میراث مکتوب – از سلسله مجموعه نسخ خطی اسماعیلیان نزاری کتاب مطالع الشموس فی معرفة النفوس تالیف شهاب الدین ابو فراس المینقی با تحقیق، ترجمه و شرح دکتر علی اکبر ضیائی منتشر شد.
تاریخ اسماعیلیه همواره پر از ابهام و تردید بوده و نویسندگان در طول تاریخ هر یک به گونه ای با این پدیده دینی گاهی با دید نفی و گاهی تکفیر و طرد و گاهی هم با مبالغه و غلوگویی برخورد کرده اند و به علت همین ابهامات تاریخی نیز بوده است که داستانهایی اسطوره ای از برخی شخصیتهای تاریخی اسماعیلیان ساخته و موضوعات تاریخی و اسطوره ای اسماعیلی به صحنه هنر سینما نیز راه یافته است.
با شناختی که از برخی نویسندگان اسماعیلی نزاری در سلمیه سوریه داشتم به دنبال برخی نسخ خطی اسماعیلیه بودم تا اینکه با شخصیت عارف تامر نویسنده اسماعیلی ساکن سلمیه آشنا شدم و دستنوشته هایی برای یک فعالیت پژوهشی مشترک در اختیارم قرار داد، اما این کار مشترک با درگذشت عارف تامر به بن بست رسید و نقطه های ابهامی که در دستنوشته های وی بود برای من مرتفع نگردید، ولی در هر حال عمر در حال گذر است و نمی دانیم که چه زمانی باید این دار فانی را وداع گوییم و همین امر سبب شد تا نگاهی مجدد به یادگارهای عارف تامر بیاندازم و با مراجعه به منابع خطی و چاپی اسماعیلیه بتوانم تا حدودی به برخی سؤالات و ابهامات در متون خطی پاسخ دهم. یکی از این ابهامات به عنوان مثال این بود که نویسندگانی چون عارف تامر با علم به این که نام رساله مطالع الشموس فی معرفة النفوس در مقدمه رساله توسط نویسنده ابوفراس شهاب الدین به صراحت ذکر شده است، اما وی نام این رساله را الاشارات السبع می نامد و مصطفی غالب آن را به نام البیان منتشر کرده است.
نام الاشارات السبع بر دستنوشته ای که نزد اینجانب از عارف تامر باقی مانده است از جمله سؤالات و ابهاماتی است که هرگز پاسخی برای آن نیافتم. در هر حال شناخت واقعی عقاید اسماعیلیه نزاری در مطالعات فرقه شناسی اسلامی منوط به انتشار منابع اصلی این فرقه است و امیدوارم نشر متن اصلی کتاب و ترجمه و شرح مطالب آن برای علاقمندان به مطالعات فرقه شناسی اسلامی مفید واقع گردد.
منبع: بساتین