در پیشرفت آن علم داشته باشد. چنین مسیری برای رشد علوم حوزوی منهای فقه، مسیری دشوار، غیر قابل پیش بینی و ناشناخته و گاه موجب سردرگمی و اتلاف وقت بود، هرچند به دلیل آن که علوم حوزوی مزبور در بیرون از حوزه هم زمینه رشدی نداشت، طبیعی بود که باز همان مقدار ورود در رشته ها و گرایش های خاص فضایی را برای آینده رقم می زند که امیدوارکننده بود.
در این جشننامه علاوه بر بررسی فعالیتهای قرآنی استاد مهدویراد به فعالیت های وی در حوزه نقد و کتابخانهسازی، پژوهش، تألیف و تدریس و مدیریت فرهنگی وی پرداخته شده است.
در این جشننامه مقالاتی با عناوین نقد محتوایی احادیث در حدیثپژوهی اهل سنت، مکاتباتی از خوزستان در پایان عهد صفوی، حرفۀ نقادی، مفهوم خطبه در فرهنگ اسلامی، عدد آی القرآن، ابوسعد خرگوشی و کتاب اللوامع او، دستنامه صوفیانه برای وعظ از نیشابور سدۀ چهارم، یکصد و پنجاه شش کلمه در الفاظ کفر، الامام السجاد – علیه السلام – رائد الفقه الاسلامی علی مذهب اهل بیت – علیهم السلام، ریشه جویی و پیشینه کاوی حکایتی از بوستان سعدی، سیر روحی پیغمبران در قرآن، نگاهی به یکی از اسناد به جامانده از فتح مکه توسط وهابیان، عالمان امامی و میراث واقفه، پیشگویی های عهدینی نبوت در میان زیدیان ایران، حکومات امیرالمؤمنین امام علی (ع)، مؤلف تفسیر منسوب به علی بن ابراهیم قمی، صدرالاسلام محمدامین خویی و پژوهشهای قرآنی، درنگی در نسبت سیادت میرزا محمد اخباری، نامه های خرم آباد گزیده مکاتبه های مراجع و دیگران با آیت الله کمالوند، چهار پارادیم تفسیری شیعه: مقدمه ای در تاریخ تفسیر شیعی بر قرآن کریم، المصابیح فی تفسیر القرآن: گنجی کهن در تاریخ تفسیر شیعه، چند یادداشت پراکنده پشت نسخه ای، پاسداشت حرمت انسان در عرفان با نگاهی به برخی تفاسیر عرفانی، معناشناسی «رب» در نظام تعالیم وحی، حبیبه الاحباب فی الضروری من الاداب از: مهذب الدین بصری و نقدی بر انتساب تصوف به فیض کاشانی تألیف سید علی آقایی، علیرضا اباذری، سید حسن اسلامی، پرویز سپیتمان (اذکائی)، محمد برکت، جواد بشری، رسول جعفریان، السید محمدرضا الحسینی الجلالی، جویا جهانبخش، علیرضا ذکاوتی، محمدحسین رفیعی، محمدکاظم رحمتی، مرضیه راغبیان، مژگان سرشار، علی صدرائی خویی، علی فاضلی، سید فرید قاسمی، مرتضی کریمی نیا، حسین متقی، دکتر محمدرضا موحدی، فتح الله نجارزادگان، محمود نظری، ابوالقاسم نقیبی، سعید طاوسی مسرور به چشم می خورد.
در مقدمه کتاب به قلم رسول جعفریان آمده است: «استاد مهدوی راد را باید در یک مقطع از تاریخ حوزه بر اساس همان تحلیلی که گذشت از افرادی دانست که حوزه را از یک دورۀ بزرخی عبور داده و از دورۀ سنت گرایی وارد عرصه ای کردند که در عین وفاداری به بخش های مهمی از سنت، وارد عرصۀ نوگرایی شد. آقای مهدوی در بخش مهمی از این فعالیت ها متواضعانه نقش داشته و آنچه بنده در اینجا گفتم، یا آنچه خودشان در مصاحبه مفصلشان گفتند تنها بخشی است از آنچه باید در یک پژوهش تک نگارانه درباره ایشان گفته آید. »
از مهم ترین ویژگی های این جشن نامه این است که تنها به مقالات ختم نمی شود و در پایان آن تصاویری از دوران نوجوانی، دوران طلبگی و عکس هایی از استاد مهدوی راد با استادانی چون دکتر محمدرضا شفیعی کدکنی، رضا مختاری، محمدتقی سبحانی، احمد عابدی، سید محمدرضا جلالی و محمدمهدی معراجی به چشم می خورد.
یادآور می شود استاد حجت الاسلام و المسلمین محمدعلی مهدوی راد در سال ۱۳۳۴ در روستای ینگجه در سرولایت نیشابور به دنیا آمد. در چهارده سالگی به مشهد عزیمت کرد و به تحصیل علوم دینی و ادبی مشغول شد. در سال ۱۳۵۴ برای ادامه تحصیل به قم آمد و دروس سطح و خارج فقه را نزد استادان بنام این حوزه سپری کرد. از سال ۱۳۵۸ ضمن ادامۀ تحصیل و اشتغال به برخی کارهای تبلیغی، پژوهش در حوزۀ علوم قرآنی را آغاز کرد. ایشان از نخستین همراهان مجلۀ «حوزه» بود و سالها مدیریت آن را بر عهده داشت و ده ها مقاله در آن نوشت. استاد مهدوی علاوه بر ده ها مقاله و صدها یادداشت، چندین اثر تألیفی دارد که از آن جمله می توان به آفاق تفسیر، سیر نگارش های علوم قرآنی و تدوین الحدیث عند الشیعه الامامیه … اشاره کرد.
جشننامۀ استاد محمدعلی مهدویراد در شمارگان ۷۰۰ نسخه به قیمت ۲۲۰۰۰۰ ریال به کوشش کتابخانۀ تخصصی تاریخ اسلام و ایران در ۶۸۵ صفحه منتشر شده است.
معرفی کتاب از سیده معصومه کلانکی
احادیثاحمد عابدیاهل سنتپرویز اذکائیپرویز سپیتمانجشننامهجشننامۀ استاد محمدعلی مهدویرادجواد بشریجویا جهانبخشحدیثپژوهیحسن اسلامیخوزستانرسول جعفریانرضا مختاریصفویصوفیانهعلی آقاییعلیرضا اباذریقرآنپژوهکتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایرانمحمد برکتمحمدتقی سبحانیمحمدرضا الحسینی الجلالیمحمدرضا جلالیمحمدرضا شفیعی کدکنیمحمدعلی مهدویرادمحمدمهدی معراجینگاهی به جشننامه استاد محمدعلی مهدویراد