میراث مکتوب – کتاب «تاریخ و سکه‌های ساسانی» نوشته آندرئا گاریبلدی با ترجمه شاهین آریامنش به مطالعه تاریخ این برهه کمک می‌کند.
OKدرباره مولف ایتالیایی کتاب آمده است: «آندرئا گاریبلدی از دانشگاه میلان در زمینه باستان‌شناسی دوره باستان دانش‌آموخته شده است. او دکتری خود را در زمینه مطالعات ایرانی از دانشگاه بولونیا دریافت کرده و هم‌اکنون مدرس فقه‌اللغه، تاریخ و دین ایران در دانشگاه بولونیا (پردیس راونا) است.
در رابطه با محتوای کتاب می‌خوانیم: «کتاب دکتر اندرئا گاریبُلدی فقط پژوهش درباره 69 سکه ساسانی در موزه میلان نیست بلکه یک کتاب مبانی مقدماتی برای مطالعه سکه‌شناسی و تاریخ ساسانی است. انتشار رشته پژوهش‌های ایران باستان به‌دلیل پشتیبانی مرکز مطالعات ایرانی و فرهنگیِ ساموئل جردن دانشگاه کالیفرنیا، ارواین در همکاری با پروژه ساسانیکا؛ باستان متأخر خاور نزدیک، بنیاد عادل عالی و مؤسسه ایرانیکا است.»
مولف درباره شباهت سکه‌های ساسانی با سکه‌های عرب-ساسانی آورده است: «مجموعه میلان به شما این امکان را می‌دهد تا خط سیر هنری و سکه‌شناسی دوره‌ای پنج سده‌ای را معین کنید. با در نظر گرفتن شمار اندک قطعات گردآوری شده، می‌توان فرض کرد که این سکهها با هدف در اختیار داشتن گنجینه گونه‌شناختی ساده‌ای از سکه‌های ساسانی گردآوری شده است. در واقع بایستی در نظر گرفت که سکه‌های عرب ـ ساسانی می‌تواند به آسانی با نمونه‌های ساسانی مغشوش شود، از آنجا که آنها با نمونه‌های شمایل‌نگاشتی ساسانی به مدت تقریبا دو سده ادامه پیدا کرده‌اند.»(ص2)
در سطوری از کتاب با اشاره به نیم‌تنه پادشاه در شمایل‌نگاری سکهها می‌نویسد: «شمایل‌نگاری سکه‌های ساسانی اگر برای نمونه با سکه‌های یونانی و رومی مقایسه شود تشابه‌های جالب توجهی دارد. اگر در نظر نگیریم انتشار اندک سکه‌های مربوط به جشن‌ها را که در آن معمولا پادشاه تمام‌رخ به نمایش در می‌آمد، روی سکه‌های ساسانی در هر واحدی معمولا نیم‌تنه شاه را نشان می‌دهد که به راست می‌‌گردد و در لبه آن نوشته آمده است. این شیوه در تضاد با سکه‌های پارتی است که نیم‌تنها معمولا به چپ می‌نگرد و نوشته در پشت سکه به‌صورت خطوط عمودی گرداگرد نقش مرکزی(کاندار نشسته) آمده است؛ بنابراین الگوی نوشته‌ها در امتداد لبه سکه می‌تواند اصل رومی داشته باشد با در نظر داشتن اینکه مزیت سنت هلنیستیک نوشته به صورت عمودی یا افقی بوده است.»(ص19(
درباره محتوای پشت سکهها آمده است: «پشت سکهها بسیار مهم هستند چرا که به ما اجازه می‌دهند تا تاریخ دقیق سکهها را روشن کنیم. در واقع زمان جاماسپ (496 ـ 499م) و نیز از سال یازدهم سلطنت قباد اول (500/499م) حکاکی سال سلطنت پادشاه آغاز می‌شود، بنابراین از نیمه دوم سلطنت قباد معمولا می‌توان تاریخ را در سمت چپ روی سکه‌های ساسانی دید، بین خدمتگذار و لبه که به فارسی میانه نوشته شده است.»(ص24)
کتاب «تاریخ و سکه‌های ساسانی» نوشته آندرئا گاریبلدی ترجمه شاهین آریامنش در 158 صفحه، شمارگان 500 نسخه و به قیمت 15 هزار تومان از سوی نشر آریارمنا به چاپ رسیده است.
منبع: ایبنا