میراث مکتوب – موضوع این نوشتار بررسی ده مجلس اسفزاری است. این اثر از نثرهای خطابی و تعلیمی فارسی از قرن نهم هجری است. كتاب در ده بخش و به شیوه مجلس گویان و به صورت شفاهی بیان شده است.
مریدان و علاقه مندان، آن را برپایه سخنان اسفزاری نوشته اند یا به اصطلاح املا كرده اند. نویسنده در این مقاله می كوشد تا این نسخه خطی ارزشمند دوره تیموری را با روش توصیف و تحلیل محتوا معرفی و از زاویه مجلس گویی، متن و ساختار این اثر را بررسی كند؛ همچنین ویژگی های ممتاز سبكی آن را شرح دهد. از مهم ترین یافته های پژوهش، جنبه آشكار عرفانی اثر است. افزون بر این، سخنور در بیشتر قسمت ها آیات و احادیث بسیاری را گواه می گیرد و می كوشد این موضوعات را شرح و تفسیر كند. بیان حكایات مذهبی و عرفانی و اشعار زیبا و سخنان عارفان نیز سبب گیرایی نثر كتاب شده است. سادگی و رعایت اقتضای حال و مقام نیز همه جا منظور اسفزاری بوده است. این نكته ها سبب شده است تا ده مجلس در شمار آثار ممتاز منثور عصر تیموری در بخش نثرهای خطابی جای گیرد.
متن کامل این مقاله نوشتۀ امیر جهادی که در فصلنامۀ متن شناسی ادب فارسی، شمارۀ دوم (پیاپی 38) تابستان 1397 منتشر شده است اینجا بخوانید.