حوزه علمیه نجف اشرف با سابقهای درخشان در طول هزار سال، طوفان حوادث مختلف را از سر گذرانده و با فراز و نشیبهای گوناگون، به شکل فعلی درآمده است. حوادث طبیعی، سیاسی و … نتوانست این حوزه را مضمحل کند و در دوران معاصر، با همه فشارهای حکومت بعثی با این که ضربات کاری به آن وارد شد، ولی باز توانسته در برابر این اقدامات ایستادگی کند. پس از سرنگونی صدام، حوزه دیرپای نجف شروع به بازسازی خود کرد و اکنون نشانههای شکوفایی در آن دیده میشود. تعمیر و بازسازی مدارس مختلف، رونق مدارس علمیه و پژوهش و نشر آثار و متون، در این حوزه رونق گرفته و بسیاری از این آثار به ایران و شهر قم میرسد.
یکی از این مدارس که اکنون رونق گرفته، مدرسه کوچک آخوند خراسانی است. آخوند در دوران حیات خود سه مدرسه کبری، وسطی و صغری تأسیس کرد. مدرسه کوچک در سال 1328 در محله براق (شارع الرسول کنونی) ساخته شد. اکنون از این مدرسه، یک مجله دراسات علمیه (پژوهشهای علمی) منتشر میشود که در جای خود قابل توجه است. حتی در قم با امکانات و حمایتهایی که میشود، باز مدرسهای که به طور مستقل و بدون وابستگی به جایی بتواند چنین مجلهای علمی منتشر کند، کمتر وجود دارد. از اقدامات این مدرسه، میتوان فهمید در زمینههای علمی همت و پشتکار خوبی دارند. افزون بر آن قرار دادن آن بر روی اینترنت، کار بسیار شایستهای است. از جمله کارهای خوب دیگری که انجام دادهاند، دعوت از پژوهشگران و مصححان به مدرسه است. از ایران تا کنون آقایان سیداحمد حسینی اشکوری و سید جعفر اشکوری و همچنین استاد سید محمدرضا جلالی به این مدرسه رفته و برای همکاری با یکدیگر، به توافق رسیدهاند. به خصوص استاد جلالی در این مدرسه، روش پژوهش و تصحیح امروزین را یک دوره برای آنها تدریس کرده است.
مجله دراسات علمیه، مجلهای است بیشتر با صبغه فقهی، اصولی و رجالی. اکثر مقالات پژوهشی است و در پایان مقالات، یک متن فقهی، اصولی یا رجالی مختصر تصحیح و منتشر میشود.
تا کنون 5 شماره از این مجله چاپ و منتشر شده که شماره های 2 و 3 مشترک میباشد. نکته قابل توجه آن که این مجله، دارای سایت است و مقالات شمارههای مختلف، پس از چاپ به صورت پی دی اف بر روی سایت قرار میگیرد. آدرس وبسایت این مجله:
فهرست مطالب چهار شماره آخر به ترتیب زیر است:
شمارههای 2 ـ 3
مشروعية البرلمانات في ظل الأنظمة السياسية المعاصر/ الشیخ حیدر السهلانی
القتل العمد بين الفقه الإسلامي وقانون العقوبات العراقي/ الشیخ یحیی السعداوی
سقوط الأذان عند الجمع بين الفريضتين/ الشیخ جاسم الفهید
قبح العقاب بلا بيان والاحتياط العقلي/ السید علی البعاج
حديث الحجب/ الشیخ منذر الخزاعی
توصيف رجال الطوسي/ الشیخ نجم الترابی
أقدم نص فقهي معتبر امامي (شرائع الاسلام)/ الشیخ کریم میسر و الشیخ شاکر المحمدی
شماره 4
زواج البكر الرشيدة بغير إذن الولي/ السيد محمد رضا السيستاني
قتل العمد بين الفقه الإسلامي وقانون العقوبات العراقي/ الشيخ يحيى السعداوي
حدود مرجعية العرف/ السيد محمد البكاء
رجال المستمسك / الشيخ علي الغزي
(شرائع الإسلام) للفقيه الأقدم علي بن بابويه رحمه الله (2) / الشيخ كريم مسير والشيخ شاكر المحمدي
قطعة من (كتاب الإجارة) للشيخ الأعظم قدس سره/ السيد آصف اللعيبي
شماره 5
نكاح الكتابية على المسلمة/ الشيخ علي المحمداوي
قتل العمد بين الفقه الإسلامي وقانون العقوبات العراقي /3 الشيخ يحيى السعداوي
الدلالة الإطلاقية/ الشيخ نجم الترابي
دراسة حول الواسطة المبهمة/ بين الحسن بن محمد بن سماعة و أبان بن عثمان/
الشيخ علي سالم الناصري
رجال المستمسك /2 الشيخ علي الغزي
التعبدي والتوصلي للميرزا النائيني (قده)/ السيد غسان الخرسان
مجله دراسات علمیه از سوي انتشارات المدرسة العلمیة الآخوند الصغری در نجف اشرف منتشر شده است.