به گزارش روابط عمومی مؤسسۀ پژوهشی ميراث مكتوب، این مؤسسه به همراه گروه تاریخ دانشگاه بین‌المللی امام خمینی و با همکاری برخی مراکز و مؤسسات علمی و اجرایی، «همايش ملّی میراث علمی و فرهنگی حمدالله مستوفی قزوینی» را روز 13 اسفند 1399 برگزار می‌كنند.
پنل سوم این همایش از ساعت 13 تا 14 با موضوع «جغرافیانگاری حمداللّه مستوفی» به ریاست اکبر ایرانی، مدیرعامل مؤسسۀ پژوهشی میراث مکتوب و دبیر همایش در تهران، و امیرحسین حاتمی، استادیار گروه تاریخ دانشگاه بین‌المللی امام خمینی، برگزار خواهد شد.
سخنرانان این پنل مهدی وزینی افضل، استادیار گروه تاریخ دانشگاه جیرفت، علی ابوالقاسمی، دانشجوی دکتری تاریخ دانشگاه اصفهان، محسن بهرام‌نژاد، دانشیار دانشگاه بین‌المللی امام خمینی، احمد خامه‌یار، دکترای تاریخ و تمدن ملل اسلامی،CHEN Yexuan از دانشگاه پکن، و LUO Shuai از دانشگاه ججیانگ، سخنرانان این پنل هستند.
نخستین سخنرانی این پنل با موضوع «تبیین و بررسی گرته‌برداری اولیاء چلبی سیاح اهل عثمانی از نوشته‌های حمدالله مستوفی» توسط مهدی وزینی افضل و علی ابوالقاسمی انجام خواهد شد. در نیمه دوم حکومت صفوی، اولیاء چلبی سیاستمدار و سیاح اهل عثمانی، چهار مرتبه به ایران سفر کرد و مشاهدات خود را در قالب سیاحتنامه‌ای گرد آورد. این گزارش‌ها، دارای اهمیت فراوانی هستند اما اشکالات متعددی که در این سفرنامه وجود دارد، قابل تأمل است. برخی از محققین معتقدند بر خلاف ادعای اولیاء چلبی، او بسیاری از نقاطی را که از آنها گزارش می‌دهد، به چشم ندیده است و بر اساس منابع ایرانی، گزارش‌های خود را تکمیل نموده است. مهدی وزینی افضل و علی ابوالقاسمی بعد از بررسی و تطبیق داده‌های تاریخی، به این نتیجه رسیده‌اند که منبع اصلی مورد استفاده اولیاء چلبی، آثار حمدالله مستوفی است.
محسن بهرام‌نژاد، در این پنل با موضوع «مختصر مفید مستوفی بافقی و نزهة القلوب مستوفی قزوینی: بررسی تطبیقی در جغرافیانگاری» سخنرانی خواهد کرد. مستوفی بافقی در تصنیف مختصر مفید از منابع متعددی استفاده کرده است، و هر چند که در این راه تا حدود بسیاری در ساختاربندی و روش تدوین متأثر از روش حمدالله مستوفی در کتاب نزهة القلوب، از متون جغرافیایی سدۀ هشتم هجری است، اما به نظر می‌رسد او با افزودن مطالب تازۀ دیگری که ریشه در باورها و دانش او داشته، کوشیده است تا اثری بدیع و مستقل بیافریند و به نوعی خلاء به وجود آمده در دانش جغرافیانگاری در فاصلۀ سده هشتم تا یازدهم هجری را تکمیل نماید. بهرام‌نژاد در پژوهش خود چگونگی پردازش سه مؤلفۀ سرزمین، دین و سیاست در اندیشۀ جغرافیانگاری این دو مؤلف را بررسی کرده است و در سخنرانی خود به بیان یافته‌هایش در این موضوع خواهد پرداخت.
احمد خامه‌یار نیز، در این پنل، مقالۀ خود با عنوان «بررسی و مقایسه نقشه‌های جغرافیاییِ نزهة القلوب حمدالله مستوفی» را ارائه خواهد کرد. بخش جغرافیایی نزهة القلوب، از مهم‌ترین متون جغرافیایی به زبان فارسی به شمار می‌آید. پژوهشگران حوزۀ جغرافیای اسلامی و تاریخ نقشه‌نگاری که تاکنون به بررسی نقشه‌نگاری مستوفی پرداخته‌اند، مطالعه خود را بر اساس نسخه‌های کمی از آن سامان داده‌اند. خامه‌یار در پژوهش خود با بررسی حدود 80 نسخۀ خطی نزهة القلوب، جامع‌ترین مقایسه میان نقشه‌های ترسیم شده در نسخه‌های نزهة القلوب را انجام داده است و در سخنرانی‌اش در همایش روز چهارشنبه، 13 اسفندماه، به ارائۀ نتایج این پژوهش می‌پردازد.
در این پنل،CHEN Yexuan با موضوع «توصیف حمدالله مستوفی قزوینی از جنوب چین: مقایسه با روایت‌های معاصر وی» و LUO Shuai با موضوع «پشایی در نزد مارکوپولو؛ نفوذ پارسی میانه در هندی علیا» سخنرانی خواهند کرد.
همایش میراث علمی و فرهنگی حمدالله مستوفی قزوینی ساعت 8:30 تا 16 روز 13 اسفند 1399 (3 مارس 2021) از طریق سامانۀ ال ام اس (LMS) دانشگاه بین‌المللی امام خمینی (ره) قزوین برگزار خواهد شد و علاقه‌مندان می‌توانند از طریق لینک http://ac.aminidc.com/conf-panel4 در همایش شرکت کنند.
برای اطلاع از عناوین و زمان دقیق همه سخنرانی‌ها کلیک کنید.
مروری بر سخنرانی‌های افتتاحیه و پنل نخست
مروری بر سخنرانی‌های پنل دوم همایش
