میراث مکتوب – تصوف به عنوان یکی از گرایشهای قابل اعتنا در جهان اسلام همواره در معرض ارزیابی و نقد و حتی تهاجم و تعرض قرار داشته است. اما به باور نجیب مایل هروی، مصحح دانشمند مناقب الصوفیه، اگر: «ارزش میراث صوفیه را گستردهتر از آن چه تاکنون جستهایم، بجوییم، در می یابیم که دقایق و نکات و تفکرات صوفیانه نه تنها در گذشته، غزالی ها ساخته و مولوی ها بار آورده، بل امروز نیز می تواند همان یافته ها پاره ای از عقده های بشریت را در سطح جهان بگشاید و گوشه هایی از کشتی افتاده در گرداب آدمی را به سوی کمال رهنمون گردد.»
در طول تاریخ اسلام، تصوف، مخالفان و مدافعان فراوانی داشته و تالیفات پر شماری در هر دو جهت پرداخته شده است. مناقب الصوفیه در شمار آثاری است که در تبیین آرای اهل تصوف و پالایش آن از برخی کژی ها و ناسره ها و مستند ساختن عقاید و افعال آنان به سنت نبوی و کتاب الهی کوشیده.
قطب الدین عبادی که از او با القاب «علامه روزگار و خواجه معنی و سلطان سخن» یاد کرده اند، از دانشمندان و خطبای قرن پنجم هجری قمری است، که به جز مناقب الصوفیه، تالیف دیگری با همین انگیزه و مضمون دارد که به نام «التصفیه فی الاحوال المتصوفه» پیشتر به چاپ رسیده و از مناقب الصوفیه مفصل تر و دارای جزئیات و پیچیدگی بیشتری است.
نجیب مایل هروی این کتاب را بر اساس تنها نسخه موجود از مناقب الصوفیه تصحیح کرده، به همراه تعلیقات و پنج فهرست فنی در پایان کتاب به علاقهمندان به پژوهش در آرا و تاریخ تصوف هدیه کرده است.
چاپ سوم کتاب مناقب الصوفیه، با مقدمه، تصحیح و تعلیق نجیب مایل هروی، در ۱۲۸ صفحه و بهای ۱۰۰ هزار ریال به همت انتشارات مولی در سال ۱۳۹۳ به زیور طبع آراسته شده و برای عرضه در اختیار مرکز تامین و عرضه متون کهن ایرانی میراث مکتوب قرار گرفته است.
معرفی کتاب از سید مهدی جهرمی